Prof. dr Micha³ Maciej
Kostecki jest dyrektorem Instytutu Ekonomiki Przedsiêbiorstw i Zarz±dzania na
Uniwersytecie w Neuchâtel w Szwajcarii i konsultantem przedsiêbiorstw i organizacji
miêdzynarodowych. Autor dziesiêciu ksi±¿ek i licznych artyku³ów naukowych. Urodzony
we Wroc³awiu, jest absolwentem Wydzia³u Handlu Zagranicznego SGPiS (obecnie SGH) w
Warszawie i doktorem Instytutu Spraw Miêdzynarodowych Uniwersytetu Genewskiego. Tytu³
profesora otrzyma³ na Uniwersytecie Montrealskim w Kanadzie. Uczestniczy³ w Rundzie
Urugwajskiej GATT, by³ mened¿erem w miêdzynarodowej firmie finansowej, profesorem
ekonomii w Wy¿szej Szkole Handlowej na Uniwersytecie w Montrealu i pracownikiem naukowym
Harvard Business School.
Dr Bernard Hoekman jest
znanym specjalist± w dziedzinie handlu miêdzynarodowego i polityki handlowej oraz
g³ównym ekonomist± ds. handlu w Banku ¦wiatowym w Waszyngtonie. Narodowo¶ci
holenderskiej, B. Hoekman pracowa³ w Sekretariacie GATT w Genewie w okresie Rundy
Urugwajskiej. Jest doktorem ekonomii Uniwersytetu Michigan oraz Research Fellow w Centrum
Badañ Polityki Ekonomicznej w Londynie i autorem wielu prac naukowych w dziedzinie
polityki handlowej; by³ odpowiedzialny za kilka wa¿nych projektów badawczych
Banku ¦wiatowego i ¦wiatowej Organizacji Handlu.
Ta ksi±¿ka jest per³±
...!
Economic Journal
Znakomita lektura - powinna
staæ siê jednym z najwa¿niejszych nabytków ka¿dego ekonomisty o zaciêciu akademickim
czy te¿ krêgów w³adzy lub biznesu, interesuj±cego siê sprawami handlu
miêdzynarodowego.
Business Economist
Nominowana do tytu³u Outstanding Academic Book
(wyró¿niaj±cy siê podrêcznik akademicki) przez Choice, wydawnictwo Zwi±zku
Bibliotekarzy Amerykañskich, ksi±¿ka sk³ada siê z piêciu czê¶ci. Czê¶æ I stanowi
krótki przegl±d historyczny ewolucji systemu handlu i przedstawia podstawowe jego
funkcje oraz stoj±ce przed nim wyzwania (rozdz. l). Czê¶æ II dotyczy WTO: w rozdziale
2 opisano strukturê organizacyjn±, zakres dzia³alno¶ci i funkcje WTO; rozstrzyganiu
sporów i wprowadzaniu w ¿ycie ustaleñ po¶wiêcony jest rozdzia³ 3; w rozdziale 4
analizuje siê rolê WTO jako forum negocjacyjnego. Specjaln± uwagê po¶wiêcono
koncepcji wzajemno¶ci jako centralnemu elementowi wielostronnych negocjacji handlowych. W
czê¶ci III omówiono trzy grupy porozumieñ wielostronnych. Rozdzia³ 5 przedstawia
regu³y GATT dotycz±ce ce³, kontyngentów importowych, subsydiów, procedur celnych oraz
standardów produktów oraz omówienie le¿±cych u ich podstaw przes³anek z dziedziny
ekonomii politycznej. Rozdzia³ 6 zajmuje siê wa¿niejszymi porozumieniami sektorowymi,
które wynegocjowano pod auspicjami GATT, dotycz±cymi zw³aszcza rolnictwa oraz
tekstyliów i odzie¿y. Oba te sektory maj± d³ug± historiê protekcjonizmu w wielu
krajach i wiele pozostaje do zrobienia, aby obni¿yæ w nich bariery handlowe do poziomu
bliskiego temu, który przeciêtnie obowi±zuje w pozosta³ych sektorach. Rozdzia³y 7 i 8
dotycz± handlu us³ugami; pierwszy z nich dotyczy GATS, drugi TRIPs.
W czê¶ci IV opisano i oceniono
najwa¿niejsze luki i furtki pojawiaj±ce siê w WTO. Rozmaite mechanizmy
umo¿liwiaj±ce przywracanie barier w handlu przedstawia rozdzia³ 9, który podsumowuje
zasady wykorzystywania kontyngentów jako ochrony rynku oraz ekonomiczne aspekty ich
stosowania. S± to instrumenty bardzo wa¿ne jako reakcja na krajow± (wewnêtrzn±)
presjê polityczn±, pozwalaj± bowiem osi±gaæ cele pozaekonomiczne; w praktyce bywaj±
bardzo czêsto nadu¿ywane, ze szkod± dla dobrobytu krajowego i globalnego. Rozdzia³ 10
zajmuje siê jednym z najwa¿niejszych wyj±tków od klauzuli najwiêkszego
uprzywilejowania, dozwolonym przez WTO, czyli porozumieniom o integracji regionalnej
(Regional Integration Agreements - RIA). Prawie wszyscy cz³onkowie WTO uczestnicz± w
jednym lub kilku takich porozumieniach, co wywo³uje powa¿ne zastrze¿enia wobec zasady
niedyskryminacji obowi±zuj±cej w WTO. Rozdzia³ 11 po¶wiêcono klauzuli WTO,
zezwalaj±cej na negocjowanie tzw. porozumieñ kilkustronnych (plurateralnych),
obowi±zuj±cych tylko te strony, które je podpisa³y. Najwa¿niejszym z nich jest
obecnie porozumienie o zamówieniach rz±dowych.
W czê¶ci V w rozdziale 12
omówiono rosn±c± rolê krajów o gospodarce rozwijaj±cej siê i podlegaj±cej
transformacji w systemie handlu wielostronnego, a tak¿e obawy, jakie ¿ywi± te kraje
wobec dzia³alno¶ci systemu. Rozdzia³ 13 dotyczy zagadnieñ, które maj± szansê
znale¼æ siê na porz±dku dziennym negocjacji w nied³ugim czasie: polityka ochrony
konkurencji (antytrustowa), standardy rynku pracy, u³atwienia w handlu, polityka
inwestycji i ochrony ¶rodowiska. Rozdzia³ 14 zwraca siê ku zagadnieniom rz±dzenia
systemem handlu, roli organizacji pozarz±dowych oraz znaczenia, jakie ma zapewnienie
przejrzysto¶ci polityki handlowej i inwestycyjnej. Rozdzia³ 15 zawiera koñcowe uwagi
podsumowuj±ce na temat przysz³o¶ci WTO i wyzwañ ze strony wspó³pracy
miêdzynarodowej.
W aneksie l podana jest lista
cz³onków WTO. Aneks 2 jest podsumowaniem aspektów ekonomicznych kilku najwa¿niejszych
instrumentów polityki handlowej i zagadnieñ omawianych w tej ksi±¿ce, obejmuje on:
c³a, kontyngenty importowe, subsydia, efekty zewnêtrzne i b³êdy rynku, dyskryminacjê
cenow± (dumping), preferencje i dyskryminacjê w handlu oraz metody pogoni za zyskiem.
Jakkolwiek dyskusje prowadzone w ca³ej ksi±¿ce ¶wiadomie nie maj± charakteru
technicznego, to do³±czenie tego materia³u przyda siê studentom i pomo¿e
zainteresowanym czytelnikom w lepszym zrozumieniu efektów ekonomicznych rozmaitych
instrumentów politycznych.
498 stron