Ukryty ład wyjaśnia mechanizmy ekonomiczne, walczy z mitami, posługując
się wyjątkowo oszczędnie formułami matematycznymi i wykresami. Friedman dowodzi tym
samym, że ekonomia, choć ścisła, jest jednak nauką społeczną.
(...) Dochodzisz do kasy w supermarkecie i jesteś cały obładowany artykułami
spożywczymi. Czy Jest sens chodzić od kolejki do kolejki, żeby znaleźć kolejkę
najkrótszą, czy może lepiej jest stanąć w najbliższej?
Pierwsza, a zarazem najprostsza odpowiedź brzmi: wszystkie kolejki będą podobnej
długości, a zatem nie warto się kłopotać, aby znaleźć krótszą. Dlaczego?
Klienci, którzy zauważą, że dwie kolejki różnią się długością, pójdą do
tej, która wyda im się krótsza. Czyniąc tak, wydłużają ją, a proces ten będzie
trwał, dopóki kolejki się nie wyrównają. Tak będzie się dziać w przypadku
wszystkich sąsiadujących ze sobą kolejek, a więc wszystkie kolejki będą podobnej
długości. Z tego powodu nie warto szukać najkrótszej kolejki.
Jednak trzeba najpierw przyjąć założenie, że każdy może bez problemu
stwierdzić, która kolejka jest krótsza. Z tym, że istotna nie jest długość w
przestrzeni, lecz długość w czasie. Lepiej znaleźć się za dziesięcioma klientami,
którzy kupują tylko kilka rzeczy niż za ośmioma z pełnymi wózkami. Aby oszacować,
która kolejka pozwoli ci na szybsze opuszczenie sklepu, potrzeba trochę wysiłku
umysłowego. Przeciętnie zatem "czasowa" długość kolejek będzie się
różnić akurat o tyle, aby zwrócić wysiłek konieczny do wyliczenia, która kolejka
jest krótsza. (...)
("Ukryty ład" David Friedman, fragment książki)
Spis treści:
Przedmowa
Wstęp
Sekcja I. Ekonomia dla przyjemności i dla zysku
Rozdział 1. Rozpacz w godzinach szczytu i racjonalne dzieci
Jak funkcjonuje ekonomia?
Jak myślą ekonomiści? - Kilka prostych przykładów
Łamigłówka
Ekonomia stosowana: nieskomplikowane rozwiązanie problemu milczących studentów
Trudniejsze przykłady: kiedy i dlaczego wszystko jest równe?
Rozpacz w godzinach szczytu
Poważniejsze zastosowania
Racjonalność bez umysłu: dygresja z dziedziny biologii
Do przemyślenia
Dalsze lektury
Rozdział 2. Czyny, nie słowa
Część I: Wybór i wartość
Wartość
Wybór czy konieczność?
Część II: Teoria cen
Naiwna teoria cen
Część III: Pełny obraz, czyli jak rozwiązać trudny problem
Sekcja II. Cena = wartość = koszt: rozwiązywanie uproszczonej gospodarki .
Rozdział 3. Rozważania o gazecie. Geometria wyboru
Reklama prawdę ci powie
Truchtem na Mount Everest
Załącznik geometryczny
Wartość i cena
Indeksy cen
Orzeł - wygrywam, reszka - wygrywam
Gra pozorów
Prawdziwe teoretyzowanie
Rozdział 4. Co byś oddał, żeby się wydostać z bezludnej wyspy?
Wartość krańcowa
Wartość krańcowa a popyt
Cena, wartość, diamenty i woda
Ile jest warta cena?
Ekonomia i czas
Pieniądz, wartość i gumowe linijki
Ziemniaki
... I popcorn
Rozdział 5. Wytwarzanie cegieł bez wykorzystania gliny: produkcja w
jednoczynnikowym świecie
Krok pierwszy: co robić w życiu?
Krok drugi: jaką część życia przeznaczyć na pracę?
Nadwyżka producenta
Krok trzeci: suma wszystkich ludzi - krzywa zagregowanej podaży
"Zawracająca" krzywa podaży pracy
Rozdział 6. Ptolemeuszowa teoria handlu, czyli o tym, dlaczego należy
wprowadzić "New York Times" w dwudziesty wiek
Handel i produkcja
Z kuchni na Pacyfik
Bilans handlowy a kurs walutowy
Monopol bilateralny (dwustronny), czyli wąż w raju
"Zdzierać" z kogoś skórę
Arbitraż, koszty transakcyjne i spójne ceny
Rozdział 7.Podsumowanie: teoria cen w prostej gospodarce
Część I: Gdzie dwie krzywe się przecinają
Właściciele i najemcy: zastosowanie teorii cen
Część II: Różności
Mechanizm czy równowaga?
Nadwyżki i niedobory oraz o tym, jak do nich doprowadzić
Niewidzialna krzywa popytu
Popyt czy podaż?
Rozdział 8. Pełny obraz
Rozwiązywanie gospodarki
Pierwsza próba zmontowania gospodarki
Przybijanie galarety do ściany
Druga próba zmontowania gospodarki
Równowaga cząstkowa i ogólna
Czy ten rozdział był potrzebny?
Co zrobiliśmy do tej pory?
Sekcja III. W poszukiwaniu świata rzeczywistego
Rozdział 9. Szef, pracownik i inne komplikacje
Dlaczego powstają firmy?
Niekiedy i wielki Homer drzemie: Adam Smith o korporacjach
Teoria firmy
Część I: funkcja produkcji i krzywa kosztu
Rynek czynników produkcji
Rynek sprzedaży: krzywe kosztu
Dlaczego krzywe kosztu mają taki, a nie inny, kształt?
Jak się robi pieniądze?
Krzywa podaży branży: próba pierwsza
Brak barier wejścia: gospodarcze bańki mydlane
Dwie drogi do rosnącej krzywej podaży
Mit podatku od osób prawnych
Podsumowanie
Branża w stanie równowagi i błogosławieństwo nakazów
Produkcja i wyzysk
Rozdział 10. Monopol dla przyjemności i dla zysku
Kokosy na ciastkach
Nie próbuj tego z pszenicą
Czemu istnieją monopole?
Sztuczny monopol
Monopol Myszki Miki
Problem z popcornem
Rozdział 11. Trudne problemy: teoria gier, zachowanie strategiczne i oligopol.
Monopol bilateralny, zagłada nuklearna i awantura w barze
Jastrzębie, gołębie i awantura w zagrodzie
Ekonomia przestrzegania zasad etyki
Dylemat więźnia
Demokracja na mniejszą skalę
Małe zwycięstwo
Równowaga Nasha
W co grają ekonomiści?
Ulica fryzjerów
Cybernetyczny zakład fryzjerski
Ni pies, ni wydra: niedola oligopolisty
Należałoby wprowadzić ustawę
Ustawa została wprowadzona: rząd przybywa na ratunek
Oligopol w stanie równowagi: zbyt wiele odpowiedzi
Ostatnie słowo
Rozdział 12. Czas
Handlarze czasem
Ekonomia w zmiennym świecie
Surowce wyczerpywalne
Marshall przebrany za Pareto
To iest moje i tego nie oddam: kiedy znaczenia nabiera punkt, od którego zaczynamy
Efektywność, czyli najmniejsze zło
Rozdział 13. Co jest efektywne?
Zdecentralizowane planowanie
Alokacja
Produkcja
Wielkość produkcji
Uzupełnienie
Konkurencyjna efektywność: podsumowanie
Monopol
Monopol z ceną jednolitą (niedyskryminujący)
Jak nie budować linii kolejowej?
Czy monopol dyskryminujący jest dobrym rozwiązaniem?
Poszukiwanie biurokratycznego boga i naprawianie zegarka przy użyciu młotka
416 stron, A5, miękka oprawa
