Nastolatki, z zapałem i entuzjazmem wystawiające na pokaz swoje zalety, w nadziei,
że przyciągną uwagę, a może nawet zdobędą uznanie i aprobatę konieczne, by
pozostać w grze towarzyskiej. Potencjalni klienci, którzy muszą wykazywać się
zadowalającymi danymi o wydatkach i zwiększać limity kredytowe, żeby uzyskać lepszą
obsługę. Przyszli imigranci walczący o punkty, będące świadectwem popytu na ich
usługi, aby rozpatrzono pozytywnie ich podanie o pobyt stały. Wszystkie te trzy, na
pozór tak różne, kategorie ludzi nakłania się, popycha, albo wręcz zmusza do
promowania atrakcyjnego i pożądanego towaru, do wykorzystywania wszystkich sił i
wszelkich dostępnych metod, by podnieść wartość rynkową dóbr, które sprzedają. A
towarem, który mają wprowadzić na rynek, wypromować i sprzedać, są oni sami.
Fragment książki
Wraz z nadejściem ery płynnej nowoczesności społeczeństwo producentów przekształca
się w społeczeństwo konsumentów. Człowiek odgrywa w nim równocześnie dwie role:
potencjalnego nabywcy, a zatem przedmiotu marketingowych zabiegów, oraz potencjalnego
towaru, poszukującego nabywców. Obie role grane są w przestrzeni społecznej
określanej mianem rynku. Warunkiem uzyskania dostępu do dóbr społecznych (przedmiotów
osobistej konsumpcji, a także uznania i pozycji społecznej) jest zdobycie „wartości
rynkowej”, a więc popytu na walory własne. „Utowarowienie” relacji międzyludzkich
i poddanie ich regułom rynku towarowego, a nie wzrost aktywności konsumpcyjnej i jej
awans w całokształcie czynności życiowych, jest cechą definiującą społeczeństwo
konsumentów i kultury konsumeryzmu.
W tej książce Zygmunt Bauman, oryginalny analityk współczesnych wzorów i strategii
życiowych, bada wpływ postaw konsumpcyjnych na wzory zachowań w różnych, na pozór
niepowiązanych z sobą, aspektach życia społecznego, takich jak współczesna praktyka
polityczna i demokratyczna, podziały i uwarstwienie społeczne, wspólnoty i związki
partnerskie, budowa tożsamości, wytwarzanie i użytkowanie czy wreszcie preferowanie
określonych wartości. Głównymi tematami tej błyskotliwej książki są wpływ
światopoglądu i wzorów zachowań inspirowanych i kształtowanych przez rynki towarowe
na sieć stosunków międzyludzkich oraz źródła uraz, protestów i oporu wobec tego
wpływu.
Zygmunt Bauman jest emerytowanym profesorem Uniwersytetu w Leeds.
Spis treści
Wstęp, czyli Najpilniej strzeżony sekret społeczeństwa konsumentów, 7
- Konsumpcja a konsumpcjonizm, 33
- Społeczeństwo konsumentów, 61
- Kultura konsumpcyjna, 91
- Straty uboczne konsumpcjonizmu, 127
Indeks, 161
164 strony, B5, oprawa miękka