Jak stwierdził John Maynard Keynes, brytyjski laureat nagrody Nobla z ekonomii:
"[Kapitalizm] nie jest sukcesem. Nie jest inteligentny, nie jest piękny, nie jest
słuszny, nie jest moralny - i nie dostarcza dóbr. Krótko mówiąc, nie lubimy go i
zaczynamy nim gardzić. Kiedy jednak zaczynamy się zastanawiać, czym go zastąpić,
ogarnia nas zakłopotanie". Zmniejszenie tego zakłopotania to jeden z celów
niniejszej książki.
Jak pisze Albert: "Na całym świecie kapitalizmowi towarzyszą upokorzenia,
uprzedmiotowienie ludzi i głód. Nikt rozsądny temu nie przeczy, ale nawet większość
z tych, którzy gardzą kapitalizmem, obawia się, że bez niego może być jeszcze
gorzej. Choć niektórzy z pewnością uważają kapitalizm za odpychający, to niewielu
posiada jakąś alternatywę." Stąd ruchy, grupy czy organizacje alterglobalistyczne
czy lewicowe, dostrzegające niesprawiedliwości systemu kapitalistycznego, poruszają
się najczęściej w obrębie jego logiki, powtarzając liberalne slogany o
"dobrodziejstwach wolnego rynku". Zdają się oni jednak, nie dostrzegać faktu,
że negatywne strony kapitalizmu nie są jedynie "wypadkami przy pracy", które
można "naprawić" bez naruszania jego podstaw. Michael Albert w swojej
książce nie pozostawia wątpliwości: nie da się usunąć skutków, bez likwidacji
przyczyn.
Główną wartością książki jest fakt, że nie skupia się ona jedynie na
krytyce systemu kapitalistycznego, ale kreśli praktyczną alternatywę wobec niego,
zgodnie z tezą, że "to, co człowiek stworzył, może zmienić - feudalizm nie był
wieczny, niewolnictwo nie było wieczne, kapitalizm też nie jest wieczny". Albert
nie popada przy tym w naiwny utopizm, pokazując raczej możliwości praktycznej
realizacji wizji gospodarki uczestniczącej, niż formułując sztywny program,
wymagający spełnienia nierealnych żądań. To gospodarka ma się dostosować do
człowieka, a nie na odwrót.
Książka, choć dotyczy kwestii ekonomicznych, jest pisana językiem zrozumiałym
odwołując się do przykładów z życia codziennego. Wiele z nich wynika z realnych
doświadczeń, gdyż inicjatywy ekonomiczne oparte o zasady gospodarki uczestniczącej
istnieją już dziś w wielu miejscach na świecie.
Książkę Alberta powinien przeczytać każdy, któremu bliskie są ideały:
sprawiedliwości, samorządności, różnorodności i solidarności, które Albert stawia
jako podstawy ekonomii uczestniczącej.
Michael Albert jest amerykańskim ekonomistą i działaczem
alterglobalistycznym, a także jednym z twórców koncepcji "ekonomi
uczestniczącej". Książka "Ekonomia uczestnicząca. Życie po
kapitalizmie", jest pierwszą jego pełną pracą opublikowaną w języku polskim.
317 stron, A5, miękka oprawa