Kategoria przywództwa jest przedmiotem zainteresowań różnych dyscyplin
naukowych. W sposób naturalny ma więc charakter interdyscyplinarny. Łączy podejścia
charakterystyczne dla filozofii, psychologii, socjologii, teorii zarządzania i
pedagogiki.
W przypadku pedagogiki uwagę skupia szkoła i jej lokalne otoczenie. Szkoła rozumiana
jako instytucja w strukturze systemu edukacji jest miejscem interakcji zachodzących
między grupami wewnątrzszkolnymi – dyrekcją, nauczycielami, pracownikami
administracyjnymi, uczniami i rodzicami. W szerszej perspektywie dochodzą relacje między
szkołą a jednostkami samorządu terytorialnego i władzami oświatowymi, a także
między szkołą a funkcjonującymi w jej otoczeniu instytucjami i społecznością
lokalną – generalnie rzecz ujmując: między szkołą a grupami zewnętrznymi w
stosunku do niej.
W każdej z wyróżnionych grup wewnątrzszkolnych można zidentyfikować, podobnie jak w
otoczeniu społecznym szkoły, przywódców rozmaitego rodzaju. W szkole jednak, w
odróżnieniu od jej otoczenia zewnętrznego, można w sposób intencjonalny tworzyć
warunki do kształtowania postaw sprzyjających rozwojowi predyspozycji przywódczych.
Rodzi się w tym kontekście pytanie o celowość takich zabiegów, ich granice, a także
stosowane formy i metody. Próbę odpowiedzi na te pytania Autorzy podjęli w
prezentowanej publikacji. Autorami są zarówno teoretycy, jak i praktycy – pracownicy
naukowi, studenci, przedstawiciele organizacji powołanych do wspomagania rozwoju
systemu edukacji.
Spis treści:
Wstęp
Część I. Przywództwo edukacyjne – konteksty rozwojowe
Typologie przywództwa
Stefan M. Kwiatkowski
Przywództwo dla uczenia się. Jak wyjść poza schemat?
Grzegorz Mazurkiewicz
Przywództwo i jego wyzwania w warunkach kultury neoliberalnej
Joanna M. Michalak
Od rozwoju szkolnictwa do rozwoju szkoły
Inetta Nowosad
Integralna zmiana w edukacji – rola lidera
Piotr Błajet, Beata Przyborowska
Część II. Przywództwo w szkole
Przywództwo w szkole: „powierzchowna retoryka” czy konieczny warunek zmian?
Alicja Korzeniecka-Bondar
Kierowanie szkołą: rola dyrektora – partycypacja nauczycieli
Bożena Tołwińska
Rola lidera edukacyjnego w kształtowaniu kultury organizacyjnej szkoły
Izabela Bednarska-Wnuk
Dyrektor szkoły liderem międzynarodowych projektów edukacyjnych. Implikacje dla rozwoju
szkoły
Liliana Budkowska
Międzykulturowe uwarunkowania postaw liderskich nauczycieli w europejskich projektach
edukacyjnych
Julia Płachecka
Nauczyciel w roli szkolnego lidera wspierającego zdolności i uzdolnienia uczniów
Beata Dyrda
Role uczniów w grupach zadaniowych wymagających współpracy
Jarosław Bąbka
Partnerstwo między nauczycielami i rodzicami a nauczyciel w roli lidera
Krzysztof Polak
Studenckie koła naukowe, czyli na liderskim stażu
Agnieszka Przybylak, Marcin Rojek
Część III. Przywództwo w otoczeniu szkoły
Okręgowe zespoły do pracy z danymi: wspieranie efektywnej pracy z danymi w szkołach
Robb Geier, Małgorzata Marciniak, Stephen Smith
Sztuka w przestrzeni „trzeciej”. O tym, jak sztuka teatralna może rozwijać
środowiska lokalne
Teresa Wilk
Nauczyciel, lider – animator wobec lokalnego dziedzictwa kulturowego
Marek Sass
Liderzy z konieczności, czyli o formalnych i nieformalnych warunkach stawania się
liderem w małej społeczności lokalnej. Typy liderów
Jacek Kurzępa
Wychowanie i edukacja dziecka jako dystynkcje stylu życia rodziców z klasy średniej
Mirosława Nyczaj-Drąg
Rola grupy rówieśniczej w procesie socjalizacji młodego pokolenia w warunkach zmiany
społecznej
Agata Rzymełka-Frąckiewicz
Środowiska klientów pomocy społecznej a możliwości wykorzystania edukacji
środowiskowej w kierunku wychodzenia z wyuczonej bezradności
Małgorzata Szpunar
328 stron, B5, oprawa miękka