PSYCHOLOGIA DĄŻEŃ I SKŁONNOŚCI ZAWODOWYCH JAROSIEWICZ H. Księgarnia

Psychologia dążeń i skłonności zawodowych

Prezentowana publikacja wskazuje na dążenia jako na ukryte źródło naszych wyborów, które kreują los.

Człowiek jest skłonny wybrać określoną pracę właśnie dlatego, że pragnie znaleźć się w pewnych relacjach zawodowych, dąży do pewnych wartości. Nie zawsze zdaje sobie jednak sprawę ze swych pragnień.

Doradca zawodowy jest zatem kimś, kto pomoże klientowi zrozumieć samego siebie i doprowadzić głębokie pragnienia do praktyki życia zawodowego.

Dążenia są względnie trwałym wytworem przeżyć. Choć tak ważne dla człowieka, są zwykle bezwiedne, odczuwane wewnętrznie, dla psychologa zaś stają się dostępne za pomocą tzw. metod jakościowych diagnozy, a więc takich sposobów postępowania, których celem jest rozpoznanie stanu pragnień.

Książka jest odpowiedzią na sokratejskie wezwanie „poznaj samego siebie”. Ma dostarczyć doradcom zawodowym narzędzi pomocnych w budowaniu samowiedzy młodzieży i osób dorosłych na rynku pracy.

Przedmowa

I. Wstęp

Skłonności zawodowe jako przedmiot diagnozy

Test Skłonności Zawodowych

Sens wyboru w teście M. Achtnicha

Znaczenie skłonności zawodowych

Wybór jako metoda diagnozy skłonności zawodowych

Wybór jako czynność i jako wytwór

Koncepcja czynności i wytworów K. Twardowskiego

Wyjaśnianie praktyki, metoda ex post facto

Życie psychiczne — znaczeniem zachowania

Czynność jako zjawisko dostępne empirycznie

Metody diagnozy skłonności

Teoria i praktyka

Metoda analityczna

Metoda psychologiczna

Metoda fenomenologiczna

Wnioskowanie przez analogię a odczytanie relacji zawodowej

Obraz i wyobrażenie w myśleniu przez analogię

Zadania doradcy zawodowego

Przegląd zawartości pracy

II. Aktywność człowieka na rynku pracy

Wybrane koncepcje teoretyczne aktywności na rynku pracy

Wprowadzenie

Praca i jej doświadczenie na rynku pracy

Relacyjne ujęcie pracy ludzkiej

Kariera jako wytwór doświadczania rynku pracy 56

Koncepcja kariery zawodowej D. Supera

Potrzeby, wartości i zainteresowania

Pojęcie kariery zawodowej

Obraz siebie

Ważność pracy

Koncepcja radzenia sobie wżyciu M. Kulczyckiego

Pojęcie „problemu życiowego”

Podmiotowe warunki aktywności

Procesy podstawowe

Procesy właściwe

Psychologiczne doradztwo karier

Pojęcie doradztwa kariery

Dojrzewanie do kariery

Charakter a dojrzałość do kariery

Model „mozaikowy” dynamizmów podmiotowych

Interakcyjny model zachowania się człowieka w środowisku pracy

Interakcyjny model podmiotu w środowisku zawodowym

Analiza świadomości

Analiza działania i jego źródeł

Trzy „poziomy” ludzkich dynamizmów

Dynamizm człowieka: model mozaikowy

Organizm i życie wegetatywne

Zmysły i życie zmysłowe

Zmysły: istota i funkcja

Emotywność — wrażliwość na wartości

Poznanie rzeczy a doznanie wartości

Czucie, czyli wiedza o sobie

Rozum i czynności ponadzmysłowe

Aktywność osobowa

Wiedza i samowiedza

Relacja jako przedmiot poznania

Samowiedza i jej znaczenie dla rozwoju zawodowego

Osoba

Świadomość a samowiedza

Refleksja

Osobowość a samoświadomość

Regulacja relacji z otoczeniem

Aktualistyczno-egzystencjalna koncepcja człowieka

Działanie i doznawanie

Rola doznania i poznania w biegu aktywności

Mechanizm regulacyjny zachowania

Model „fizjologii” ludzkiej aktywności

Umysł i serce

Uprzedmiotowienie i jego wytwory: przedstawienia

Upodmiotowienie i jego wytwory: aspiracje

III. Przeżycia i dążenia zawodowe

Przeżycia i ich rodzaje

Wprowadzenie

Doznanie i przeżycie

Istota przeżycia

Dwie grupy przeżyć

Mechanizm powstawania przeżyć: działanie i doznanie

Rodzaje przeżyć

Przeżycie materialne i formalne

Przeżycia naturalne i sztuczne

Dążenia osobowe

Dążenia osoby: geneza oraz odmiany

Dążenia w ujęciu Freuda

Dążenie do wyższej jakości życia

Życie jako dramat „dziania się” i „działania”

Jakość życia

Podział problemów życiowych

Problemy zawodowe

Zawód a praca zawodowa

Problemy zawodowe

„Radzenie sobie” z problemami zawodowymi

Pojęcie „radzenia sobie”

Wartość jako relacja odpowiadania

Decyzje dotyczące celu: wartości autotelicznej

„Ja” jako wyraz osoby

Dążenie zawodowe

Specyfika dążeń zawodowych

Typologia dążeń zawodowych

Projekcja i zagubienie celów

Inflacja i zagubienie „sposobów” działania

Wnioskowanie przez analogię

Mechanizm wyboru obrazu

Ogląd i wgląd

Wnioskowanie jasne i wnioskowanie pewne

Znaczenie analogii w decyzjach zawodowych

Ujmowanie jakości i ilości w procedurze wnioskowania

Psychologiczne podstawy wnioskowania przez analogię

Procedura testowa w Teście Skłonności Zawodowych

Etapy wnioskowania przez analogię

Wnioskowanie przez analogię jako podejmowanie decyzji

Problem prawdy w teście

Postawa obronna — ilość wyborów

Konflikt kryteriów decyzyjnych

Wnioskowanie przez podobieństwo w identyfikacji seksualnej

Proces uświadamiania potrzeb przez analogię

Fazy uświadamiania relacji bazowej (potrzeb)

Relacje awersyjne

IV. Skłonności i wybory zawodowe

„Rozwiązywanie” problemów życiowych

Wprowadzenie

Warunki radzenia sobie z problemami

Proces rozwiązywania problemu

Dążenia jako uwarunkowanie aktywności

Obraz rzeczywistości

Obraz siebie-w-świecie

Orientacja we własnym położeniu życiowym

Obraz siebie i świata

Cechy formalne i treściowe obrazu własnego położenia życiowego

Rodzaje „ja” podmiotowego

Jakość odzwierciedlenia

Czynności woli jako przedmiot odzwierciedlenia

Znaczenie identyfikacji w kształtowaniu się obrazu „ja”

Podstawa dążeniowa

Reflektowanie dążeń

Geneza treści a jakość odzwierciedlenia

Zasada względności świadomości

Odzwierciedlanie pragnień cielesnych

Odzwierciedlanie woli i zasad otoczenia

Emocje

Emocje społeczne

Emocje osobowe

Obraz świata-dla-siebie jako podstawa działania

Decyzje i wybory

Decydowanie a obraz siebie i świata

Relacje autoteliczne i instrumentalne w obrazie siebie i świata

Uwarunkowania decyzji edukacyjno-zawodowych

Podmiotowość decyzji

Samostanowienie

Sprawczość a przyczynowość

Samostanowienie

Twórczość moralna

„Ja” przyczynowe i rozstrzyganie

Upodmiotowienie, czyli interioryzacja

Motywy i dążenia

Konflikt aspiracji i dążeń

Motywy i dążenia

Uczucie jako spontaniczna odpowiedź osoby na pragnienie

Postawy uczuciowe woli

Dynamiczny model procesów decyzyjnych

Podejmowanie decyzji

Decydowanie jako „gra motywów” i jako akt woli

Decyzje a wolność woli

Elementy subiektywne w procesie decyzyjnym

Komplementarność woli i intelektu

Decyzje nawykowe i twórcze

Obraz „ja” a skłonności

Emocjonalizacja obrazu i postawy uczuciowe woli

Emocjonalizacja obrazu siebie

Postawy uczuciowe woli

Emocjonalizacja a zniekształcenie obrazu siebie i świata

Skłonności zawodowe

Skłonności osoby

Ukierunkowanie życiowe

Nastawienie do świata

Skłonność jako wartościowa relacja

Skłonności osoby a popędy natury

Dążenia osoby a popędy natury

Napięcie między skłonnością a popędem

Skłonności a zainteresowania i preferencje zawodowe

Wybory zawodowe

Uwarunkowania sytuacyjne i podmiotowe decyzji zawodowych

Wybór celu a wybór zawodu

Cele życiowe i cele zawodowe

Geneza celów zawodowych

Wybór zawodu

Procesy decyzyjne dotyczące wyboru zawodu

Fazy podejmowania decyzji zawodowej (model)

V. Metody jakościowe w diagnozie zawodowej

Metody jakościowe

Wprowadzenie

Metody jakościowe w psychologii

Model zjawisk wewnętrznych

Ujęcie dynamiczne, czyli egzystencjalne

Zachowanie

Przedstawienia

Umysł jako odzwierciedlenie

Przeżycie i pragnienie

Akty woli

Istota metod jakościowych

Jakości psychiczne

Metody jakościowe w ujęciu M. Kreutza

Podmiot jako przedmiot psychologii

Problem nazewnictwa świadomości i myślenia

Cztery typy myślenia

Działanie świadome i świadomy wybór

Introspekcja oraz refleksja

Czynność: jej materiał i przedmiot

Czynności i uczynnienia

Przedmioty wewnętrzne i materiał czynności

Praca jako czynność: wytwory przechodnie i nieprzechodnie

Katalog zjawisk psychicznych

Wstępna próba klasyfikacji metod jakościowych

Odrębność zjawisk projekcji i identyfikacji

Zjawisko projekcji

Metody projekcyjne w literaturze

Wpływ doznań na procesy orientacyjne: uczuciowość i zmysłowość

Uczucia i namiętności a sprawczość

Znaczenie refleksji w mechanizmie projekcji

Specyfika identyfikacji

Specyfika obrazu a projekcja i inflacja

„Ja” poznające i „ja” doznające

Dominacja wartości autotelicznych

Prawda poznania i prawda działania

Testy wyboru

Sens wyboru w teście wyboru

Specyfika testów wyboru

Wybór w teście Lüschera

Wybór w teście Achtnicha

Wybór jako „wyraz” osoby i jako jej „wytwór”

Znaczenie obrazka w teście

Pojęcie znaczenia

Znaczenie jako intersubiektywna treść obrazka

Znaczenie naturalne i sztuczne

Obraz filmowy

Znaczenie dyspozycji dla diagnozy zawodowej

Proces wyboru w teście obrazowym

Uwarunkowanie procesu wyboru (rozstrzygania)

Obraz siebie i świata jako racja wyboru

Wpływ motywów na proces wyboru

Wpływ woli i uczuć na wybór

Wnioski do procedury testowej

Poznanie podmiotu poprzez jego działanie

Trafność podmiotowa diagnozy

VI. Koncepcja potrzeb w Teście Skłonności Zawodowych

Relacyjna koncepcja potrzeb zawodowych

Wprowadzenie

Sens terminów: „tendencja”, „potrzeba” i „metapotrzeba”

Odzwierciedlenie relacji i ukierunkowanie życiowe

Rodzaje i odmiany potrzeb relacyjnych

Założenia relacyjnej koncepcji potrzeb

Typologia relacji — założenia

Trzy poziomy potrzeb relacyjnych

Relacje autoteliczne i instrumentalne

Cztery rodzaje wartości relacyjnych

Relacje obrazowane w Teście Skłonności Zawodowych

Relacje umysłowe: tworzyć i poznawać

Oś działania: dążenie, aby „być”

Oś usprawniania: poznanie i doznanie

Relacje zmysłowe: ekspresja w świecie norm i wartości

Oś działania: ekspresja uczuć

Oś instrumentalna: orientacja społeczna

Potrzeby cielesne: nabywanie i uczestnictwo w grupie

Specyfika potrzeb cielesnych

Oś działania: potrzeba posiadania

Oś usprawniania: więź grupowa

Relacje cielesne: aktywność i pasywność

Potrzeba męskości

Potrzeba kobiecości

Represja potrzeb

System potrzeb w ujęciu M. Achtnicha

Charakterologia czynnikowa M. Achtnicha

Koncepcja potrzeb w teście Achtnicha

VII. Charakter zawodowy

Pojęcie charakteru

Wprowadzenie

Różne znaczenia terminu „charakter”

Osobowość a temperament i charakter

Wpływ socjalizacji na charakter (cztery czynniki)

Doznawanie i dezintegracja dynamizmów osoby

Doznawanie wartości

Dezintegracja i spontaniczna integracja: uczucie

Charakter jako zestrój dynamizmów

Osoba i samostanowienie

Procesy organizowania siebie

Integracja dynamizmów a temperament i charakter

Proces integracji dynamizmów

Przeżycie sprawczości woli

Dynamizm woli jako dyspozycja (wymaga odzwierciedlenia „ja” podmiotowego)

Przeżycia woli

Egzystencja osoby i samoocena

„Ja” społeczne — subiektywizm i indywidualizm

Temperament a obraz siebie i świata

„Ja” podmiotowe a dyspozycje

Charakter jako sposób bycia

Temperament a przeżycie sprawczości

Zmysłowość i aktywność (zmysłowiec)

Prymarność i reflektowanie granic (choleryk i systematyczny)

Uczuciowość, pasywność i problem identyfikacji

Sekundarność i wartość działania

Charakter a praca zawodowa

Charakter zawodowy

Charakter a dopasowanie zawodowe

Charakter jako wytwór sztuczny

Pojęcie wytworów sztucznych

Koncepcja artefaktów K. Twardowskiego

Artefakty w dramacie

Charakter jako wytwór sztuczny

Zachowanie jako wytwór sztuczny

Działanie jako wytwór sztuczny

Artefakty na poziomie cielesnym

Artefakty na poziomie zmysłowym

Artefakty na poziomie duchowym

Osobowość jako wytwór osoby

Realne „ja” — indywidualizacja

Charaktery przymusowe

Charakter jako kapitał kariery

Diagnoza charakteru zawodowego

Sens diagnozy zawodowej

Metody analizy klucza zawodowego

Interpretacja potrzeb według M. Achtnicha

Analiza dynamiczno-egzystencjalna

Analiza relacyjna

Charakter typowego teleinformatyka

Skłonności zawodowe chłopców w technikum teleinformatycznym

Przewidywania aktywności zawodowej

Przewidywanie optymalnych stanowisk pracy

Specyfika diagnozy charakteru: potwierdzanie i falsyfikacja

Rola zawodowa

Opis stanowiska pracy

Dopasowanie do stanowiska

Aspekty opisu stanowiska pracy

VIII. Zakończenie

Bibliografia

Summary

Spis rysunków

Spis fotografii

Spis tabel

Indeks osobowy

Indeks rzeczowy

464 stron, oprawa twarda

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.