W POSZUKIWANIU WCZESNYCH SSAKÓW SSAKI ERY DINOZAURÓW KIELAN-JAWORSKA Z. Księgarnia

W poszukiwaniu wczesnych ssaków

Ssaki ery dinozaurów

Najnowsza publikacja jednej z najwybitniejszych polskich badaczek w dziedzinie paleontologii opisująca ewolucję najdawniejszych ssaków oraz sylwetki ludzi, którzy udokumentowaniu ich istnienia poświęcili swoje życie.

Bezcenna dla specjalistów rekonstrukcja wczesnych etapów rozwoju i zróżnicowania ssaków mezozoicznych za czasów panowania dinozaurów (od ok. 225 mln lat do ok. 65 mln lat temu) przeplata się ze swobodną opowieścią o metodach badań paleontologicznych, wyprawach poszukiwawczych oraz znakomitych paleontologach.

Fascynująca lektura zarówno dla naukowców, jak i dla wszystkich miłośników poznawania świata, którego ślady przetrwały do naszych czasów jedynie jako skamieniałości. Książka ukazuje się równolegle z edycją anglojęzyczną, wydaną pod tytułem In Pursuit of Early Mammals przez Indiana University Press.

Na temat ssaków mezozoicznych wiemy już tak dużo, że książka skierowana do szerokiego grona odbiorców nie tylko mogła powstać, ale jej powstanie było już bardzo potrzebne. Takie właśnie jest niniejsze dzieło. Jego autorka, profesor Zofia Kielan-Jaworowska pozostawała w awangardzie tej dyscypliny przez ostatnie pół wieku. Na kolejnych stronach książki omawia powstanie, ewolucję, pokrewieństwa i biologię wczesnych ssaków, w większości przypadków czerpiąc z własnych doświadczeń i osiągnięć w pracy terenowej i laboratoryjnej. Opowiada nam również o ludziach, którzy odkrywali i badali te rzadkie skamieniałości. Żadne badania terenowe nie wniosły większego wkładu we współczesne odkrycia ani nie symbolizują ich lepiej niż legendarne już Polsko-Mongolskie Wyprawy Paleontologiczne (1963-1971), które prowadziła osobiście Zofia Kielan-Jaworowska. W książce dzieli się z nami swoimi wspomnieniami z tych jakże znaczących podróży – opisuje ich złożoną logistykę, związane z nimi ryzyko, pojawiające się w ich trakcie sukcesy i porażki, zdając także relację z uzyskanych dzięki nim wyników badań, które rzuciły nowe światło na ewolucję wczesnych ssaków.

Richard L. Cifelli

Zofia Kielan-Jaworowska jest emerytowaną profesor Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu w Oslo. W latach 1961–1983 pełniła funkcję dyrektora Instytutu Paleobiologii PAN w Warszawie, a w 1987-1995 profesora paleontologii Uniwersytetu w Oslo.
W roku akademickim 1943/1944, podczas okupacji niemieckiej, studiowała zoologię na nielegalnym Uniwersytecie Warszawskim. Była też członkinią tajnego zgrupowania harcerskiego Szare Szeregi i brała udział w Powstaniu Warszawskim jako sanitariuszka.
W 1949 r. ukończyła studia na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując tytuł magistra filozofii w zakresie zoologii ze specjalizacją w paleontologii; w 1953 r. uzyskała stopień doktora, a w 1961 – profesora. Na początku działalności naukowej zajmowała się badaniem bezkręgowców paleozoicznych: trylobitów, a następnie aparatów szczękowych wieloszczetów (Annelida, Polychaeta).
W latach 1963–1971 zorganizowała osiem Polsko-Mongolskich Wypraw Paleontologicznych do Mongolii (i kierowała w terenie sześcioma z nich), które zebrały dużą kolekcję późnokredowych dinozaurów i innych gadów oraz kredowych i trzeciorzędowych ssaków.
Od około 1965 r. podjęła badania wczesnych ssaków z kredy Mongolii i innych ssaków mezozoicznych z różnych części świata. Jej główne zainteresowania dotyczą osteologii, anatomii funkcjonalnej, ewolucji mózgu, stosunków filogenetycznych między różnymi grupami wczesnych ssaków i rozprzestrzeniania się ssaków w mezozoiku.
Jest autorką lub współautorką ponad 220 artykułów naukowych i ośmiu książek opublikowanych w językach polskim, angielskim i czeskim. Najważniejszą z nich jest obszerne kompendium napisane we współautorstwie z R. Cifellim i Zhe-Xi Luo: Mammals from the Age of Dinosaurs: Origins, Evolution, and Structure, które ukazało się w 2004 r. nakładem University of Columbia Press.

Przedmowa do wydania angielskiego, Richard L. Cifelli .
Przedmowa do wydania polskiego, Andrzej Elżanowski
Wprowadzenie
Podziękowania
Skróty nazw instytucji

1. Wstęp
2. Metody: zbieranie materiałów i ustalanie pokrewieństw
3. Badania paleontologiczne w Mongolii prowadzone przez wyprawy amerykańskie, japońskie, radzieckie i rosyjskie
4. Polsko-Mongolskie Wyprawy Paleontologiczne (1963–1971) i Wyprawa Nomadyczna (2002)
5. Pochodzenie ssaków oraz najstarsi przedstawiciele ssakopodobnych (Mammaliaformes) i ssaków
6. Haramiyidy i prawdopodobne formy pokrewne
7. Dokodonty
8. Eutrykonodonty
9. Stekowce i problem australosfenidów i boreosfenidów
10. Wieloguzkowce (Multituberculata) i gondwanatery
11. Symetrodonty
12. „Eupantotery” i powstanie zębów trybosfenicznych i pseudotrybosfenicznych
13. Trybotery, metatery i problem deltateroidów
14. Eutery i ssaki łożyskowe
15. Paleobiologia ssakopodobnych i wczesnych ssaków
16. Zróżnicowanie ssakopodobnych i ssaków mezozoicznych:

P

odsumowanie
Bibliografia
Indeks nazw systematycznych
Indeks rzeczowy

276 stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.