Opcje są szczególnym rodzajem derywatów. Stanowią ubezpieczenie przed
niekorzystnymi zmianami wartości określonych aktywów. W swojej standardowej postaci nie
są jednak instrumentem spełniającym oczekiwania wszystkich podmiotów mających zamiar
ograniczyć ryzyko finansowe bądź to ze względu na wysoki koszt ich zastosowania,
bądź brak możliwości elastycznego dostosowania się do konkretnych potrzeb. Dlatego
też stopniowo powstają kolejne ich odmiany, których funkcje wypłaty nieco różnią
się od klasycznych. Nazywa się je egzotycznymi lub niestandardowymi.
W książce pokazano, iż zastosowanie opcji egzotycznych w miejsce
standardowych jest często znacznie tańsze oraz mniej skomplikowane od instrumentów
standardowych. Posłużyła temu analiza poszczególnych rodzajów opcji
egzotycznych, prowadząca do konkluzji wskazujących na liczne możliwości praktycznego
ich zastosowania, przy jednoczesnym niższym w wielu przypadkach stopniu skomplikowania
całej strategii. Pokazano też, że modele wyceny większości tych instrumentów tylko
nieznacznie różnią się od standardowych i w związku z tym ich ewaluacja nie stwarza
większych problemów. Istnieją również opcje egzotyczne, które nie sposób wycenić
tradycyjnymi metodami, jednak, jak wynika z kolejnych rozdziałów, jest ich niewiele.
Książka składa się z pięciu rozdziałów. W pierwszym z nich przedstawiono istotę
działania opcji, jak również pokazano ich zastosowanie w konstrukcji
różnorodnych strategii kombinowanych. Zaprezentowano również podstawowe informacje na
temat procesów stochastycznych, niezbędne do zrozumienia zasad wyceny opcji. W dalszej
kolejności omówiono najważniejsze metody wyceny tych instrumentów, a mianowicie drzewa
dwumianowe oraz model Blacka-Scholesa. Pod koniec rozdziału znajduje się szczegółowa
taksonomia egzotycznych kontraktów opcyjnych.
Rozdział drugi poświęcono jednej z odmian opcji niestandardowych - opcjom
uwarunkowanym. Przeanalizowano opcje wchodzące w skład tej grupy pod kątem
czynników wpływających na ich cenę. Przedstawiono na przykładach wycenę wybranych
instrumentów oraz ich implementację w praktyce.
W rozdziale trzecim opisano opcje korelacyjne, czyli całą grupę
instrumentów, których cena w sposób pośredni lub bezpośredni uzależniona jest od
współczynnika korelacji pomiędzy określonymi zmiennymi. Przedstawiono studia
przypadków poświęcone zarówno ich ewaluacji, jak i funkcjonowaniu w celach
zabezpieczających.
Rozdział czwarty obejmuje pozostałe grupy opcji egzotycznych, takie jak: opcje
pojedyncze, elastyczne, złożone oraz o nieliniowej funkcji wypłaty. Tutaj
również położono nacisk na zobrazowanie istoty ich funkcjonowania oraz wyceny na
konkretnych przykładach, jak również zaprezentowano najbardziej charakterystyczne cechy
każdej z tych czterech grup.
Ostatni rozdział, piąty, poświęcony jest w całości polskiemu rynkowi
opcji. Uwzględniono tu rynek pozagiełdowy oraz Giełdę Papierów
Wartościowych w Warszawie. Ponadto, przedstawiono typowe transakcje zabezpieczające
stosowane przez polskich wystawców opcji. Zawarto w nim także własne przemyślenia
autorki na temat przyszłego kształtu tego rynku.
Rynek opcji egzotycznych znajduje się obecnie w fazie rozwoju, co sprawia, że stale
tworzone są nowe ich odmiany dostosowane do potrzeb podmiotów zabezpieczających się
przed ryzykiem. Dlatego też zaprezentowane rodzaje instrumentów nie powinny być
traktowane jako katalog zamknięty.
"Autorka przedstawia na trafnie dobranych przykładach zasady działania opcji
niestandardowych, ich wycenę oraz możliwości zastosowania. Dowodzi, iż odpowiednio
skonstruowane egzotyczne kontrakty opcyjne stanowią często tańsze i mniej skomplikowane
od instrumentów klasycznych narzędzie zarządzania ryzykiem finansowym. Dynamiczny
rozwój polskiego rynku finansowego w ostatnich latach sprawia, że tematyka ta jest
wyjątkowo aktualna.
Jest to pierwsza pozycja w Polsce kompleksowo analizująca opcje niestandardowe oraz
ich perspektywy rozwoju w naszym kraju. Może być źródłem wiedzy zarówno dla
studentów kierunków ekonomicznych, jak również inwestorów i innych osób
zainteresowanych rynkiem finansowym oraz instrumentami pochodnymi. Takiego opracowania od
dawna brakowało na polskim rynku wydawniczym."
Prof. dr hab. Jerzy Nowakowski
Dr Izabela Pruchnicka-Grabias jest absolwentką Szkoły Głównej
Handlowej w Warszawie, gdzie w Kolegium Zarządzania i Finansów uzyskała stopień
doktora nauk ekonomicznych. Obecnie jest adiunktem w Katedrze Finansów i Bankowości w
Wyższej Szkole Ekonomicznej w Warszawie, gdzie pełni funkcję Prodziekana Wydziału
Ekonomii. Jest autorką kilkudziesięciu publikacji dotyczących rynku finansowego.
Odbyła praktyki zawodowe w krajowych i międzynarodowych instytucjach finansowych. Dr
Izabela Pruchnicka-Grabias jest członkiem Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych (SII)
oraz Professional Risk Managers' International Association (PRMIA) - międzynarodowej
organizacji zrzeszającej specjalistów z zakresu zarządzania ryzykiem, jak również
międzynarodowego stowarzyszenia naukowców - European Association of Development Research
and Training Institutes (EADI), w ramach którego współpracuje w zakresie prac
badawczych z naukowymi ośrodkami zagranicznymi. Posiada Europejski Certyfikat Bankowca
(The European Foundation Certificate in Banking).
Spis treści
Wprowadzenie
Rozdział I Od opcji klasycznych do niestandardowych
1.1. Rodzaje kontraktów opcyjnych
1.2. Połączenia opcji z akcjami
l.3. Techniki typu spread
1.4. Strategie kombinowane typu straddle, strangle, strip i strap
1.5. Pomiar parametru zmienności i jego rola
1.6. Parametry wpływające na wartość opcji standardowej
1.7. Proces stochastyczny a wycena opcji
1.8. Modele dwumianowe
1.9. Model Blacka-Scholesa
1.10. Definicje i systematyka opcji egzotycznych
Rozdział II Opcje uwarunkowane (path-dependent options)
2.1. Rodzaje opcji uwarunkowanych i ogólne zasady wyceny
2.2. Opcje barierowe (barrier options)
2.3. Opcje wsteczne (lookback options)
2.4. Opcje drabinowe (ladder options)
2.5. Opcje zapadkowe (ratchet lub cliquet options)
2.6. Opcje azjatyckie (Asian options)
2.7. Opcje okrzykowe (shout lub deferred-strike options)
2.8. Opcje hybrydowe (hybrid options)
2.9. Opcje jednego uderzenia (one-clique options)
Rozdział III Opcje korelacyjne (correlation options)
3.1. Odmiany opcji korelacyjnych
3.2. Opcje wymienne (exchange options)
3.3. Opcje "wypaść lepiej" (out-performance options)
3.4. Opcje ilorazowe (quotient lub ratio options)
3.5. Opcje na rozpiętość (spread options)
3.6. Opcje tęczowe (rainbow options)
3.7. Opcje najlepszy-najgorszy (options paying the best or worst)
3.8. Opcje koszykowe (basket options)
3.9. Opcje na zagraniczne właścicielskie papiery wartościowe (flexo lub foreign-eguity
options)
3.10. Opcje na kurs walutowy powiązane z aktywem bazowym (beach options lub eguity-linked
foreign exchange options)
3.11. Opcje ilościowe (quanto lub quantity-adjusted options)
3.12. Opcje produktowe (product options)
3.13. Korelacyjne opcje binarne (correlation digital options)
3.14. Opcje na rozpiętość pomiędzy tęczami (spread over the rainbows)
3.15. Opcje z podwójną ceną wykonania (dual-strike options)
3.16. Opcje alternatywne (alternative options)
Rozdział IV Pozostałe grupy opcji egzotycznych
4.1. Opcje pojedyncze (singular payoff options)
4.1.1. Opcje binarne (digital options, binary options, bet options, all-or-nothing
options)
4.1.2. Opcje typu supershares
4.1.3. Opcje z odstępem (gap options)
4.1.4. Opcje o uwarunkowanej premii (contingent premium options)
4.2. Opcje elastyczne (time-dependent options)
4.2.1. Opcje z opóźnionym startem (forward-start options)
4.2.2. Opcje bermudzkie (Bermuda options)
4.2.3. Opcje wyboru (chooser options)
4.2.4. Opcje ratalne (instalment options)
4.3. Opcje złożone (compound options)
4.4. Opcje o nieliniowej funkcji wypłaty (nonlinear payoff options)
Rozdział V Kontrakty opcyjne w Polsce
5.1. Opcje na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie
5.2. Rynek pozagiełdowy
5.3. Strategie zabezpieczające polskich wystawców opcji
5.4. Przyszłość polskiego rynku
Bibliografia
232 strony, B5, miękka oprawa