Zobowiązania
Kazusy dla aplikantów
Prawo zobowiązań w największym stopniu kształtuje nasze codzienne funkcjonowanie
– różnorodność stanów faktycznych jest olbrzymia. Zaprezentowane w publikacji
kazusy stanowią wybór spośród wielu możliwości. Obejmują m.in. problematykę zasady
swobody umów, zasady nominalizmu, pojęcia szkody, wzorców umownych oraz umów
przedwstępnych, a także kwestie dotyczące umownego prawa odstąpienia od umowy,
nienależnego świadczenia, wykonania zastępczego czy skargi pauliańskiej.
Książka została przygotowana jako uzupełnienie cyklu publikacji obejmującego kazusy i
ich rozwiązania z różnych dziedzin prawa.
Autorka nie tylko prezentuje podstawowe instytucje prawa zobowiązań, lecz również
chce pobudzić do ich zgłębiania – dzięki tej publi-kacji zarówno aplikanci, jak i
studenci mają możliwość poćwiczenia swoich umiejętności z zakresu tzw. law in
action – przez pryzmat stron, ich interesów, celów działania.
Karolina Kocemba – adwokat, doktor prawa, partner w kancelarii
Tomczak i Partnerzy. Specjalizuje się głównie w szeroko rozumianym prawie cywilnym,
także w prawie rynku kapitałowego, w szczególności w zagadnieniach związanych z
funkcjonowaniem spółek giełdowych, zajmuje się także działalnością dydaktyczną.
Wykaz skrótów . 9
Wstęp 11
KAZUSY 13
Kazus 1. Zasada swobody umów. Dopuszczalność zastrzeżenia kary umownej na
wypadek niewykonania świadczenia pieniężnego 15
Kazus 2. Zasada nominalizmu. Umowne klauzule waloryzacyjne. Sposób spełnienia
świadczenia pieniężnego . 24
Kazus 3. Adekwatny związek przyczynowo-skutkowy. Pojęcie szkody. Zakres obowiązku
naprawienia szkody 30
Kazus 4. Pojęcie szkody. Szkoda przyszła i szkoda hipotetyczna . 40
Kazus 5. Przyczynienie się poszkodowanego małoletniego. Wina w nadzorze jako element
ograniczający odpowiedzialność sprawcy . 47
Kazus 6. Wypowiedzenie zobowiązania bezterminowego o charakterze ciągłym. Umowy
nienazwane o świadczenie usług . 54
Kazus 7. Wzorzec umowny. Regulamin loterii audiotekstowej . 62
Kazus 8. Umowa przedwstępna. Istotne postanowienia umowy przyrzeczonej . 69
Kazus 9. Zadatek. Wysokość zadatku oraz moment jego uiszczenia . 75
Kazus 10. Umowne prawo odstąpienia od umowy. Możliwość częściowego odstąpienia.
Ustawowe prawo odstąpienia od umowy 80
Kazus 11. Bezpodstawne wzbogacenie. Zbieg roszczeń z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia
oraz roszczeń o naprawienie szkody . 88
Kazus 12. Nienależne świadczenie . 93
Kazus 13. Czyn niedozwolony. Zawarcie umowy przez fałszywego pełnomocnika 100
Kazus 14. Odpowiedzialność spółki za szkodę wyrządzoną przez działanie jej organu
. 107
Kazus 15. Odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza
. 114
Kazus 16. Odpowiedzialność pomocnika i beneficjenta szkody 123
Kazus 17. Wina w nadzorze . 134
Kazus 18. Roszczenia za szkodę na osobie 140
Kazus 19. Przedawnienie roszczeń z tytułu czynów niedozwolonych 149
Kazus 20. Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę . 157
Kazus 21. Termin i miejsce świadczenia pieniężnego. Przelew wierzytelności
165
Kazus 22. Przypadek mieszany, czyli casus mixtus. Odpowiedzialność za przypadek przy
zawinionym braku zwrotu rzeczy oznaczonej co do tożsamości 173
Kazus 23. Wykonanie zastępcze. Niewykonanie zobowiązania a jego nienależyte wykonanie
180
Kazus 24. Zwłoka wierzyciela. Brak współdziałania wierzyciela w określeniu
przesłanek odpowiedzialności . 188
Kazus 25. Powstrzymanie się ze spełnieniem świadczenia wzajemnego. Jednoczesność
świadczeń wzajemnych . 195
Kazus 26. Odstąpienie od umowy wzajemnej. Złożenie świadczenia do depozytu . 204
Kazus 27. Potrącenie wierzytelności. Przesłanki . 210
Kazus 28. Potrącenie wierzytelności zajętej 218
Kazus 29. Umowa cesji. Zbycie akcji imiennych 225
Kazus 30. Wstąpienie w miejsce zaspokojonego wierzyciela 231
Kazus 31. Skarga pauliańska 237
Kazus 32. Rękojmia za wady fizyczne rzeczy sprzedanej . 246
Kazus 33. Prawo pierwokupu . 254
Kazus 34. Odstąpienie od umowy o dzieło . 263
Kazus 35. Zgoda inwestora na podwykonawcę przy robotach budowlanych 273
Kazus 36. Ustawowe prawo zastawu na rzeczach wniesionych do przedmiotu najmu . 281
Kazus 37. Wygaśnięcie poddzierżawy w związku z wygaśnięciem umowy dzierżawy 289
Kazus 38. Roszczenie o wydanie przedmiotu pożyczki 298
Kazus 39. Umowa o świadczenie usług profesjonalnych 305
Kazus 40. Poręczenie za dług przyszły . 312
SCHEMATY 317
Schemat 1. Zobowiązanie; węzeł obligacyjny (art. 353) . 319
Schemat 2. Podmioty stosunku zobowiązaniowego 320
Schemat 3. Treść zobowiązania 321
Schemat 4. Zdarzenia prawne prowadzące do powstania zobowiązania 322
Schemat 5. Wykonanie zobowiązania (art. 354) . 323
Schemat 6. Granice i zakres swobody umów (art. 3531) 324
Schemat 7. Instytucje chroniące przed niewypłacalnością dłużnika . 325
Schemat 8. Skarga pauliańska (art. 527–534) 326
Schemat 9. Klauzula rebus sic stantibus (art. 3571) 328
Schemat 10. Umowa przedwstępna (art. 389–390) 329
Schemat 11. Umowa sprzedaży – stan prawny do 24 grudnia 2014 r. . 330
Schemat 12. Umowa sprzedaży – stan prawny od 25 grudnia 2014 r. . 331
Schemat 13. Rękojmia za wady – stan prawny do 24 grudnia 2014 r. . 332
Schemat 14. Rękojmia za wady – stan prawny od 25 grudnia 2014 r. . 333
Schemat 15. Gwarancja jakości – stan prawny do 24 grudnia 2014 r. . 335
Schemat 16. Gwarancja przy sprzedaży – stan prawny od 25 grudnia 2014 r. . 336
Schemat 17. Prawo odkupu 338
Schemat 18. Prawo pierwokupu . 339
Schemat 19. Umowa o dzieło (art. 627–646) – stan prawny do 24 grudnia 2014 r. 340
Schemat 20. Umowa o dzieło (art. 627–646) – stan prawny od 25 grudnia 2014 r. 341
Schemat 21. Umowa o roboty budowlane (art. 647–658) 342
Schemat 22. Dzierżawa (art. 693–709) . 343
Schemat 23. Przechowanie (art. 835–845) . 344
Schemat 24. Umowa spółki cywilnej (art. 860–875) 346
Bibliografia 347
352 strony, oprawa miękka
