PERFORMANS PERFORMATYWNOŚĆ PERFORMER BAL E. ŚWIĄTKOWSKA W. - PRÓBY DEFINICJI I ANALIZY KRYTYCZNE Księgarnia

Performans, performatywność, performer

Próby definicji i analizy krytyczne

Mówi się, że performatyka jest nauką o performansach, ale przecież definicja tego ostatniego terminu pozostaje bardzo płynna i obejmuje nie tylko działania artystyczne zwane w języku angielskim performance art z lat sześćdziesiątych XX wieku, ale także rytuały, gry, życie codzienne, działalność polityczną, tożsamość, by przytoczyć kilka najbardziej narzucających się skojarzeń.

Pytanie zatem o zakres rozumienia takich pojęć jak performans, performatywność, performer wynika z jednej strony z rozległości samej performatyki, która obejmuje swoim zasięgiem coraz to nowe obszary przynależne do niedawna tradycyjnym naukom społecznym i humanistycznym: lingwistyce, socjologii, psychologii, antropologii czy historii.

Z drugiej zaś strony kłopoty pojęciowe są rezultatem niestabilnego usytuowania tej dyscypliny w kontekście lub poza kontekstem dotychczasowych teatrologicznych badań.

Zatytułowanie książki trzema terminami, Perfomans, performatywność performer, które zawierają obcy językowi polskiemu rdzeń perform, może więc sugerować, że oto pojawia się na rynku jakiś rodzaj słownika bądź encyklopedii, które podsuwa gotowe definicje bez konieczności prowadzenia długotrwałych kwerend. Tymczasem naszą intencją było raczej wyznaczenie obszarów terminologicznej negocjacji różnic i zachęta do przedsięwzięcia dalszych poszukiwań na własną rękę. Niniejsza książka dowodzi naszym zdaniem silnej woli polskiego środowiska naukowego, by nie przyjmować bezrefleksyjnie ustaleń powstałych na obcym gruncie, ale by krytycznie włączyć się do szerszej globalnej dyskusji w ramach nowej dziedziny wiedzy.

fragment Wstępu

Ewa Bal, Wanda Świątkowska, Negocjacje terminologiczne 7

I Próby definicji

Marco De Marinis, Performans i teatr. Od aktora do performera i z powrotem? (przełożyła Ewa Bal) 19
Tomasz Kubikowski, Czym jest z natury performans? 41
Jacek Wachowski, Performer, performans, performatywność, czyli o miejscu performatyki w badaniach teatrologicznych 53

II Analizy krytyczne

1 Performans

Agnieszka Sosnowska, Performans wykonywany w pustkę 67
Ewa Jeleń-Kubalewska, Zawód: performer. Fotograf i jego przypadki 79
Agata Kołodziej, Mowa w (s)tarciu z pismem. Slam poetycki jako przykład symbiozy tekstu i wydarzenia 89
Artur Grabowski, Dramatu-pisanie jako performans. Zeznanie sprawcy 97
Piotr Dobrowolski, Teatr otwarty. Performanse Porywaczy Ciał wobec estetyki zdarzenia 107
Katarzyna Peplinska, Biomechanika jako performans kulturowy, organizacyjny i techniczny 119
Joanna Ostrowska, Odcienie performatywnej reżyserii ? między Julianem Beckiem i Judith Maliną a Tadeuszem Kantorem 127
Patryk Kencki, Performanse jezuickie w dawnej Rzeczypospolitej 141
Artur Duda, Performerzy i media ludzkie a teatr w starożytnej Grecji 153

2 Performatywność

Justyna Stasiowska, Even Better Than the Real Thing. Relacja DJ-a z publicznością jako nowy model performatywności 169
Magdalena Talar, Flânerie spojrzenia, czyli sztuka bycia hiperwidzem na przykładzie Życia seksualnego dzikich Krzysztofa Garbaczewskiego 177
Joanna Jopek, Lekcja anatomii. O barokowej figurze anatoma-performera 185
Marcin Kościelniak, Sabat mięsa 193
Leszek Karczewski, Prowokacja wobec konserwatywnego oka. Performans osób z niepełnosprawnościami 203
Ewa Bal, Roberto Benigni i Beppe Grillo obalają premiera. Teatralność i polityczność jako dwa aspekty performatywności 213
Alicja Górkiewicz, Jakub Papuczys, „Współczesny performans nie zna granic”. Przykład Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego 223
Agnieszka Marek, Grzegorz Stępniak, Performowanie queerowej utopii: przypadek Natalie Barney i kabaretu muzycznego Kiki & Herb 233
Małgorzata Leyko, Rudolf Laban: kryształ, roślina, zwierzę 245

3 Performer

Katarzyna Woźniak, Nowoczesny/ponowoczesny – Grotowski w poszukiwaniu esencji tożsamości Performera 255
Dagmara Łuba, Anna Matras, Iwan Wyrypajew. Showman jako nowy model artysty teatru 263
Dariusz Kosiński, Wojna z Arlekinem, czyli to macie, co się państwu daje 271
Paolo Puppa, Opowiadacze historii we Włoszech – wybrane aspekty (przełożyła Katarzyna Woźniak) 279
Jolanta Dygul, Prolog w teatrze włoskim: Goldoni i Fo 293
Katarzyna Lemańska, Karolina Wycisk, Harakiri Farmers – nowy wizerunek artysty performera w teatrze tańca 307
Julia Hoczyk, Tancerz buto jako performer, ciało jako spektakl. Kilka uwag o obecności tancerza i percepcji ciała w buto 315
Jadwiga Majewska, Tancerz jako postać i performer 327
Dobrosława Marszałkowska, Charakterystyka działań performerskich Yasumasy Morimury 339
Halina Waszkiel, Lalkarz- performer 347
Julia Szczęsna, Żywe pomniki – performer uliczny 357

Noty o autorach 369
Indeks nazwisk 377

386 stron, Format: 16.0x23.5cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.