Ryzyko finansowe w środowisku globalnej gospodarki. Kulisy najbardziej
spektakularnych afer finansowych ostatnich la
W warunkach globalnej konkurencji nic nie jest już pewne w długim okresie,
również pozycja przedsiębiorstwa czy indywidualnych osób.
Jak nigdy przedtem, każdy musi odpowiadać na pytanie: jak przetrwać w środowisku, w
którym stale istnieje zagrożenie, że dzisiaj, pojutrze lab za jakiś czas, ktoś inny
będzie robił to samo co my, ale lepiej i taniej. Oczywiście nie chodzi tu o przetrwanie
w rozumieniu „przeżycia”, lecz o pozostanie przynajmniej na tym poziomie, do
którego przywykliśmy w warunkach naszych rosnących wymagań co do akceptowalnego
poziomu życia. Wynika z tego, że mechanizm globalnej konkurencji dociera także do
pojedynczych osób, którym dążenie do sprostania stale rosnącym wymaganiom stawianym
przez pracodawcę, nierzadko przesłania możliwość pełnego życia i rozumienia
zmieniającego się świata. Jest to główne źródło globalnej niepewności, związane
z podejmowaniem decyzji wychodzących bezpośrednio lub pośrednio poza wymiar lokalny, a
także nas, statystycznych mieszkańców ziemi występujących w roli inwestorów,
finansistów, konsumentów, pracobiorców, pracodawców, biznesmenów, analityków
finansowych, graczy giełdowych, polityków, osób zaangażowanych w działalność
społeczną, itp.
My także uczestniczymy w globalnej niepewności. Nie jesteśmy pewni, kto bierze
odpowiedzialność za procesy, które, jak się wydaje, znajdują się poza zasięgiem
człowieka. Nierzadko nie zauważamy części tej odpowiedzialności spoczywającej na
nas, gdyż nie rozumiemy procesów, które zachodzą tak szybko, lub nie chcemy rozumieć,
szukając bardziej usprawiedliwień aniżeli wyjaśnienia trudnych problemów.
Książka adresowana jest do wszystkich, którzy chcą zrozumieć jak skutecznie
zarządzać ryzykiem finansowym i ograniczać straty w coraz bardziej złożonym świecie
finansów: osobistych, lokalnych, regionalnych i globalnych.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1. Praktyczne aspekty ryzyka finansowego rozpatrywane w międzynarodowym
kontekście
1.1. Wprowadzenie
1.2. Odwieczne marzenia globalnego, regionalnego i krajowego inwestora/spekulanta: między
wolnością, bezpieczeństwem, chciwością, ignorancją, strachem i zaufaniem
1.3. Strategie działania wielkich inwestorów w czasie kryzysu – Warren Buffett
1.4. Innowacje a globalny sukces finansowy – studium przypadku: Steve Jobs
1.5. Brak jednoznacznego stanowiska co do roli i wpływu autorytetów na decyzje
podejmowane przez inwestorów
1.6. Spektakularne sukcesy ludzi biznesu w warunkach kryzysu – studium przypadku: John
Paulson zarządzający trzecim co do wielkości towarzystwem funduszy hedgingowych o
wartości ponad 35 mld dol. (stan w połowie roku 2011)
1.7. Istota systemowych trudności w zarządzaniu ryzykiem finansowym: upadek LTCM jako
symbol globalnej lekcji pokory wobec złożoności świata finansów
1.8. Zarządzanie ryzykiem a metoda VaR (Value at Risk)
1.9. Strategie inwestycyjne osób kojarzonych wyłącznie ze światem literackim –
studium przypadku: Wieszcz Juliusz Słowacki jako gracz giełdowy
Rozdział 2. Dywersyfikacja źródeł kapitału na rozwój a zarządzanie ryzykiem
finansowym
2.1. Wprowadzenie
2.2. Giełda jako najbardziej pożądane źródło informacji o stanie gospodarek i ryzyku
finansowym
2.3. Historyczny kontekst kształtowania się polskiego rynku kapitałowego
2.4. Bezprecedensowy spadek zaufania do gry na giełdzie – studium przypadku: Niemcy
2.5. Asymetria władzy i wiedzy między bankierami inwestycyjnymi a inwestorami i drobnymi
graczami na rynku: bańka internetowa 1997–2001
2.6. Zapomniane doświadczenia inwestorów sprzed 10 lat: Warren Buffett ostrzega przed
kolejną bańką spekulacyjną w 2011 (?) (2012 (?), zagrażającą inwestorom ze strony
serwisów społecznościowych: Facebooka i Twittera
2.7. Źródła finansowania działalności gospodarczej rozpatrywane w kontekście ryzyka
właścicieli kapitału inwestujących w obrocie pozagiełdowym
2.8. Różnice między finansami „zachodu” a finansami „wschodu” – studium
przypadku: Książę Al Waleed Bin Talal Bin Abdul Aziz Al Saud – arabski Buffet
2.9. Rodzinny kapitalizm w wydaniu islamskim – studium przypadku: SAUDI BIN LADIN GROUP
(SBG)
2.10. Psychologiczne aspekty procesów decyzyjnych na rynkach finansowych: Studium
przypadku maklera N. Leesona oraz wyniki badań J.M. Coates’a (Cambridge) i A. Lo (MIT)
na temat współdziałania układu hormonalnego i mózgu człowieka w podejmowaniu decyzji
finansowych
Rozdział 3. Fundamentalne pytania dotyczące powtarzalności afer finansowych,
rozpatrywane w kontekście gry interesów na rynkach kapitałowych
3.1. Najsłynniejsze oszustwa finansowe wykryte w ostatnim pięcioleciu: 2006–2010
3.2. Systemowe słabości instytucji nadzoru finansowego a ryzyko inwestorów – studium
przypadku: BMIS
3.3. Próba zidentyfikowania przyczyn zmowy milczenia na temat wątpliwości co do
legalności działań Bernarda Madoffa – studium przypadku: Harry Markopolos oraz
reakcja SEC
3.4. Ułomności instytucji nadzoru wewnątrzkorporacyjnego – europejska wersja
globalnego skandalu finansowego – studium przypadku: Societe Generale – największa
strata transakcyjna w historii bankowości
3.5. Pytania stawiane przez specjalistów od zabezpieczeń komputerowych wykorzystywanych
w zarządzaniu ryzykiem
3.6. Oszukiwanie inwestorów jako problem wielokulturowy – studium przypadku: Satyam
Komputer Services – B. Ramalinga Raju (Indie)
3.7. Możliwości i ograniczenia w ustaleniu granicy między intuicyjnymi a przestępczymi
zachowaniami na giełdzie – studium przypadku: miliarder Raj Rajaratnam
Rozdział 4. Mikroekonomiczne aspekty ryzyka finansowego związanego z
wiarygodnością sprawozdań finansowych, tworzonych w ramach rachunkowości
przedsiębiorstw i instytucji
4.1. Systemowe źródła ryzyka użytkowników informacji zawartych w sprawozdaniach
finansowych
4.2. Istota ryzyka związanego z wyceną bilansową
4.3. Dwudziestolecie problemu „Mark-to-Market accounting” jako przykład
bezwładności systemowej w dążeniu do zwiększenia stopnia wiarygodności wyceny
bilansowej
4.4. Międzynarodowe aspekty „Mark-to-Market Accounting” rozpatrywane na tle
brytyjskich osiągnięć w dążeniu do zwiększenia wiarygodności sprawozdań
finansowych
4.5. Centralne miejsce „Mark-to-Market Accounting” w dyskusjach na temat regulacji
rynku pod wpływem kryzysu 2008–2009
4.6. „Mark-to-Market Accounting” w ocenie osób bezpośrednio zaangażowanych w
biznesie
4.7. Decyzje amerykańskiej Rady Standardów Rachunkowości Finansowej – FASB –
zmieniające podejście do „Mark-to-Market accounting” – kwiecień 2009
4.8. „Mark-to-Market Accounting” a zmiany w zasadach wyceny instrumentów finansowych
proponowane przez londyńską Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości – IASB
– lipiec 2009 roku
4.9. Stanowisko Noblisty G. Beckera (1992) dotyczące „Mark-to-Market
Accounting”(kwiecień 2009)
4.10. Ryzyko finansowe rozpatrywane w międzynarodowym politycznym kontekście
4.11. Ponadpartyjna komisja powołana przez Kongres USA, dla zbadania przyczyn kryzysu
2008–2009: THE FINANCIAL CRISIS INQUIRY COMMISSION (FCIC)
Rozdział 5. Międzynarodowe wysiłki skierowane na zwiększenie wiarygodności
sprawozdań finansowych, a zatem także zaufania inwestorów do rynków finansowych,
podejmowane przy założeniu ciągłości procesów o historycznym znaczeniu
5.1. Wprowadzenie
5.2. Przedpola rachunkowości międzynarodowej
5.3. Definiowanie rachunkowości międzynarodowej w latach 70. XX wieku
5.4. Podejście do rachunkowości międzynarodowej w latach 90. XX wieku
5.5. Rola IASC w standaryzacji zasad rachunkowości finansowej – etapy rozwoju
5.6. Wątpliwości towarzyszące umowie między IASB a FASB
5.7. Perspektywy rozwoju rachunkowości międzynarodowej rozpatrywane na tle
dotychczasowego dorobku organów ustalających standardy – wiek XX i pierwsza dekada XXI
wieku
5.8. Zakończenie
Rozdział 6. Kierunki zmian w nadzorze finansowym po kryzysie 2008–2009
6.1. Struktura nadzoru nad działalnością rynku finansowego w Polsce
6.2. Pokryzysowe reakcje polskiej Komisji Nadzoru Finansowego w latach 2008–2011:
wybrane problemy rozpatrywane w kontekście międzynarodowym
6.3. Różnice w podejściu do finansowych problemów światowej gospodarki: USA kontra UE
6.4. Fundamentalne znaczenie nadzoru finansowego we wczesnym rozpoznaniu ryzyka
związanego z agresywną inżynierią finansową – studium przypadku: Northern Rock
6.5. Podstawy ustalania wysokości pakietu pomocowego dla banków amerykańskich –
studium przypadku: Neel Kashkari
6.6. Dalekosiężne negatywne skutki tworzenia przez polityków alternatywnych instytucji
finansowych i trudności w ich nadzorze/likwidacji – studium przypadku: Freddie Mac i
Fannie Mae (USA)
6.7. Podstawy nowotworzonych międzynarodowych regulacji finansowych
Rozdział 7. Trudności w skutecznym reformowaniu nadzoru korporacyjnego
rozpatrywane w kontekście bezwładności systemowej
7.1. Wprowadzenie
7.2. Ponadczasowa wartość brytyjskich osiągnięć w reformowaniu nadzoru korporacyjnego
w spółkach giełdowych w latach 80. XX wieku
7.3. Pogwałcenie wszelkich reguł w zarządzaniu ryzykiem: studium przypadku – Dział
produktów finansowych American International Group (AIG)
7.4. Bezwładność i bezradność systemowa w reformowaniu nadzoru korporacyjnego –
studium przypadku: upadek Enrona, amerykańskiego giganta energetycznego
7.5. Reakcje rządu federalnego USA na spektakularne upadki spółek giełdowych –
„REGULOWAĆ KONTROLOWAĆ – KARAĆ”: SARBANES-OXLEY ACT (SOX)
7.6. Europejska wersja skandalu korporacyjnego: bankructwo Parmalatu – największe
oszustwo finansowe w historii Europy
7.7. Bezradność systemowa w ograniczaniu przestępstw finansowych – studium przypadku:
globalna spółka audytorska ERNST@YOUNG
7.8. Reakcje Unii Europejskiej – dokument Federation des Experts Comptables Europeens
(FEE): „Risk management and Internal Control in the EU”
Zakończenie
224 strony, B5, oprawa miękka
