Transformacja nieoczywista
Polska jako kraj imigracji
Transformacja nieoczywista. Polska jako kraj imigracji to systematyczna,
interdyscyplinarna analiza charakterystyk i mechanizmów napływu cudzoziemców do Polski
w kontekście funkcjonowania państwa i jego gospodarki.
Jej autorzy nie ograniczają się do przeglądu dostępnych danych na temat imigracji
do Polski, lecz podejmują próbę identyfikacji i pogłębionego opisu mechanizmów
odpowiedzialnych za obecny charakter napływu cudzoziemców do Polski, odwołując się do
koncepcji cyklu migracyjnego. Tłem dla ich rozważań są przemiany wzorców mobilności
obserwowane w krajach Europy Zachodniej i Południowej polegające na stopniowym spadku
znaczenia tradycyjnych zachowań migracyjnych na rzecz płynności i różnorodności
mobilności międzynarodowej coraz trudniejszych do uchwycenia w danych i analizach.
Przypadek transformacji Polski z kraju emigracyjnego w kraj imigracji przedstawiony na
łamach niniejszej publikacji jest wyjątkowy i nieoczywisty. Nie ulega wątpliwości, że
Polska, wraz z innymi krajami europejskimi, uczestniczy w dynamicznych przemianach
wzorców mobilności, które mogą zmienić sposób rozumienia i opisu migracji
międzynarodowych. Jednocześnie, trudno przewidzieć, czy i kiedy Polska dołączy do
licznej grupy europejskich krajów imigracyjnych, co ukazują analizy przedstawione w tym
tomie.
Książka zainteresuje specjalistów zajmujących się mobilnością przestrzenną
ludności, ekonomicznymi i socjologicznymi aspektami rynku pracy, szeroko rozumianą
integracją cudzoziemców oraz praktyków odpowiedzialnych za kształtowanie i realizację
polityki migracyjnej.
Lista tabel, rysunków i map Lista załączników
Wstęp
(Agata Górny, Izabela Grabowska-Lusińska, Magdalena Lesińska)
1.Polska jako kraj imigracji - wprowadzenie
(Marek Okólski)
1.1.Koncepcja, podejście badawcze i podstawy empiryczne
1.1.1.Wprowadzenie
1.1.2.Metoda badania
1.1.3.Wcześniejsze badania OBM nad imigracją
1.1.4.Dokumentacja empiryczna: zakres i jakość danych
1.2.Początki napływu migracyjnego do Polski
1.2.1.Kiedy rozpoczął się napływ ludności?
1.2.2.Napływ według formy mobilności i kraju pochodzenia osób migrujących
1.2.3.Zasób migrantów (liczba cudzoziemców przebywających w Polsce)
1.2.4.Glosa na temat migrantów nielegalnych
1.2.5.Cechy demograficzne i społeczno-ekonomiczne imigrantów
2.Polityka migracyjna w Polsce oraz jej wpływ na napływ i osiedlanie się
imigrantów
2.1.Polityka migracyjna jako przedmiot analizy - uwagi wstępne
(Magdalena Lesińska)
2.2.Europeizacja polskiej polityki migracyjnej i jej efekty
(Maciej Duszczyk, Magdalena Lesińska)
2.3.Polityka migracyjna Polski w praktyce
2.3.1.Polityka wjazdu na terytorium Polski
(Monika Szulecka)
2.3.2.Polityka dostępu do polskiego rynku pracy
(Maciej Szczepański)
2.3.3.Polityka wobec migrantów o nieuregulowanym statusie
(Monika Szulecka)
2.3.4.Polityka integracyjna
(Magdalena Lesińska)
2.3.5.Polityka naturalizacyjna
(Renata Stefańska)
2.3.6.Polityka wobec cudzoziemców pochodzenia polskiego
(Renata Stefańska)
2.4.Wnioski
(Magdalena Lesińska)
3. Rynek pracy (gospodarka) jako siła napędzająca napływ imigrantów do
Polski
3.1.Wstęp
(Izabela Grabowska-Lusińska)
3.2.Imigranci na polskim rynku pracy
(Izabela Grabowska-Lusińska, Anna Janicka-Żylicz)
3.2.1.Rejestrowane zatrudnienie imigrantów w Polsce
(Izabela Grabowska-Lusińska)
3.2.2.Nieudokumentowani cudzoziemcy na polskim rynku pracy
(Izabela Grabowska-Lusińska, Monika Szulecka)
3.2.3.Samozatrudnienie cudzoziemców w Polsce
(Izabela Grabowska-Lusińska)
3.2.4.Imigranci na polskim rynku pracy -próba krótkiej oceny
(Izabela Grabowska-Lusińska)
3.3.Podstawowe czynniki popytowe napływu cudzoziemskiej siły roboczej do Polski
(Anna Janicka-Żylicz)
3.3.1.Podstawowe charakterystyki polskiego rynku pracy w latach 1989-2008
3.3.2.Czynniki makroekonomiczne a napływ cudzoziemców do Polski
3.3.3.Odpływ siły roboczej a napływ pracowników cudzoziemskich: poziom krajowy i
regionalny
3.3.4.Dynamika napływu a niedobory
3.3.5.Makroekonomiczne czynniki napędzające i hamujące napływ pracowników
cudzoziemskich
3.4.Dodatkowe czynniki napływu cudzoziemców na polski rynek pracy
3.4.1.Społeczna akceptacja obecności cudzoziemców na polskim rynku pracy
(Marta Anacka)
3.4.2.Polityka wobec imigracji zarobkowej w Polsce
(Maciej Szczepański)
3.5.Ekonomiczne skutki napływu cudzoziemców i perspektywy na przyszłość
(Anna Janicka-Żylicz, Paweł Kaczmarczyk)
3.5.1.Pozycja cudzoziemców na polskim rynku pracy
3.5.2.Rola pracowników cudzoziemskich na polskim rynku pracy - komplementarni czy
substytucyjni?
3.6.Wnioski
(Izabela Grabowska-Lusińska)
4.Wybrane aspekty integracji imigrantów: w poszukiwaniu mechanizmów
sprzyjających dalszemu napływowi cudzoziemców do Polski
4.1.Wstęp
(Agata Górny)
4.1.1.Czasowość i trwałość w napływie do Polski - tło analizy
4.1.2.Podejście analityczne
4.1.3.Dane
4.1.4.Struktura rozdziału
4.2.Prawny wymiar integracji
(Renata Stefańska)
4.3.Społeczny wymiar integracji
(Aneta Piekut)
4.3.1.Wprowadzenie
4.3.2.Relacje społeczne migrantów w Polsce
4.3.3.Rodzaj sieci społecznych
4.3.4.Relacje z krajem wysyłającym
4.3.5.Uwagi końcowe
4.4.Ekonomiczny wymiar integracji
(Marta Kindler, Monika Szulecka)
4.4.1.Wprowadzenie
4.4.2.Działalność handlowa
4.4.3.Usługi gastronomiczne
4.4.4.Rolnictwo
4.4.5.Prace domowe
4.4.6.Edukacja
4.4.7.Uwagi końcowe
4.5.Wnioski
(Agata Górny)
5.Wnioski ogólne
5.1.Podsumowanie z perspektywy polityki migracyjnej
(Magdalena Lesińska, Renata Stefańska, Monika Szulecka)
5.1.1.Rozwój polityki migracyjnej w kraju "płynnej imigracji"
5.1.2.Rekomendacje
5.2.Konkluzje końcowe
(Agata Górny, Izabela Grabowska-Lusińska, Magdalena Lesińska, Marek Okólski)
Załączniki
Bibliografia
Autorzy
316 stron, A5, oprawa miękka