Niemcy we współczesnym świecie
Problemy społeczno-polityczne
Prezentowany tom jest już dwudziestym w ukazującej się od 1992 r. serii wydawniczej
"Niemcoznawstwo". Do tegorocznego numeru zaprosiliśmy autorów znanych już z
łamów pisma oraz początkujących naukowców, którzy właśnie rozpoczęli studia
doktoranckie. Ich teksty tworzą niezwykle różnorodne i interesujące tematycznie
spektrum.
Między innymi poruszone zostały zagadnienia związane z polityką wewnętrzną
państwa niemieckiego wobec jednoczącej się Europy w wymiarze ustrojowym (Izabela
Wróbel). Z innej, choć nie mniej interesującej perspektywy przedstawione zostały
wydarzenia z początku lat 80. XX w. określane mianem "afery Barschela"
(Mariusz Kozerski). Na wybranych przykładach zostały również omówione zakres i
charakter działań zewnętrznych Niemiec zarówno w wymiarze europejskim, jak i globalnym
(Artur Drzewicki, Aleksandra Kulpan). Przebieg debaty nad ryzykiem wykorzystywania energii
atomowej oraz poszukiwaniem dla niej alternatyw, wykorzystywane argumenty oraz podejmowane
decyzje opisała Helena Wyligała. Poglądy publicysty Juliusza Mieroszewskiego
prezentowane na łamach paryskiej "Kultury" na temat procesów integracyjnych w
Europie po II wojnie światowej przybliżył Michał Wiącek. Poza częścią artykułową
znalazły się w tomie wzorem ubiegłych lat omówienia najnowszych wartych lektury
książek polskich i zagranicznych poruszających tematykę niemcoznawczą, a także
część sprawozdawcza poświęcona wydarzeniom z Niemiec, o Niemczech i Niemcach.
Wstęp
I. ARTYKUŁY
Anna Umińska-Woroniecka, Instytuty Polskie w Niemczech —
historia i współczesność
Michał Wiącek, Przesłanki zjednoczenia Europy według Juliusza
Mieroszewskiego i „Kultury”
Mariusz Kozerski, Afera Uwe Barschela
Izabela Wróbel, Pozycja ustrojowa Bundestagu w sprawach
związanych z członkostwem Republiki Federalnej Niemiec w Unii Europejskiej
Aleksandra Kulpan, Misja wojskowa Bundeswehry w Afganistanie
Artur Drzewicki, Ukraina w niemieckiej koncepcji „Nowej Polityki
Wschodniej” Unii Europejskiej
Helena Wyligała, Niemiecki Atomausstieg. Uwarunkowania
decyzji o rezygnacji RFN z energetyki jądrowej i jej wpływ na relacje polsko-niemieckie
* * *
Tomasz Matras, Proces Artura Greisera przed Najwyższym
Trybunałem Narodowym w świetle prasy polskiej
Paulina Burzyńska, Visual history w świetle
niemieckiego dyskursu o pamięci zbiorowej
Joanna Trajman, Mitologizowanie historii w filmach Josepha
Vilsmaiera. Analiza wybranych
przykładów
II. RECENZJE I OMÓWIENIA
Dolnośląski as przestworzy (Manfred von Richthofen, Wspomnienia
Czerwonego Barona. Niezwykłe dokonania asa lotnictwa, przeł. Jerzy Pasieka,
Wrocław 2011, ss. 162) — Artur Kamiński
Dwójka wobec hitlerowskich Niemiec (Leszek Gondek, Wywiad polski w
III Rzeszy. Sukcesy i porażki, Warszawa 2011, ss. 292) — Artur Kamiński
Na tropie nazistowskich zbrodniarzy (Guy Walters, Ścigając zło,
przeł. Tomasz Łuczak, Warszawa 2011, ss. 493) — Joanna Trajman
Zachodnioniemiecka dyplomacja w cieniu swastyki (Eckart Conze, Norbert
Frei, Peter Hayes, Moshe Zimmermann, Das Amt und die Vergangenheit. Deutsche
Diplomaten im Dritten Reich und in der Bundesrepublik, Bonn 2011, ss. 879) —
Katarzyna Gelles
Polak z wizytą u sąsiadów (Bocznymi drogami. Nieoficjalne kontakty
społeczeństw socjalistycznych 1956–1989, red. Włodzimierz Borodziej, Jerzy
Kochanowski, Warszawa 2010, ss. 315) — Beata Rzeszotnik
PRL i NRD bez oparów absurdu (Małgorzata Mazurek, Socjalistyczny
zakład pracy. Porównanie fabrycznej codzienności w PRL i NRD u progu lat
sześćdziesiątych, Warszawa 2005, ss. 304; Społeczeństwo kolejki. O
doświadczeniach niedoboru 1945– 1989, Warszawa 2010, ss. 242; Antropologia
niedoboru w NRD i PRL 1971–1989, Wrocław 2010, ss. 150) — Beata Rzeszotnik
Refleksja nad historią Stasi (Jens Gieseke, Die Stasi 1945–1990,
München 2011, ss. 359) — Krzysztof Jagiełło
Człowiek z grodu o siedmiu wieżach (Peter Merseburger, Willy Brandt
1913–1992. Wizjoner i realista, przeł. Anna Wziątek, Poznań 2011, ss. 706) —
Teofil Moskal
O drodze ku normalności (Joachim Trenkner, Paulina Gulińska-Jurgiel, Niemieckie
lustro, przeł. Anna Szyba, Warszawa 2011, ss. 204) — Mariusz Kozerski
Ostpolitik François Mitterranda — stanowisko Francji wobec
zjednoczenia Niemiec (La diplomatie française face a l’unification allemande,
d’apres des archives inédites présentées par Maurice Vaisse et Christian Wenkel,
Paris 2011, ss. 398) — Michał Wiącek
Rozmowy o minionym stuleciu (Helmut Schmidt, Fritz Stern, Unser
Jahrhundert. Ein Gespräch, München 2011, ss. 287) — Teofil Moskal
„Nowe” obszary polityki zagranicznej RFN (Deutsche Außenpolitik.
Sicherheit, Wohlfahrt,
Institutionen und Normen, hrsg. von Thomas Jäger, Alexander
Höse, Kai Oppermann,
2. aktualisierte und erweiterte Auflage,Wiesbaden 2011, ss. 768) —
Helena Wyligała
Republika Federalna Niemiec — trzecie zjednoczenie? (Piotr Buras, Muzułmanie
i inni Niemcy. Republika Berlińska wymyśla się na nowo, Warszawa 2011, ss. 216)
— Agnieszka Janik
Partie niemieckie w cieniu „wielkiej koalicji” i kryzysu gospodarczego
(Oskar Niedermayer
(Hrsg.), Die Parteien nach der Bundestagswahl 2009, Wiesbaden
2011, ss. 357) — Elżbieta Biegaj
III. KRONIKA — SPRAWOZDANIA
Artur Drzewicki, Pod znakiem rocznicy. Polsko-Niemieckie Forum w Berlinie
Iwona Feier, Katarzyna Pokutycka, Nieznany obraz „Festung Breslau”
Agnieszka Jankowska, Młodzi judaiści w Warszawie
Joanna Trajman, Mieć 17 lat — młodość w Niemczech
Artur Drzewicki, Trójkąt Weimarski: nowa wizja, stare pytania
Justyna Ellis, Berlińska wystawa o historii polsko-niemieckiego
sąsiedztwa
Helena Wyligała, Weimar Triangle Network w Genshagen
Aleksandra Kulpan, Socjaldemokratyczne perspektywy dla Europy
Środkowo-Wschodniej
Michał Wiącek, Jubileusz wrocławskiego Centrum im. Willy’ego Brandta
Rozprawy habilitacyjne i doktorskie obronione w Zakładzie Badań
Niemcoznawczych Instytutu Studiów Międzynarodowych UWr
Wykaz skrótów
O autorach
240 stron, oprawa miękka