Nauczyciel andragog we współczesnym społeczeństwie
W XXI wieku edukacja stała się fundamentem rozwoju świata –
gospodarki opartej na wiedzy. Dlatego też, mówiąc o kształceniu i doskonaleniu
zawodowym, pamiętać należy o osobach za to odpowiedzialnych, o ludziach, którzy
tworzą edukację jako nauczyciele andragodzy oraz o uczestnikach tego procesu - ludziach
dorosłych.
Niniejsza publikacja podejmuje problem funkcjonowania nauczyciela
andragoga oraz ról, w jakich występuje współcześnie, odnosi się do zmian
ustrojowych, które miały wpływ na współczesny kształt edukacji w Polsce, wskazuje na
znaczenie społeczeństwa informacyjnego oraz roli Internetu w edukacji ludzi dorosłych
(e-learning), porusza problematykę związaną z edukacją kadr kierowniczych i
menedżerskich czy podyplomowym kształceniem nauczycieli i pielęgniarek.
Publikacja podzielona została na cztery działy. Pierwszy zajmuje się
funkcjonowaniem nauczyciela andragoga i jego rolami we współczesnym świecie. Dział
drugi zawiera artykuły, których autorzy wskazują na znaczenie społeczeństwa
informacyjnego, a także rolę internetu oraz e-learningu w edukacji dorosłych. Edukacji
dorosłych poświęcony jest dział następny. Problematyka związana z ludźmi starszymi
i ich aktywnością edukacyjną, zwłaszcza uniwersytetami trzeciego wieku, obejmuje
dział czwarty. Tom jest zbiorem głosów naukowców polskich i zagranicznych oraz
praktyków na temat nauczyciela andragoga we współczesnym świecie.
Wstęp
Introduction
ROZDZIAŁ I
Współczesny nauczyciel andragog
Kazimierz Żegnałek, Edukacja społeczeństwa wobec współczesnych wyzwań i potrzeb
Bogdan M. Szulc, Wiedza czy mądrość? Kompetencje i wartości we współczesnym
społeczeństwie
Janusz Mika, Nauczyciel andragog we współczesnym systemie edukacji Republiki Czeskiej
Tadeusz Aleksander, Przemiany modelu i funkcji nauczyciela dorosłych (oświatowca) we
współczesnej rzeczywistości polskiej
Olga Czerniawska, Pamięć historyczno-kulturalna uczących się dorosłych
Elżbieta Dubas, Nauczyciel dorosłych jako mentor (w kontekście projektu Adults
Mentoring)
Joanna Swędrak, Fenomen koncepcji Marii Montessori motorem kształcenia ustawicznego
nauczycieli. Kontekst pedagogiczno-socjologiczny
Monika Budnik, Ewolucja rol i warsztatu pracy nauczyciela w kontekście prognozowania
zawodów przyszłości
Tomasz Landmann, Lesław Wełyczko, Miejsce, rola i zadania nauczyciela andragoga w
europejskiej edukacji regionalnej społeczeństwa wielokulturowego
Anna Jaroszewska, Kompetencje kluczowe nauczyciela geragoga w kontekście nauczania
języków obcych w wymiarze międzykulturowym
Barbara Dobrowolska, Ewa Brodacka-Adamowicz, Wielokulturowość i międzykulturowość –
kompetencje nauczyciela a potrzeby edukacyjne
Walentyna Wróblewska, Rola nauczyciela akademickiego w rozwoju procesu autoedukacji
studentów
Martyna Pryszmont-Ciesielska, Doktorant w roli nauczyciela dorosłych – o ukrytym
programie edukacji akademickiej
ROZDZIAŁ II
Andragog a społeczeństwo informacyjne
Beata Stachowiak, Nauczyciel andragog wobec wyzwań społeczeństwa informacyjnego
Katarzyna Dojwa, Rola i znaczenie internetu w budowaniu w Polsce społeczeństwa wiedzy
Kinga Czernichowska, Andragogika w dobie internetu. Rola i charakter przekazywanych
informacji w procesie kształcenia ludzi dorosłych
Radosław Hennig, E-learning w procesie edukacji permanentnej w Polsce. Wybrane aspekty
Katarzyna Kowalewska, E-learning jako alternatywa w edukacji osób niepełnosprawnych w
Polsce
ROZDZIAŁ III
Edukacja ludzi dorosłych
Kazimierz Doktor, Kształcenie kierowników i specjalistów
Włodzimierz Chojnacki, Szkolenie w formie samokształcenia kierowanego
Dariusz Socha, Szkolenia wewnętrzne dla pracowników na przykładzie spółki
energetycznej
Halyna Hruts’, Ihor Hrynenko, Spiritual and Technological Aspects of Creativity
Development
Jarosław Skurej, Podyplomowe kształcenie nauczycieli
Krystyna Baszak, Transformacja w kształceniu pielęgniarek
Katarzyna Bieńkowska-Robak, Studenci niepełnosprawni w polskich uczelniach – wybrane
zagadnienia
Joanna Domańska, Obraz rodzicielstwa byłych wychowanków domów dziecka
Jacek Żołądź, Edukacja społeczna i obywatelska pracowników administracji publicznej
w Polsce w zakresie mediacji
Antoni Benedikt, Efektywne wdrożenie programu etycznego w jednostkach administracji
samorządowej
Sylwia Budzianowska, Kształcenie ustawiczne w ujęciu społeczno-prawnym
ROZDZIAŁ IV
Edukacja ludzi starszych
Joanna Wawrzyniak, Społeczno-kulturowy wizerunek starości
Andrzej Łapa, Edukacja dorosłych w jednoczącej się Europie. Dylematy społeczne i
kulturowe
Katarzyna Zamorska, Wokół wyzwań polityki społecznej: kształcenie jako czynnik
aktywizacji ludzi w wieku poprodukcyjnym
Walentyna Wnuk, Refleksje dotyczące polityki społecznej wobec dolnośląskich seniorów
Magdalena Wnuk-Olenicz, Spotkania nakarmione historiami życia. Czego nauczyli mnie
wrocławscy stulatkowie
Dorota Moroń, Działalność osób starszych w trzecim sektorze jako sposób zaspokajania
potrzeb edukacyjnych w społeczeństwie wiedzy
Zbigniew Kuźniar, Artur Fronczyk, Uniwersytety trzeciego wieku w edukacji społeczeństwa
Aleksander Kobylarek, Uniwersytet trzeciego wieku jako kanał transferu wiedzy i
informacji
Ewa Grabowska, Znaczenie uniwersytetów trzeciego wieku w kształtowaniu osobowości
twórczej i stymulowaniu procesu twórczego jako istotnego elementu edukacji
społeczeństwa
Katarzyna Rutkowska, Błażej Stasiaczyk, Uczestnictwo w uniwersytecie trzeciego wieku
jako szansa na aktywność i rozwój w starszym wieku
CONTENTS
Wstęp
Introduction
CHAPTER I
Modern andragogue
Kazimierz Żegnałek, Education of society, and modern challenges and needs
Bogdan M. Szulc, Knowledge or wisdom? Competences and values in modern society
Janusz Mika, Andragogue in the modern education system in the Czech Republic
Tadeusz Aleksander, Transformations of the model and functions of the andragogue
(educator) in the Polish reality today
Olga Czerniawska, The historical and cultural memory of adult learners
Elżbieta Dubas, The andragogue as a mentor (in the context of the Adults Mentoring
project)
Joanna Swędrak, The Maria Montessori phenomenon as a driving force in life-long learning
of teachers
Monika Budnik, The evolution of the roles and methods of teachers in the context of
predicting the professions of the future
Tomasz Landmann, Lesław Wełyczko, The place, role and tasks of the andragogue in the
European regional education of a multicultural society
Anna Jaroszewska, On the need to develop intercultural competence among seniors
Barbara Dobrowolska, Ewa Brodacka-Adamowicz, Multicultural and intercultural –
teachers’ competence and educational needs
Walentyna Wroblewska, The role of university teachers in the development of self education
of students
Martyna Pryszmont-Ciesielska, PhD students as teachers of adults – on the hidden
programme of university education
CHAPTER II
The andragogue and the information society
Beata Stachowiak, The andragogue and the challenges of the information society
Katarzyna Dojwa, The role and importance of the internet in building a knowledge society
in Poland. A sociological approach
Kinga Czernichowska, Andragogy in the internet era. The role and nature of information in
the education of adults
Radosław Hennig, E-learning in continuous education in Poland. Selected aspects
Katarzyna Kowalewska, E-learning as an alternative in the education of the disabled in
Poland
CHAPTER III
Education of adults
Kazimierz Doktor, Education of managers and specialists
Włodzimierz Chojnacki, Training in the form of guided self-education
Dariusz Socha, In-house training for employees as seen in an energy company
Halyna Hruts’, Ihor Hrynenko, Spiritual and technological aspects of creativity
development
Jarosław Skurej, Post-graduate education of teachers. A sociological context
Krystyna Baszak, Transformation in the education of nurses
Katarzyna Bieńkowska-Robak, Disabled students at Polish universities – selected
problems
Joanna Domańska, The image of parenthood of people brought up in children’s homes
Jacek Żołądź, Social and civic education of public administration employees in Poland
with regard to mediation
Antoni Benedikt, Effective implementation of an ethics programme in local administration
units
Sylwia Budzianowska, Life-long learning from the perspective of society and law
CHAPTER IV
Education of seniors
Joanna Wawrzyniak, The social and cultural image of old age
Andrzej Łapa, Education of adults in the united Europe. Social and cultural dilemmas
Katarzyna Zamorska, On the challenges of social policy: education as a boost for people
past the age of vocational activity
Walentyna Wnuk, Reflections on the social policy applied to seniors in Lower Silesia
Magdalena Wnuk-Olenicz, Meetings filled with life stories. What I have learned from
Wrocław’s centenarians
Dorota Moroń, The activity of seniors in the third sector as a way to satisfy the
educational needs in the information society
Zbigniew Kuźniar, Artur Fronczyk, Universities of the Third Age in the education of
society
Aleksander Kobylarek, The University of the Third Age as a channel for transferring
knowledge and information
Ewa Grabowska, The significance of the Universities of the Third Age in developing a
creative personality and stimulating the creative process as an important element in the
education of society
Katarzyna Rutkowska, Błażej Stasiaczyk, The participation in the University of the Third
Age as an opportunity for becoming active and for developing in old age
396 stron, Format: 16.6x23.8cm, oprawa miękka