Książka ta rekomendowana jest osobom, które stojąc przed dylematem
wyboru odpowiedniej pozycji z zakresu rynku finansowego, chcieliby mieć w jednym
opracowaniu bogate kompendium wiedzy na temat funkcjonowania instytucji polskiego rynku
finansowego.
Pozycja ta prezentuje organizację, cele i uwarunkowania rozwoju blisko
trzydziestu najważniejszych podmiotów rynku finansowego. Jej zaletą jest to, że
napisana jest jasno i nader przejrzyście przez znanych ekonomistów z głównych
ośrodków akademickich.
Książka ta będzie zatem pomocna nie tylko w czasie sesji egzaminacyjnej, ale
również w całym toku studiów, podczas których student niejednokrotnie zmuszony jest
do poszerzania swojej wiedzy na temat mechanizmów funkcjonowania rynku finansowego.
Ta praca zbiorowa powinna wejść także do kanonu lektur podstawowych z zakresu
ekonomii dla wszystkich, którzy przygotowują się do pisania prac dyplomowych lub są w
trakcie ich pisania oraz dla tych Czytelników, którzy preferują maksimum treści w
jednym tomie. Ten elementarz wiedzy powinien znaleźć się na półce każdego, kto chce
zrozumieć i poznać realia polskiego rynku finansowego.
Anna Szelągowska, Politechnika Radomska
Spis treści
Wprowadzenie
Rozdział l. Narodowy Bank Polski jako bank centralny - Urszula
Kosterna
Wprowadzenie
1.1. Tradycje polskiej bankowości centralnej
1.2. Narodowy Bank Polski w gospodarce centralnie planowanej
1.3. Dostosowania polskiej bankowości centralnej do wymogów gospodarki rynkowej i norm
europejskiego sektora finansowego od 1989 r.
l.4. Ustrój, cele i zadania oraz organy Narodowego Banku Polskiego
1.5. Niezależność i odpowiedzialność Narodowego Banku Polskiego
1.6. Funkcje Narodowego Banku Polskiego
Podsumowanie
Rozdział 2. Komisja Nadzoru Finansowego - Krzysztof Borowski
Wprowadzenie
2.1. Skład Komisji Nadzoru Finansowego
2.2. Struktura organizacyjna Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego
2.2.1 Pion Nadzoru Rynku Kapitałowego (PNK)
2.2.1.1. Departament Usług Finansowych, Licencjonowania i Nadzoru Funkcjonalnego
2.2.1.2. Departament Emitentów
2.2.1.3. Departament Nadzoru Obrotu
2.2.2. Pion Nadzoru Ubezpieczeniowego
2.2.2.1. Departament Ubezpieczeń Nadzoru Systemowego
2.2.3. Pion Nadzoru Emerytalnego (PNE)
2.2.3.1. Departament Emerytalnego Nadzoru Normatywnego
2.2.4. Pion Polityki Rozwoju Rynku Finansowego i Polityki Międzysektorowej (PPM)
2.2.4.1. Departament Pośredników Finansowych (DPF)
2.2.4.2. Departament Ochrony Klientów (DOK)
2.2.4.3. Departament Edukacji (DED)
2.2.5. Pion Organizacyjny (POR)
2.2.6. Gabinet Komisji (GKO)
2.2.7. Pion Prawno-Legislacyjny (PPL)
2.3. Podmioty nadzorowane przez KNF
2.4. Narzędzia kontroli będące w posiadaniu KNF
2.5. Współpraca międzynarodowa KNF
2.6. Inne elementy działania KNF
Rozdział 3. Instytucja nadzoru ubezpieczeniowego w Polsce - Marzanna
Lament
Wprowadzenie
3.1. Cel nadzoru ubezpieczeniowego i jego etapy rozwoju w Polsce
3.2. Rodzaje systemów nadzorczych
3.3. Zasady funkcjonowania nadzoru ubezpieczeniowego w Polsce
3.4. Reorganizacja nadzoru ubezpieczeniowego w Unii Europejskiej
Podsumowanie
Rozdział 4. Nadzór bankowy w Polsce na tle rozwiązań systemowych -
Małgorzata Zaleska
Wprowadzenie
4.1. Geneza powstania nadzoru bankowego
4.2. Pojęcie, organizacja i cele działania nadzoru
4.3. Zakres oddziaływania nadzoru
4.3.1. Licencjonowanie działalności bankowej
4.3.2. Regulacje nadzorcze
4.3.3. Inspekcje i sankcje nadzorcze
Podsumowanie
Rozdział 5. Banki komercyjne na polskim rynku finansowym - Anna
Szelągowska
Wprowadzenie
5.1. Podstawy prawne funkcjonowania banków komercyjnych w Polsce
5.2. Przedmiot działalności banków komercyjnych
5.3. Klienci banków komercyjnych
5.4. Organy banku komercyjnego i zakres ich obowiązków
5.5. Rozwój bankowości komercyjnej w Polsce po 1989 r.
Podsumowanie
Rozdział 6 Banki hipoteczne w Polsce - Anna Szelągowska
Wprowadzenie
6.1. Zarys historyczny bankowości hipotecznej w Polsce
6.2. Prawne uwarunkowania działalności banków hipotecznych
6.3. Instytucja powiernika w działalności banku hipotecznego
6.4. Działalność banków hipotecznych w Polsce po 1997 r.
Podsumowanie
Rozdział 7. Banki inwestycyjne na polskim rynku finansowym -
Krzysztof Borowski
Wprowadzenie
7.1. Operacje na rynku papierów wartościowych
7.1.1. Działalność brokerska (broking)
7.1.2. Działalność dealerska (dealing)
7.1.3. Sprzedaż bezpośrednia wąskiej, określonej grupie inwestorów (private
placement)
7.1.4. Pośrednictwo w sprzedaży papierów wartościowych (selling agent)
7.1.5. Projektowanie i handel finansowymi instrumentami pochodnymi (financial derivatives)
7.1.6. Organizacja własnych i obcych emisji (issue broking and dealing)
7.1.7. Gwarantowanie emisji (underwriting)
7.1.8. Private banking
7.2. Operacje na rynku pieniężnym
7.2.1. Transakcje na rynku papierów dłużnych przedsiębiorstw (commercial papers)
7.2.2. Transakcje na rynku papierów skarbowych
7.2.3. Transakcje na rynku międzybankowym
7.2.4. Transakcje na rynku walutowym
7.2.5. Zarządzanie aktywów
7.2.6. Tworzenie i zarządzanie funduszami wspólnego inwestowania (mutual funds)
7.2.7. Tworzenie i zarządzanie funduszami podwyższonego ryzyka (venture capital fund i
private equity)
7.3. Doradztwo finansowe (corporate finance)
7.3.1. Tworzenie serwisu informacji gospodarczej i doradztwo inwestycyjne
7.3.2. Sporządzanie analiz wykonalności projektów inwestycyjnych (feasibility study)
7.3.3. Opracowanie strategii i prowadzenie restrukturyzacji przedsiębiorstw
7.3.4. Opracowanie strategii przejmowania i łączenia (podziału) przedsiębiorstw
7.3.5. Organizacja i prowadzenie wspomaganego wykupu przedsiębiorstw
7.3.6. Projektowanie sekurytyzacji (securitization)
7.3.7. Działalność na rynku nieruchomości
7.4. Nowe trendy w bankowości inwestycyjnej na rynkach światowych
7.5. Bankowość inwestycyjna w Polsce i perspektywy rozwoju
Rozdział 8. Banki spółdzielcze w Polsce - Magdalena Cendal
8.1. Specyfika banków spółdzielczych
8.2. Rozwój bankowości spółdzielczej w Polsce w latach 1989-2005
8.3. Regulacje szczególne dotyczące funkcjonowania banku spółdzielczego
8.4. Pozycja banków spółdzielczych w polskim sektorze bankowym
8.5. Perspektywa rozwoju bankowości spółdzielczej
Rozdział 9. Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe - Justyna
Maciejczyk, Anna Szelągowska
Wprowadzenie
9.1. Historyczne uwarunkowania rozwoju kas oszczędnościowo-kredytowych
9.2. Prawne uwarunkowania funkcjonowania spółdzielczych kas
oszczędnościowo-kredytowych na polskim rynku finansowym
9.3. Rola Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w systemie SKOK
9.4. Gospodarka finansowa spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych
9.5. Bezpieczeństwo środków pieniężnych w systemie SKOK
9.6. Rozwój polskiego systemu SKOK po 1989 r.
Podsumowanie
Rozdział 10. Działalność Bankowego Funduszu Gwarancyjnego na tle
rozwiązań systemowych - Małgorzata Zaleska
Wprowadzenie
10.1. Geneza powstania systemów gwarantowania depozytów
10.2. Modele systemów gwarantowania depozytów
10.3. Organizacja i sposoby finansowania działalności systemów gwarantowania depozytów
10.4. Zasady gwarantowania depozytów
10.5. Działalność pomocowa systemów gwarantowania depozytów
10.6. Działalność analityczna systemów gwarantowania depozytów
Podsumowanie
Rozdział 11. Krajowa Izba Rozliczeniowa SA jako kluczowy pośrednik
rozliczeniowy w polskim systemie finansowym - Grzegorz Kotliński
Wprowadzenie
11.1. Miejsce KIR SA wśród podmiotów tworzących infrastrukturę polskiego systemu
finansowego i bankowego
11.2. Charakterystyka KIR SA jako przedsiębiorstwa
11.3. Działalność usługowa KIR SA
11.4. Funkcjonowanie systemów rozliczeniowych KIR SA w latach 1993-2006
11.5. Działalność KIR SA a wyzwania stawiane rozwojowi obrotu bezgotówkowego w Polsce
Podsumowanie
Rozdział 12. Instytucje ubezpieczeniowe w Polsce - Renata Pajewska
12.1. Podstawowe zasady działalności ubezpieczeniowej
12.2. Analiza otoczenia instytucjonalnego
12.3. Klasyfikacja ubezpieczeń
12.3.1. Podział systemowy na ubezpieczenia gospodarcze i społeczne
12.3.2. Podział ze względu na kryterium przedmiotu
12.3.3. Podział ze względu na rodzaj zdarzenia losowego
12.3.4. Podział ze względu na rodzaj swobody
12.3.5. Podział ze względu na zakres terytorialny
12.3.6. Podział na ubezpieczenia lądowe i morskie
12.3.7. Podział ze względu na podmiot zawierający ubezpieczenie
12.3.8. Podział ze względu na formę organizacyjno-prawną
12.3.9. Podział ze względu na transfer ryzyka ubezpieczeniowego
12.3.10. Ustawowy podział ubezpieczeń
12.4. Gospodarka finansowa zakładów ubezpieczeń
12.4.1. Przychody zakładu ubezpieczeń
12.4.2. Koszty zakładu ubezpieczeń
12.4.3. Podstawowe wymagania ustawowe w zakresie prowadzenia gospodarki finansowej
12.4.3.1. Środki własne
12.4.3.2. Margines wypłacalności
12.4.3.3. Kapitał gwarancyjny
12.5. Charakterystyka polskiego rynku ubezpieczeń gospodarczych
12.5.1. Podmioty operujące na rynku
12.5.2. Kapitały zakładów ubezpieczeń
12.5.3. Podstawowe wskaźniki opisujące rozwój rynku ubezpieczeń w Polsce na
przestrzeni ostatnich lat
12.5.3.1. Struktura i dynamika zmian składki przypisanej brutto
12.6. Ocena atrakcyjności sektora ubezpieczeń w Polsce
12.6.1. Wielkość sektora i jego dynamika
12.6.2. Konkurencja na rynku ubezpieczeń
Rozdział 13 Pośrednicy ubezpieczeniowi w Polsce - Anna Bera
Wprowadzenie
13.1. Pośrednictwo ubezpieczeniowe w aspekcie innych typów pośrednictwa
13.2. Zakres i regulacja prawna pośrednictwa ubezpieczeniowego
13.3. Działalność agencyjna
13.4. Działalność brokerska
13.5. Dyrektywy Unii Europejskiej a pośrednictwo ubezpieczeniowe
Podsumowanie
Rozdział 14. Firmy reasekuracyjne na rynku ubezpieczeniowym - Anna
Bera
14.1. Pojęcie i regulacja prawna reasekuracji
14.2. Ubezpieczenie a reasekuracja
14.3. Funkcje reasekuracji
14.4. Formy reasekuracji
14.5. Rynek reasekuracji
Podsumowanie
Rozdział 15 Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny - Marzanna Lament
Wprowadzenie
15.1. Powstanie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego i etapy jego rozwoju
15.2. Zadania i funkcje Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
15.3. Zasady funkcjonowania Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
15.4. Przychody i koszty Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
Podsumowanie
Rozdział 16 Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA - Jacek
Tomaszewski
16.1. Historia GPW SA
16.2. Organizacja i zasady funkcjonowania GPW SA
16.3. System notowań GPW SA i notowane instrumenty
16.3.1. Rynek akcji
16.3.2. Rynek instrumentów dłużnych
16.3.3. Rynek instrumentów pochodnych
16.4. Pozostałe funkcje GPW SA
Podsumowanie
Rozdział 17 MTS-Centralna Tabela Ofert SA - Krzysztof Borowski
Wprowadzenie
17.1. Rynek MTS Poland
17.1.1. Uczestnicy rynku
17.1.2. Transakcje i procedury rozliczeniowe
17.1.3. Instrumenty
17.2. Rynek Papierów Wartościowych CeTO (regulowany rynek pozagiełdowy)
17.3. Regulacje prawne
17.4. Indeks Rynku Akcji - ITO
Rozdział 18 Giełdy towarowe w Polsce - Krzysztof Borowski
Wprowadzenie
18.1. Zadania giełdy towarowej
18.2. Rodzaje i podział giełd towarowych
18.3. Rodzaje transakcji na giełdach towarowych
18.4. Przedmiot transakcji na giełdach towarowych
18.4.1. Cel inwestowania na giełdach towarowych
18.5. Uczestnicy giełdy
18.6. Parkiet giełdy i przebieg sesji
18.7. Izba rozrachunkowa
18.8. Domy składowe
18.8.1. Konosamenty
18.9. Akcje giełd towarowych
18.10. Giełdy towarowe w Polsce
18.10.1. Towarowa Giełda Energii
18.10.2. Warszawska Giełda Towarowa
18.10.3. Giełdy internetowe
18.10.4. Członkowie giełdy
Rozdział 19. Instytucje asset management na polskim rynku finansowym -
Paweł Niedziółka
Wprowadzenie
19.1. Uwarunkowania regulacyjno-prawne funkcjonowania firm asset management na rynku
polskim
19.2. Usługi asset management na polskim rynku finansowym
19.3. Perspektywy asset management w Polsce
Rozdział 20. Domy maklerskie - Marcin Liberadzki
Wprowadzenie
20.1. Domy maklerskie na giełdzie papierów wartościowych
20.2. Domy maklerskie na giełdzie towarowej
20.3. Bankowe domy maklerskie
Rozdział 21. Fundusze inwestycyjne w Polsce - Katarzyna Gabryelczyk
Wprowadzenie
20.1. Podstawy prawne działalności funduszy inwestycyjnych w Polsce
21.2. Rozwój i struktura podmiotowa rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce
Podsumowanie
Rozdział 22. Fundusze venture capital - Sławomir Antkiewicz
Wprowadzenie
22.1. Istota i definicja funduszy venture capital
22.2. Działy gospodarki finansowane przez fundusze
22.3. Proces finansowania przy pomocy venture capital
22.4. Fundusze venture capital obecne na polskim rynku
22.5. Diagnoza rynku
22.6. Tworzenie funduszy venture capital w świetle polskiego prawa
22.7. Narodowe Fundusze Inwestycyjne jako szczególny przypadek funduszy venture capital
22.8. Strategia rozwoju polskiego rynku kapitałowego
Podsumowanie
Rozdział 23. Fundusze hedgingowe w Polsce - Izabela
Pruchnicka-Grabias
23.1. Ogólna charakterystyka funduszy hedgingowych
23.2. Geneza powstania funduszy hedgingowych
23.3. Wyniki funduszy światowych
23.4. Fundusze dostępne na polskim rynku
23.4.1. Superfund Specjalistyczny FIO
23.4.2. Superfund Trend PLUS Powiązany FIO oraz Superfund Trend BIS Powiązany FIO
Rozdział 24. Fundusze emerytalne w Polsce - Kamil Liberadzki
Wprowadzenie
24.1. System ubezpieczeń emerytalnych w Polsce
24.2. Otwarte Fundusze Emerytalne oraz podmioty z nimi związane
24.3 Polityka inwestycyjna i limity inwestycyjne Otwartych Funduszy Emerytalnych
24.4. Wpływ OFE na rynek finansowy w Polsce
Podsumowanie
Rozdział 25. Fundusze poręczeń kredytowych w Polsce - Przemysław
Pluskota
Wprowadzenie
25.1. Geneza działalności poręczeniowej
25.2. System funduszy poręczeń kredytowych oraz warunki i tryb ich udzielania
25.3. Krajowy Fundusz Poręczeń Kredytowych (KFPK)
25.4. Fundusz Poręczeń Unijnych (FPU)
25.5. Charakterystyka i efekty działalności funduszy poręczeń kredytowych
25.6. Beneficjenci działalności funduszy poręczeń kredytowych
25.7. Warunki i scenariusze rozwoju działalności poręczeniowej
Podsumowanie
Rozdział 26. Fundusze pożyczkowe na polskim rynku finansowym -
Przemysław Pluskota
Wprowadzenie
26.1. Istota działalności pożyczkowej
26.2. Historia działalności pożyczkowej w Polsce
26.3. Warunki i tryb udzielania pożyczek
26.4. Działalność funduszy pożyczkowych w Polsce
26.5. Beneficjenci działalności pożyczkowej
Podsumowanie
Rozdział 27. Firmy leasingowe w Polsce - funkcjonowanie, produkty oraz rynek -
Paweł Niedziółka, Mateusz Szczepański
Wprowadzenie
27.1. Podstawy prawne funkcjonowania firm leasingowych w Polsce po 1989 r.
27.2. Typy transakcji leasingowych oferowanych na polskim rynku
27.3. Leasing środków transportu, maszyn i urządzeń - podstawowe zasady finansowania
27.4. Leasing zwrotny nieruchomości
27.5. Rynek leasingu w Polsce - stan obecny i perspektywy
Podsumowanie
Rozdział 28. Spółki audytorskie i konsultingowe - Szymon Cendal
28.1. Usługi audytorskie a usługi konsultingowe
28.2. Struktura rynku usług audytorskich i konsultingowych
28.3. Ocena podmiotów działających na rynku usług audytorskich
28.4. Nadzór nad podstawową działalnością firm audytorskich i konsultingowych
28.5. Podmioty korzystające z usług audytorskich i konsultingowych
28.6. Rozwój rynku usług audytorskich i konsultingowych
28.7. Rola uczestników rynku audytu i konsultingu w świetle skandali z nimi związanych
Bibliografia
573 strony, B5, miękka oprawa