The present volume gives an
overview of the protection of human rights in numerous European countries, including, but
not limited to, old and new EU member states. While some authors deal with human rights
issues in the context of the transition process in Central and Eastern Europe, others
describe the experiences of Western democracies. The first part of the volume focuses on
national constitutional guarantees and the mechanisms of their protection. Special
emphasis is put on the competences and teh case-law of constitutional courts. The second
part is devoted to the impact which international bodies, such as the Council of Europe,
the EU and the OSCE, may have on strenghtening human rights and the rule of law. Finally,
problems concerning the judiciary and fair trial rights are examined. Each part contains
country reports as well as a general introduction.
Zbiór artykułów, które
składają się na tę książkę był prezentowany podczas drugiej konferencji z cyklu
EUROPA PONAD UNIĄ, zatytułowanej "Prawa człowieka a praworządność", która
odbyła się we Frankfurcie nad Odrą w marcu 2003 r. Silny nacisk na prawa człowieka
był jednym z czynników, które przyczyniły się do zakończenia podziału Europy po II
wojnie światowej i obalenia starego systemu. Wszystkie kraje kandydujące uchwaliły nowe
konstytucje oparte na przestrzeganiu praw człowieka i praworządności. Jednak, pomimo
że większość z nich jest członkami Rady Europy, obserwuje się zjawisko wielkiego
rozdźwięku w podejściu poszczególnych krajów Europy Środkowej i Wschodniej do tych
zagadnień. Jednym z głównych takich problemów jest różnica pomiędzy sytuacją
normowaną prawem a sytuacją rzeczywistą obywateli w państwach transformacji
ustrojowej. Konstytucje każdego z tych krajów obiecują prawie całkowitą ochronę
podstawowych praw, a jednak praktyka pokazuje coś innego. To z pewnością jest
przyczyną prawie całkowitego zaniku początkowej euforii towarzyszącej uchwalaniu
nowych konstytucji i porządku prawnego. Tymczasem wyszło na jaw, że przed nami wciąż
jeszcze długa droga, zanim konstytucyjne gwarancje praw człowieka będą faktycznie
przestrzegane. Ich efektywna ochrona wymaga bowiem sprawnego systemu prawnego w danym
państwie. I na pewno nie jest sprawą wystarczającą uchwalenie nowoczesnej konstytucji
i ratyfikowanie ważnych konwencji dotyczących ochrony praw człowieka.
522 strony