Kultura jako cultura
Kolejny numer „Prac Kulturoznawczych” nawiązuje do aktualnie toczonych dyskusji o
kondycji humanistyki, sięgając do etymologii słowa „kultura”.
Przy czym nie chodzi o powrót do formuły Cycerona, lecz jej twórcze wyzyskanie i
atrakcyjność poznawczą dla potrzeb myśli współczesnej. Kultura bowiem należy do
słów często dziś nadużywanych, funkcjonuje pomiędzy poznawczymi nadziejami, jakie
wciąż budzi to pojęcie, a jego radykalnym odrzuceniem. W tej mierze podjęte zostaje
też zagadnienie charakteru i zobowiązań dzisiejszej myśli humanistycznej i
kulturoznawczej, przy jednoczesnym wskazaniu na filozoficzne, socjologiczne i
antropologiczne losy pojmowania kultury, jej związki z praktyką i praktykowaniem. Na
zróżnicowanych przykładach – neolitycznego performensu, krajobrazu i pamięci –
analizowane są procesy różnicowania się i procesualnego charakteru sposobu
uczestnictwa w kulturze, bycia w niej i jej doświadczania.
Z kolei to, jakie użytki z łacińskiego źródłosłowu wyprowadzali dla rozwijanych
przez siebie koncepcji Matthew Arnold i Werner Jaeger (autorzy klasycznych już tekstów,
których przekład przynosi ostatnia część „Prac Kulturoznawczych”), daje
możliwość ich skonfrontowania z tym, jak Cycerońska formuła, mniej lub bardziej
jawnie, funkcjonuje we współczesnych debatach kulturoznawczych.
Przedmowa (Krzysztof Łukasiewicz, Izolda Topp)
Wstęp (Stefan Bednarek)
Kultura i kondycja humanistyki
Anna Grzegorczyk, Humanistyka jako obecność
Dariusz Czaja, Antropologia jako ćwiczenie duchowe
Izolda Topp, Kultura jako kult i jako trans. O religijnych kontekstach
metaforycznego języka współczesnej refleksji o kulturze
Patrycja Tomczak, Korzeń i sol. Paradoksy kultury chrześcijańskiej
Zbigniew Pasek, Katarzyna Skowronek, Duchowość jako kategoria analizy
kulturoznawczej
Kultura i praktyka
Ewa Kosowska, Kult kultury
Jolanta Jagoszewska, Cultura jako kultura. Pojęcie uprawy ducha z punktu widzenia
teorii kultury
Tomasz Matkowski, Zagadnienie kultury w filozofii Martina Heideggera: grecka fysis
a kultura współczesna
Magdalena Pancewicz-Puchalska, Praktykowanie kultury przez ciało. O pewnych
wątkach fenomenologicznych socjologii Pierre’a Bourdieu
Ewa Kwiatkowska, O sposobach kultywowania mitologii mocnych i osłabionych
Magdalena Barbaruk, Don Kichote jako homo culturalis
Tomasz Rakowski, Przekroczyć esencjalizm. Zwrot ku antropologii przedtekstowej i
fenomenologicznej
Małgorzata Grzywacz, Z dziejów historii kultury jako dyscypliny akademickiej w
Niemczech
Kult - przestrzeń - pamięć
Mirosław Kocur, Przestrzeń peripersonalna w jaskiniach paleolitycznych
Kamila Klamut-Pawlik, Praktykowanie kultury. O wyprawianiu się Teatru ZAR
Zoriana Rybczyńska, Krajobraz jako cultus agri i cultus animi
Jiři Siostrzonek, Fotograficzna i socjologiczna interpretacja krajobrazu
Piotr Jakub Fereński, Pamięć jako praktyka. Fotografia i troska o wspomnienia
Jacek Schindler, Kultura jako pamięć, upamiętnianie, pamiętanie i
rozpamiętywanie
Przekłady
Werner Jaeger, Idea kultury i duch grecki (przeł. K. Łukasiewicz)
Matthew Arnold, Kultura i anarchia (przeł. K. Tańczuk)
Noty o autorach
324 strony, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka