Parafrazując znane powiedzenie, odnoszące się pierwotnie do prasy,
można powiedzieć, że nic tak nie ożywia przekazu medialnego jak trup...
W dobie komercjalizacji mass mediów oraz traktowania informacji wyłącznie w
kategorii towaru i zysku, sensacja oraz rozrywka stały się swoistym paradygmatem
wszelkich przekazów medialnych.
W świecie mediów, jak i w innych wymiarach rzeczywistości, dokonuje się obecnie
zmaganie między - najogólniej mówiąc - dwoma koncepcjami dziennikarstwa oraz przekazu
medialnego. Pierwsza, inspirowana w decydującej mierze przez chrześcijańską etykę i
hierarchię wartości wynikających z Dekalogu oraz ideałów Ewangelii, za fundamentalne
przesianie odnoszące się do mediów uważa prawdę, dobro i piękno2; zdobywanie i
przekazywanie informacji służyć powinno człowiekowi, który ma prawo do prawdy, oraz
dobru wspólnemu, by społeczeństwo, zwłaszcza w procesie globalizacji, poszukiwało
dróg jedności i tworzenia wspólnoty ogólnoludzkiej. Swoistym przeciwieństwem tak
pojmowanych fundamentów dziennikarstwa oraz przekazu medialnego jest sprowadzenie ich
wyłącznie do poziomu przedsięwzięć biznesowych.
Łącząca się z wymiarem sensacyjnym problematyka śmierci - tak realnej, jak
i fikcyjnej, będącej najczęściej elementem filmów i seriali - stanowi jeden z
najczęstszych tematów newsów i czołówek gazet oraz radiowych, telewizyjnych i
internetowych serwisów informacyjnych. Katastrofy, spektakularne wypadki, klęski
żywiołowe, zabójstwa determinują dobór informacji oraz sposoby jej przekazywania.
Śmierć poprzez częstą obecność w mediach stała się stałym, żeby nie powiedzieć:
codziennym, powszednim elementem aktualnej rzeczywistości; przyczyniła się do tego
również swoista rola śmierci jako istotnego (niemal nieodłącznego) elementu kultury
popularnej. Sceny zbrodni, zabójstw czynią ze śmierci swoiste widowisko4; pozbawiają
śmierć jej naturalnego wymiaru wielkiej tragedii i ogromnego dramatu.
Grzegorz Łęcicki -Wstęp
I. Pedagogika i etyka
Agnieszka Janiak - Ars moriendi jako postulat tanatopedagogiczny, medialny i osobowy
Martyna Tomiczek - Tragizm, rozrywka, edukacja - różne obrazy śmierci w mediach jako
próba przekroczenia tabu śmierci i umierania
Anna Małgorzata Pycka - Ars moriendi w wydaniu ponowoczesnym
Micliat Kosecki - Efekt Wertera w świecie mediów i działania na rzecz prewencji
samobójstw
II. Kino i film
Edyta Jarosz-Mackiewicz - Śmierć i sposoby umierania przedstawione w wybranych
współczesnych filmach polskich
Agnieszka Barczyk - Aktualizacja rytuału pogrzebowego w filmie
Andrzeja Seweryna pt. "Kto nigdy nie żył"
Michał Piepiórka - Spektakl współczesnego ars moriendi. O filmie
Marcina Koszałki "Istnienie"
Marek Wiśniewski - Obrazy śmierci w dziełach filmowych jako projekcja odległych, a
wciąż obecnych konstruktów myślowych gnozy
III. Kultura, religia i etyka
Krystyna Czuba - Miłość silniejsza niż śmierć
Aleksandra Sójko - Nieśmiertelność ciała jako mit współczesnej kultury "Ciało
jako przedmiot zbawienia"
Halina Witek - Śmiertelność - nieśmiertelność. Medialne konstrukcje i dekonstrukcje
Bartosz Głowacki - Katastrofy lotnicze - obrazy śmierci w mediach a etyka dziennikarska
Agnieszka Badyla - Choroba Alzheimera - mity a rzeczywistość - co pokazują nam media?
Beata Pieńkowska-Wyżyńska - Odchodzenie Papieża Jana Pawła II w telewizji publicznej
jako nowy medialny rytuał
Małgorzata Laskowska - Media wobec śmierci naturalnej. Zarys problematyki w ujęciu
etycznym
IV. Islam i wojna
Zuzanna Jakubowska - Islamski zamach w Madrycie w 2004 roku i jego obraz w czołowych
dziennikach hiszpańskich oraz w innych wydawnictwach prasowych
Kinga Rodkiewicz - Medialne obrazy śmierci z rąk ekstremistów islamskich - na
przykładzie Afganistanu za rządów talibów
Jolanta Niderla-Witkowska - Problematyka śmierci w medialnych relacjach o wojnie a prawo
do obiektywnej informacji
Maria Anikina - Smoleńsk tragedy in Russian media: sociological analysis
V. Internet, fotografia i dyskurs medialny
Ks. Zenon Hanas - Medialne oswajanie śmierci. Funkcje prezentowania umierania w
przekazach medialnych
Zuzanna Szczerbanowska - Żałoba online
Stefan Meetschen - Rituals of Morał Panie: German School Shootings and the Media
Jan Jaroszyński - Gry komputerowe a promocja śmierci
Oliwią Tarasewicz-Gryt - Prywatna śmierć w nowych nowych mediach
Sylwia Konopacka - Fotonekrepolia - spoglądając śmierci w oczy. Problematyka mortualna
w fotografii prasowej
Biogramy
328 stron, B5, oprawa miękka