Orzecznictwo niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego wobec reformy strefy
euro
Studium prawno-porównawcze
Orzecznictwo niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego odgrywa istotną
rolę w kształtowaniu percepcji prawa wspólnotowego (a obecnie unijnego) w sferze
wewnętrznej państw członkowskich UE. Miało ono znaczący wpływ na rozwój ochrony
praw podstawowych jako zasad ogólnych prawa wspólnotowego (obecnie unijnego) w
orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości.
Zarazem niemiecki Federalny Trybunał Konstytucyjny rozwijał wzorce konstytucyjne
badania wspólnotowego (obecnie unijnego) prawa pochodnego oraz precyzował granice
powierzania przez RFN „praw zwierzchnich” na rzecz Wspólnot Europejskich (obecnie na
rzecz Unii Europejskiej). Co najmniej od znanego wyroku z 12 października 1993 r. w
sprawie Traktatu z Maastricht, Trybunał ten zaczął zwracać szczególną uwagę na
kwestie demokratycznej legitymacji procesu integracji europejskiej, zwłaszcza poprzez
zapewnienie stosownej roli parlamentu narodowego (Bundestagu) w kreowaniu stanowiska RFN
reprezentowanego przez egzekutywę (Rząd Federalny) na szczeblu unijnym. W niniejszej
książce analizie poddano cykl orzeczeń FTK dotyczący działań podejmowanych na rzecz
sanacji i konsolidacji strefy euro. Są to orzeczenia niezmiernie istotne, nakierowane są
one bowiem – z jednej strony – na dalsze umocnienie roli parlamentu narodowego w
sprawach unijnych (w tym przypadku – dotyczących strefy euro), z drugiej zaś strony
– precyzują granice konstytucyjnoprawne reformowania UE przy pomocy umów
międzynarodowych zawieranych poza systemem instytucjonalno- prawnym Unii.
Wykaz akronimów
Wstęp
1. Kontekst polityczno-prawny problemu
2. W sprawie tematu i charakteru książki
3. Orzecznictwo niemieckiego FTK wobec reformy strefy euro w świetle głównych trendów
tego orzecznictwa w sprawach integracji europejskiej
4. Podstawowe postanowienia Ustawy Zasadniczej RFN najczęściej powoływane w książce
5. Struktura książki
Rozdział 1
Działania na rzecz sanacji i konsolidacji strefy euro, będące przedmiotem
orzecznictwa FTK
1.1. Wprowadzenie
1.2. Mechanizm grecki
1.3. Pakt Euro Plus
1.4. Traktat ustanawiający Europejski Mechanizm Stabilności
1.5. Traktat o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w Unii Gospodarczej i Walutowej
1.6. Podsumowanie
Rozdział 2
Wyrok FTK w sprawie konstytucyjności tzw. mechanizmu greckiego
2.1. Wprowadzenie
2.2. Rozstrzygnięcie FTK
2.3. Kryteria oceny konstytucyjności
2.4. Zgodność z konstytucją poszczególnych ustaw
2.5. Podsumowanie
Rozdział 3
Wyroki FTK w sprawie konstytucyjności Paktu Euro Plus, Traktatu ustanawiającego
EMS i Traktatu o unii fiskalnej
3.1. Wyrok FTK z 19 czerwca 2012 r.
3.1.1. Wprowadzenie
3.1.2. Środki międzyrządowe jako "sprawy Unii Europejskiej"
3.1.3. Sprecyzowanie prawa Bundestagu do informacji o "sprawach Unii
Europejskiej"
3.1.4. Wnioski
3.2. Wyrok FTK z 12 września 2012 r.
3.2.1. Wprowadzenie
3.2.2. Kryteria oceny: kompetencja Bundestagu w sprawie budżetu (Haushaltsverantwortung)
a członkostwo RFN w UE i zaciąganie innych zobowiązań międzynarodowych
3.2.2.1. Uwagi wstępne
3.2.2.2. Istota kompetencji budżetowych Bundestagu w świetle zobowiązań
międzynarodowych RFN
3.2.2.3. Zakres obowiązku Rządu Federalnego do informowania Bundestagu
3.2.2.4. Ocena członkostwa RFN w Unii Gospodarczej i Walutowej w świetle kompetencji
budżetowych Bundestagu
3.2.3. Konstytucyjność ustawy wyrażającej zgodę na "zatwierdzenie" decyzji
Rady Europejskiej 2011/199/UE w sprawie uzupełnienia art. 136 TFUE
3.2.4. Członkostwo RFN w Europejskim Mechanizmie Stabilności
3.2.5. Związanie się przez RFN Traktatem o unii fiskalnej
3.2.6. Ustawy dotyczące Traktatu ustanawiającego Europejski Mechanizm Stabilności,
Traktatu o unii fiskalnej i ustawa towarzysząca
3.2.7. Zagwarantowanie zastrzeżeń sformułowanych przez FTK w płaszczyźnie prawa
międzynarodowego
3.2.8. Wnioski
3.3. Wyrok FTK z 18 marca 2014 r.: ostateczne stanowisko w sprawie konstytucyjności
Traktatu ustanawiającego Europejski Mechanizm Stabilności i Traktatu o unii fiskalnej
3.3.1. Wprowadzenie
3.3.2. Punkt wyjścia: wyrok FTK z 12 września 2012 r.
3.3.3. Rozstrzygnięcie FTK
3.3.4. Kryteria oceny konstytucyjności Traktatu ustanawiającego Europejski Mechanizm
Stabilności i Traktatu o unii fiskalnej
3.3.5. Zgodność z konstytucją poszczególnych ustaw
3.3.6. Wnioski
3.4. Podsumowanie
Rozdział 4
Środki międzyrządowe a reforma strefy euro. Granice konstytucyjne i wynikające
z prawa UE w świetle wyroków FTK i Trybunału Sprawiedliwości UE
4.1. Wprowadzenie
4.2. Wnioski wynikające ze stanowiska Trybunału Sprawiedliwości UE i FTK związanego z
decyzją Rady Europejskiej 2011/199/UE
4.3. Wnioski wynikające ze stanowiska Trybunału Sprawiedliwości UE i FTK związanego z
Traktatem ustanawiającym Europejski Mechanizm
Stabilności
4.4. Wnioski wynikające ze stanowiska Trybunału Sprawiedliwości UE i FTK związanego z
Traktatem o unii fiskalnej
4.5. Podsumowanie
Podsumowanie
Testy legalności środków międzyrządowych podejmowanych w celu konsolidacji strefy
euro w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE i FTK
Literatura
Analizowane orzecznictwo niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego
128 stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka
