Historia
Repetytorium dla licealistów i studentów
Prezentowane opracowanie zostało pomyślane jako materiał pomocniczy dla kandydatów
na wyższe studia prawnicze, politologiczne, historyczne, socjologiczne, a także
europeistyczne.
Opracowanie uwzględnia ponadto wymogi nowej matury, przez co może być nieocenioną
pomocą w przygotowaniach i nauce. Bezpośrednim celem publikacji jest chęć służenia
pomocą w przygotowywaniu się do odpowiedzi na większość pytań objętych wymaganymi
sprawdzianami egzaminacyjnymi. Należy przy tym zastrzec, iż opracowania poszczególnych
tematów nie są wyczerpujące, lecz stanowią jedynie metodologiczny przewodnik po
skomplikowanych niejednokrotnie zagadnieniach.
Autorzy nie chcą zastępować podręczników z historii, ale jedynie usystematyzować
zawarte w nich wiadomości, dzieląc je przy tym na etapy, przyczyny i skutki.
Zamierzeniem autorów była chęć towarzyszenia uczniowi w opanowywaniu materiału od
starożytności, średniowiecza aż niemalże po dziś dzień. Dla ułatwienia
czytelnikowi poruszania się po interesujących go zagadnieniach najpierw zostały
kompleksowo ukazane dzieje Polski, następnie najważniejsze wydarzenia z historii
powszechnej.
Cenną pomocą dla czytelnika będzie również aneks, w którym zawarto wiele cennych,
dobrze usystematyzowanych informacji.
Autorzy mają nadzieję, iż sięgnięcie do niniejszej publikacji pozwoli na rzetelne
przygotowanie się do egzaminu wstępnego na studia wyższe, zwłaszcza wtedy, gdy
porówna się wiadomości zawarte w tej książce z wiedzą wyniesioną ze szkoły
średniej.
Wstęp
HISTORIA POLSKI
• Państwa plemienne na ziemiach polskich przed powstaniem państwa
polskiego
• Pierwsze wiadomości o Polsce. Państwo Mieszka I
• Chrystianizacja Polski i jej znaczenie w aspekcie wewnętrznym i
zewnętrznym
• Polska za panowania Bolesława Chrobrego (992–1025) – organizacja
wewnętrzna państwa, stosunki z sąsiadami
• Kryzys i odbudowa państwa Piastów w I połowie XI wieku
• Państwo polskie za panowania Bolesława Śmiałego i Władysława
Hermana
• Umocnienie państwa polskiego za panowania Bolesława Krzywoustego
(1102–1138)
• Pomorze w polityce Piastów
• Przyczyny rozdrobnienia feudalnego w Polsce. Statut Bolesława
Krzywoustego. Zasady pryncypatu i senioratu
• Załamanie się zasad „testamentu” Bolesława Krzywoustego
• Ziemie polskie w okresie rozbicia dzielnicowego
• Wielka własność feudalna w Polsce w XII i XIII wieku. Immunitety
• Początki państwa zakonnego na ziemiach polskich i pruskich
• Osadnictwo w Polsce na prawie polskim i na prawie niemieckim w
XIII–XIV wieku
• Tendencje zjednoczeniowe na ziemiach polskich do końca XIII wieku
• Zjednoczenie państwa polskiego za Władysława Łokietka
• Straty terytorialne Polski w okresie rozbicia dzielnicowego
• Związki Śląska z Polską (X–XIV wiek)
• Polska wobec Mazowsza do XVI wieku
• Utrata Pomorza i Śląska za czasów Władysława Łokietka i
Kazimierza Wielkiego
• Monarchia Kazimierza Wielkiego i jego polityka wewnętrzna
• Polityka zagraniczna Kazimierza Wielkiego
• Monarchia stanowa w Polsce – geneza i znaczenie
• Unia polsko-węgierska w XIV wieku
• Charakter związków Polski z Litwą w XIV i XV wieku
• Stosunki Korony i Litwy z zakonem krzyżackim w pierwszej połowie XV
wieku
• Wojna trzynastoletnia: geneza, przebieg, główne postanowienia II
pokoju toruńskiego
• Przywileje szlacheckie w XIV i XV wieku
• Rozwój folwarku szlacheckiego w Polsce w XV i XVI wieku
• Ustawodawstwo antychłopskie i antymieszczańskie za Jagiellonów
• Polityka dynastyczna Jagiellonów
• Kształt terytorialny Korony w epoce Jagiellońskiej (1386–1572)
• Szlachecki ruch egzekucyjny w Rzeczypospolitej (XVI wiek)
• Likwidacja państwa zakonnego w Prusach i Inflantach
• Główne kierunki reformacji w Polsce
• Charakter związku Polski z Litwą w XVI wieku
• Wolna elekcja w Polsce. Pacta conventa i artykuły henrykowskie
• Ustrój Rzeczypospolitej szlacheckiej – jego przemiany
• Polityka wschodnia Polski za panowania Stefana Batorego, Zygmunta III
i Władysława IV
• Kwestia kozacka w dziejach Rzeczypospolitej
• Stosunki polsko-rosyjskie w II połowie XVII wieku
• Królowie z dynastii szwedzkiej w Polsce. Wojny ze Szwecją
• Polityka władców polskich wobec Prus Książęcych w XVI i XVII
wieku
• Stosunki polsko-tureckie w XVI i XVII wieku
• Stosunki wewnętrzne w Rzeczypospolitej szlacheckiej w dobie
oligarchii magnackiej (XVII i I połowa XVIII wieku)
• Polityka królów z dynastii saskiej panujących w Polsce
• Ingerencja państw ościennych w sprawy polskie w I połowie XVIII
wieku
• Próby reform w Polsce w latach 60. XVIII wieku
• Konfederacja barska i pierwszy rozbiór Polski
• Uchwały sejmu porozbiorowego (1773–1775)
• Komisja Edukacji Narodowej
• Sytuacja wewnętrzna Rzeczypospolitej i jej pozycja międzynarodowa w
dobie Sejmu Czteroletniego
• Kwestia miejska w okresie panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego
• Ustrój polityczny według postanowień Konstytucji 3 Maja
• Targowica i II rozbiór Polski
• Kwestia chłopska w Konstytucji 3 Maja i w powstaniu kościuszkowskim
• Powstanie kościuszkowskie
• III rozbiór Polski. Przyczyny upadku I Rzeczypospolitej
• Pierwsza wielka emigracja. Legiony Dąbrowskiego
• Powstanie Księstwa Warszawskiego
• Ustrój społeczny i polityczny Księstwa Warszawskiego
• Udział Księstwa Warszawskiego w wojnach napoleońskich
• Sprawa polska na kongresie wiedeńskim (1814–1815)
• Rzeczpospolita Krakowska – powstanie, ustrój polityczny
• Ustrój polityczny Królestwa Polskiego w dobie konstytucyjnej
• Sytuacja ekonomiczna w Królestwie Polskim do powstania listopadowego
• Ruch patriotyczny w Królestwie Polskim przed wybuchem powstania
listopadowego
• Wybuch i przebieg powstania listopadowego
• Polityczne represje caratu po powstaniu listopadowym
• Obozy polityczne Wielkiej Emigracji po powstaniu listopadowym
• Ziemie polskie pod zaborem pruskim w I połowie XIX wieku
• Uwłaszczenie chłopów w zaborze pruskim i Wielkim Księstwie
Poznańskim
• Ruch spiskowy na ziemiach polskich w latach 30. i 40. XIX wieku
• Powstanie krakowskie 1846 roku – geneza, przebieg, konsekwencje
• Wiosna Ludów na ziemiach polskich
• Udział Polaków w europejskich ruchach rewolucyjnych w latach
1848–1849
• Układ sił patriotycznych w Królestwie Polskim przed powstaniem
styczniowym
• Wybuch i przebieg powstania styczniowego
• Uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim
• Represje polityczne w Królestwie Polskim po powstaniu styczniowym
• Autonomia Galicji w monarchii austro-węgierskiej
• Germanizacja w zaborze pruskim w II połowie XIX wieku
• Ruch robotniczy na ziemiach polskich od momentu narodzin do odrodzenia
państwa polskiego w 1918 roku
• Narodowa Demokracja na ziemiach polskich od momentu narodzin do roku
1918 – założenia ideologiczne i formy organizacyjne
• Ruch ludowy na ziemiach polskich do roku 1918
• Rewolucja 1905–1907 w Królestwie Polskim – przebieg i rezultaty
• Orientacje polityczne społeczeństwa polskiego przed wybuchem I wojny
światowej
• Polski czyn zbrojny w latach I wojny światowej, który zaistniał w
wyniku działania dwóch orientacji niepodległościowych
• Sprawa polska w polityce wielkich mocarstw podczas I wojny światowej
• Walka o granice państwa polskiego do roku 1922
• Wojna z Rosją Radziecką – geneza, przebieg, postanowienia pokoju
ryskiego
• Ewolucja ustroju politycznego Polski od listopada 1918 do marca 1921
roku
• Konstytucja marcowa 1921 roku i kryzys parlamentarnego systemu
rządów
• Przewrót majowy w 1926 roku, geneza, przebieg i następstwa
prawnoustrojowe
• Układ sił politycznych w Polsce po przewrocie majowym
• Sytuacja gospodarcza II Rzeczypospolitej
• Konstytucja kwietniowa 1935 roku i jej następstwa polityczne
• Stosunki polsko-niemieckie w okresie międzywojennym
• Polska polityka zagraniczna w okresie międzywojennym – koncepcje i
realizacja
• Wojna obronna Polski w 1939 roku
• Polityka hitlerowskich Niemiec wobec narodu polskiego w latach II
wojny światowej
• Ruch oporu w kraju podczas II wojny światowej
• Walka żołnierza polskiego na frontach II wojny światowej
• Powstanie warszawskie
• Działalność Rządu Rzeczypospolitej Polskiej podczas II wojny
światowej
• Polityka ZSRR wobec narodu polskiego w latach II wojny światowej
• Problem Polski na konferencjach międzynarodowych koalicji
antyfaszystowskiej (Teheran, Jałta, Poczdam)
• PKWN, Rząd Tymczasowy RP, Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej –
skład, program, działalność
• Sytuacja społeczna w Polsce w latach 1945–1947
• Ustrój polityczny Polski w latach 1944–1952
• Sytuacja społeczno-polityczna w Polsce w latach 1947–1955 97
• Przemiany gospodarcze w Polsce w latach 1944–1955
• Partie polityczne i ich programy w pierwszych latach Polski Ludowej
(1944–1948)
• Geneza i zasady systemu partyjnego w PRL
• Kształtowanie się ustroju politycznego PRL. Konstytucja z 22 VII
1952 roku
• Zmiany społeczno-polityczne w Polsce w latach 1956–1980
• Kryzysy społeczno-polityczne w PRL. Przyczyny i konsekwencje
• Państwo a Kościół rzymskokatolicki po 1945 roku
• Stosunki polsko-niemieckie po II wojnie światowej
• Stosunki polsko-radzieckie po II wojnie światowej
• Kierunki przemian społeczno-politycznych w PRL w latach 1980–1989
• „Okrągły Stół” – przyczyny zwołania, ustalenia, skutki
• Przemiany ustrojowe w Polsce po 1989 roku
• Dekomunizacja i lustracja w Polsce po 1989 roku
• Gabinety w Polsce po 1989 roku
• Wybory parlamentarne i prezydenckie w Polsce w latach 1989–2011
• Konstytucja z 2 IV 1997 roku
HISTORIA POWSZECHNA
• Starożytny Egipt i cywilizacje wschodnie
• Starożytny Rzym
• Starożytna Grecja
• Monarchia Karola Wielkiego i jej znaczenie dla Europy
• Rozmieszczenie plemion słowiańskich w Europie. Pierwsze państwa
słowiańskie
• Rozwój organizacji państwowych w Europie Zachodniej (X–XI wiek)
• Ruś Kijowska do XII wieku
• Arabowie i islam. Ekspansja arabska w Azji, Afryce i Europie do IX
wieku
• Walka cesarstwa z papiestwem o inwestyturę
• Wyprawy krzyżowe
• Ekspansja imperium mongolskiego w Europie w XIII wieku
• Kształtowanie się monarchii stanowych w średniowiecznej Europie.
Rola Moskwy w jednoczeniu ziem ruskich od XIV do XVI wieku
• Konflikty polityczne w Europie Zachodniej i Środkowej w XIV i XV
wieku
• Powstanie imperium Turków osmańskich i jego ekspansja w XIV–XVI
wieku
• Wielkie odkrycia geograficzne
• Odrodzenie i reformacja w Europie. Wojny religijne
• Pisarze polityczni i ich poglądy w Europie XVI wieku
• Absolutyzm we Francji
• Wojna trzydziestoletnia
• Rewolucja angielska
• Rosja za Piotra I
• Powstanie i rozwój Królestwa Pruskiego w XVIII wieku
• Konflikty militarne w Europie w XVIII wieku
• Powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki
• Oświecenie w Europie
• Wielka Rewolucja Francuska
• Europa pod wpływami Napoleona
• Kongres wiedeński
• Siły rewolucyjne w Europie w walce z reakcją w latach 1815–1830
• Rosja i jej znaczenie w Europie w pierwszej połowie XIX wieku
• Wiosna Ludów w krajach niemieckich
• Wiosna Ludów we Francji. Utworzenie II cesarstwa
• Wiosna Ludów w monarchii habsburskiej
• Wojna krymska (1853–1856)
• Zjednoczenie Włoch w XIX wieku
• Wojna secesyjna w Stanach Zjednoczonych Ameryki
• Rola Prus w jednoczeniu Niemiec
• Wojna francusko-pruska 1870 roku. Komuna Paryska
• Narodziny nowych nurtów społeczno-politycznych w XIX wieku
(liberalizm, nacjonalizm, chrześcijańska demokracja, anarchizm i anarchosyndykalizm)
• Ideologia XIX-wiecznego socjalizmu. Pierwsza i Druga Międzynarodówka
• Przemiany polityczne w monarchii habsburskiej w drugiej połowie XIX
wieku
• Sojusze polityczno-militarne w Europie na przełomie XIX i XX wieku i
ich wpływ na zaostrzenie stosunków międzynarodowych
• Wojna rosyjsko-japońska. Rewolucja 1905 roku w Rosji
• Pierwsza wojna światowa
• Obalenie caratu w Rosji i rewolucja październikowa
• System wersalski po I wojnie światowej
• Sytuacja wewnętrzna w ZSRR w okresie międzywojennym
• Światowy kryzys ekonomiczny i metody jego przezwyciężania w
dwudziestoleciu międzywojennym
• Włochy Mussoliniego
• Powstanie III Rzeszy i jej polityka
• Sytuacja polityczna w Europie w latach 1933–1939
• Specyfika i konsekwencje II wojny światowej
• Niemieckie i radzieckie działania militarne w latach 1939–1941
• Wojna niemiecko-radziecka w latach 1941–1945
• Udział Wielkiej Brytanii w II wojnie światowej
• Udział USA w II wojnie światowej
• Rola Japonii w II wojnie światowej
• Konferencje międzynarodowe wielkich mocarstw koalicji
antyfaszystowskiej
• Zagłada Żydów, Holocaust, Szoah
• Narodziny komunistycznego systemu władzy w Europie
Środkowo-Wschodniej w latach 1944–1948
• Kwestia niemiecka po II wojnie światowej
• Rozpad systemu kolonialnego po II wojnie światowej
• Wpływ ZSRR i USA na sytuację polityczną świata po II wojnie
światowej
• „Zimna wojna” w świecie. Pojęcia, główne etapy, doktryny
• Powstanie i działalność bloków militarnych po II wojnie światowej
(NATO, ANZUS, SEATO, CENTO, Układ Warszawski)
• Główne organizacje gospodarcze w Europie (RWPG, EWG, EFTA)
• Konflikty zbrojne w Azji w okresie powojennym
• Konflikty w Ameryce Łacińskiej
• Kwestia żydowska po II wojnie światowej
• Konflikty w Europie Środkowej
• Przemiany społeczno-polityczne w krajach Europy Środkowo-Wschodniej
na przełomie lat 80. i 90. XX w. (tzw. jesień narodów)
• Rozpad ZSRR. Geneza, przebieg, skutki
• Rozpad Jugosławii. Interwencja NATO
• Unia Europejska
ANEKS
• Ważniejsze organizacje międzynarodowe i ich organy
• Panujący i prezydenci w wybranych krajach europejskich
• Władcy Polski i ich związki rodzinne
651 stron, Format: 16.0x23.0cm, oprawa miękka