Uznawana za najwybitniejszą intelektualistkę żydowską XX wieku Hannah
Arendt (1906-1975) rozważa "kondycję ludzką" z perspektywy współczesnych
doświadczeń i niepokojów.
Świadek epoki, urodzona w Niemczech, emigrantka od 1933 roku, autorka rozpraw
o totalitaryzmie, napisała tym razem "pozytywny" traktat o człowieku ujętym
od strony narodzin i początku, a nie, jak w egzystencjalizmie, śmierci i kresu, oraz od
strony vita activa przeciwstawionej vita contemplativa. Człowiek wypełnia życie pracą
i działaniem, których ewolucję od starożytności i dzisiejsze zagrożenia Arendt
śledzi z niezwykłą erudycją i oryginalnością. Analizuje historyczne przemiany takich
pojęć, jak praca, prywatność, wolność i pod tym względem tworzy prawdziwe
kompendium wiedzy. Pisze o zjawiskach społeczeństwa masowego w okresie najbardziej
dramatycznym dla XX-wiecznej historii intelektualnej - w latach pięćdziesiątych, po
traumie wojny i w obliczu szczytowej potęgi komunizmu. Ťródła zagrożeń poszukuje
jednak szerzej w nowożytnych procesach alienacyjnych człowieka. Choć nie jest to
stricte traktat z zakresu filozofii politycznej, stanowi istotny przyczynek do zrozumienia
mechanizmów społeczno-politycznych współczesnego świata.
Spis treści:
Margaret Canovan, Wstęp
Prolog
Rozdział I. Kondycja ludzka
1. Vita activa / kondycja ludzka
2. Termin vita activa
3. Wieczność kontra nieśmiertelność
Rozdział II. Dziedzina publiczna i dziedzina prywatna
4. Człowiek: zwierzę społeczne czy polityczne
5. Polis i gospodarstwo domowe
6. Powstanie sfery społecznej
7. Dziedzina publiczna: to, co wspólne
8. Dziedzina prywatna: własność
9. Sfera społeczna i sfera prywatna
10. Umiejscowienie ludzkich czynności
Rozdział III. Praca
11. "Praca naszego ciała i dzieło naszych rąk"
12. Rzeczowy charakter świata
13. Praca i życie
14. Praca i płodność
15. Prywatna własność i prywatne bogactwo
16. Narzędzia wytwarzania i podział pracy
17. Społeczeństwo konsumentów
Rozdział IV. Wytwarzanie
18. Trwałość świata
19. Urzeczowienie
20. Instrumentalizm i animal laborans
21. Instrumentalizm i homo faber
22. Rynek wymiany
23. Trwałość świata i dzieło sztuki
Rozdział V. Działanie
24. Odsłonięcie działającego w mowie i działaniu
25. Sieć międzyludzkich więzi i odgrywanie historii
26. Kruchość spraw ludzkich
27. Rozwiązanie Greków
28. Władza i przestrzeń pojawiania się
29. Homo faber i przestrzeń pojawiania się
30. Ruch robotniczy
31. Tradycja - zastąpienie działania wytwarzaniem
32. Procesualny charakter działania
33. Nieodwracalność i władza przebaczania
34. Nieprzewidywalność i władza składania obietnic
Rozdział VI. Vita activa i epoka nowożytna
35. Wyobcowanie ze świata
36. Odkrycie Archimedesowego punktu oparcia
37. Nauka o kosmosie przeciw nauce o przyrodzie
38. Narodziny Kartezjańskiego wątpienia
39. Introspekcja i utrata zdrowego rozsądku
40. Myśl i nowożytny pogląd na świat
41. Odwrócenie hierarchii kontemplacji i działania
42. Odwrócenie w obrębie vita activa i zwycięstwo homo faber
43. Porażka homo faber i zasada szczęścia
44. Życie jako najwyższe dobro
45. Zwycięstwo animal laborans
Podziękowania
366 stron, oprawa miękka
