Odkrycie ducha to do dziś "kultowe" dzieło europejskiej
humanistyki, choć jego autor Bruno Snell (1896-1986), niemiecki filolog klasyczny,
napisał je w połowie XX wieku.
Snell spędził swoje akademickie życie w Hamburgu, a na początku lat
pięćdziesiątych został tam rektorem Uniwersytetu. Opublikował zaledwie kilka
książek, ale zainicjowana przez niego działalność jest nadal kontynuowana, a od 1989
roku przyznaje się dorocznie nagrodę jego imienia za wybitne osiągnięcia filologiczne.
W Odkryciu ducha autor, uważając, że nasze europejskie myślenie
"rodzi się u Greków", konsekwentnie wywodzi poszczególne jego formy z
najdawniejszej tradycji greckiej.
W szczególności tytułowy "duch" jest wytworem greckiej myśli.
Frapująca rekonstrukcja jego "odkrywania" przez Greków, począwszy od epoki
archaicznej, to główna atrakcja tej niezwykłej książki. Snell śledzi narodziny
poszczególnych form europejskiej myśli, jak liryka osobista, etyka, świadomość
historyczna, logika czy początki przyrodoznawstwa. Odkrycie ducha samo jest odkrywcze:
imponuje nie tylko erudycją, lecz także oryginalnością, subtelnością i
świeżością spostrzeżeń.
Spis treści:
Wprowadzenie
I. Ujęcie człowieka u Homera
II. Wiara w olimpijskich bogów
III. Świat bogów u Hezjoda
IV. Przebudzenie indywidualności we wczesnogreckiej liryce
V. Hymn Pindara do Zeusa
VI. Mit i rzeczywistość w greckiej tragedii
VII. Arystofanes a estetyka
VIII. Wiedza ludzka i boska
IX. O powstaniu świadomości historycznej
X. Zachęta do cnoty.
Krótki rozdział z greckiej etyki
XI. Porównanie, metafora, analogia.
Droga od myślenia mitycznego do logicznego
XII. Konceptualizacja przyrodoznawcza w języku greckim
XIII. Symbol drogi
XIV. Odkrycie człowieczeństwa i nasz stosunek do Greków
XV. Sztuka i gra u Kallimacha
XVI. Arkadia. Odkrycie pewnego pejzażu duchowego
XVII. Teoria i praktyka
XVIII. Posłowie (1974)
Bibliografia
408 stron, oprawa miękka