Roberto Calasso (ur. 1941), włoski pisarz i od dziesiątek lat wydawca
(dyrektor wydawnictwa Adelphi), w Polsce znany ze znakomitej książki o greckich mitach
Zaślubiny Kadmosa z Harmonią, w Ka sięga do mitologii indyjskiej.
Tytułowe Ka to jedno z imion Pradżapatiego, pana wszelkiego stworzenia,
oznaczające dosłownie "kto?".
Już samo takie znaczenie sugeruje tajemnicę i wielokształtność tej
mitologii, którą Calasso przedstawia w na poły zbeletryzowanym ujęciu. Jej
ambiwalencja polega na "wirtualności", opowiadane historie dzieją się niejako
w umyśle, a w tekstach źródłowych ta sama postać często występuje już to jako
bóg, już to jako stan umysłu czy nazwa określonego obrzędu. Calasso dokonuje pewnej
systematyzacji i wyboru, a czytelnik otrzymuje w wyniku tom o fascynującej urodzie i
wielkiej przydatności poznawczej. W literackim "zbliżeniu" zapoznaje się z
losami takich postaci z Rigwedy i Mahabharaty, jak Brahma, Śiwa, Wisznu, Kriszna czy
orzeł Garuda (otwierająca tom wizja jego lotu to wyżyny literackiego kunsztu). Ostatnia
część poświęcona jest Buddzie. Zagadkowy świat duchowy, którego bogowie są tylko
częścią, i to wcale nie najważniejszą, w poetyckiej opowieści Calassa buduje się
zgodnie ze starą indyjską sentencją "świat jest jak odcisk pozostawiony przez
opowiedzianą historię". Oszołomiony lekturą Ka czytelnik mógłby nawet zapytać:
czy aby świat nie jest niczym więcej niż takim odciskiem?
386 stron, oprawa miękka