Książka opiera się na doświadczeniach w pracy autora z małymi i średnimi
przedsiębiorcami.
Omówiono w niej normy regulujące zawieranie, zmiany i wykonywanie
bankowych umów przedsiębiorców w oparciu o dorobek orzecznictwa i literatury
cywilistycznej.
Wbrew funkcjonującemu powszechnie przekonaniu, zasada pacta sunt servanda nie
wyczerpuje treści norm prawa bankowego w obrocie business to business.
O ile regulacje bankowego prawa konsumenckiego przeżyły w ostatnich latach burzliwy
rozwój (m.in. za sprawa europejskich regulacji prawa konsumenckiego oraz działalności
UOKiK) i cieszą się sporym zainteresowaniem, regulacje bankowych umów przedsiębiorców
pozostają lekceważone zarówno w procesie stosowania, jak i tworzenia prawa. Zawirowania
w gospodarce światowej w ogóle, a na rynkach finansowych w szczególności, wywołują
skutki również w Polsce. Dlatego tym większe znaczenie ma poznanie regulacji
obowiązujących przedsiębiorcę zawierającego umowy z bankiem oraz sposobów wykładni
często bardzo ogólnych przepisów.
Opracowanie zawiera próbę współczesnego odczytania pojęcia banku jako
instytucji zaufania publicznego, stanowiącego fenomen polskiego prawa prywatnego.
Spis treści:
Silniejsza pozycja banku – wprowadzenie
Rozdział 1. Prawa przedsiębiorcy jako klienta banku – jak wykładać
przepisy?
1.1. Swoboda umów i jej ograniczenia
1.1.1. Swoboda umów jako kompetencja
1.1.2. Konstytucyjne zasady wolności i sprawiedliwości
1.1.3. Unijne zasady swobody przepływu towarów, świadczenia usług i
przedsiębiorczości
1.1.4. Zasady Europejskiego Prawa Kontraktów (PECL)
1.1.5. Zasady Międzynarodowego Prawa Kontraktów UNIDROIT
1.1.6. Zasady wykładni
1.1.7. Zasady współżycia społecznego
1.1.8. Właściwość (natura) stosunku umownego
1.1.9. Wyzysk
1.1.10. Sprzeczność umowy z przepisami prawa karnego lub
administracyjnego
1.2. Ochrona klienta banku: konsumenta i przedsiębiorcy
1.2.1. Pojęcie konsumenta a pojęcie przedsiębiorcy
1.2.2. Analogia do umów ubezpieczeniowych
1.2.3. Stosowanie przepisów konsumenckich do umów bankowych
przedsiębiorców
1.3. Mierniki staranności banku
1.3.1. Czy bank jest instytucją zaufania publicznego?
1.3.2. Uprzywilejowana pozycja banku a obowiązki wobec klienta
1.3.3. Zasady Dobrej Praktyki Bankowej jako dobre zwyczaje
1.3.4. Rekomendacje nadzoru bankowego
Rozdział 2. Na jakiej zasadzie obowiązują regulaminy bankowe?
2.1. Pojęcie wzorca umownego
2.2. Wzorzec umowny jako ograniczenie swobody umów
2.2.1. Sankcje nadużycia swobody umów przy użyciu wzorca
2.3. Wykładnia postanowień wzorca umownego
2.3.1. Ogólna zasada wykładni przeciwko autorowi tekstu umowy (art. 65
k.c.)
2.3.2. Wykładnia na korzyść dłużnika
2.3.3. Szczególna zasada wykładni przeciwko autorowi wzorca (art. 385 §
2 zd. 2 k.c.).
2.4. Wzorzec umowy a dokument samej umowy
2.5. Klauzula wyłączająca odpowiedzialność (disclaimer)
2.6. Łatwość zapoznania się ze wzorcem umownym
2.7. Elektroniczne wzorce umowne – konieczność doręczania
2.8. „Klauzule fikcji”
Rozdział 3. Zmiana umowy zawartej z użyciem wzorca
3.1. Niezbędna klauzula modyfikacyjna wzorca
3.2. Sposób zmiany wzorca
3.3. Umowy podlegające zmianie w trybie zmiany wzorca
Rozdział 4. Wypowiedzenie umowy
4.1. Wypowiedzenie umowy kredytu oraz umowy pożyczki
4.1.1. Wypowiedzenie przez klienta
4.1.2. Wypowiedzenie przez bank
Rozdział 5. Nadzabezpieczenie
5.1. „Umowy dławiące”
5.2. Nadzabezpieczenie – rażąca nadmierność zabezpieczeń
5.3. Nowe przepisy o hipotece – miarkowanie wysokości hipoteki przez sąd
Rozdział 6. Postępowanie sądowe w sprawach umów bankowych
6.1. Przywileje egzekucyjne banku i sposoby obrony klienta
6.1.1. Przywileje egzekucyjne banku
6.1.1.1. Rys historyczny
6.1.1.2. Bankowe przywileje egzekucyjne w orzecznictwie
Trybunału Konstytucyjnego
6.1.1.3. Oświadczenie klienta o poddaniu się egzekucji
6.1.2. Obrona klienta – zwalczanie bte
6.2. Przywileje banku w postępowaniu nakazowym
6.3. Wybór właściwego sądu powszechnego
6.4. Zapis na sąd polubowny
6.5. Koszty sądowe
Rozdział 7. Praktyczne znaczenie niezgodności przepisów z Konstytucją
7.1. Skarga konstytucyjna
7.2. Zasady konstytucyjne mające najczęstsze zastosowanie w sprawach z umów
bankowych
7.2.1. Zasada sprawiedliwości społecznej oraz zasady: proporcjonalności
i praworządności (art. 2 Konstytucji)
7.2.1.1. Zasada proporcjonalności
7.2.1.2. Zasada praworządności
7.2.2. Zasada równości wobec prawa (art. 32.1 Konstytucji)
7.2.3. Zasada rozpatrzenia sprawy przez sąd (art. 45.1 Konstytucji)
Bibliografia
152 strony, B5, oprawa miękkaa