SEMIOTYKA DYSKURSU HISTORYCZNEGO CZERWIŃSKI M. - CHORWACKIE I SERBSKIE SYNTEZY DZIEJÓW NARODU Księgarnia

Semiotyka dyskursu historycznego

Chorwackie i serbskie syntezy dziejów narodu

Krwawy konflikt jugosłowiański postawił przed myślą humanistyczną dylemat wymagający głębokiego namysłu: w jakim stopniu obowiązuje jeszcze we współczesności przekonanie, w myśl którego historia - jako magistra vitae - może nas uchronić przed błędami z przeszłości, a w jakim pogląd, że historia ta prowadzi nas do tych samych błędów, ale popełnianych w nowych okolicznościach.

Wszelkie dane, którymi o wojnie jugosłowiańskiej dysponujemy, dowodzą, że konflikt chorwacko-serbski tlił się w historiografii przez cały okres trwania państwa komunistycznego. W rezultacie wojna została w pewnym sensie zaprojektowana przez sam sposób mówienia o przeszłości, a więc przez odpowiednio skonstruowany język historyczny.

Celem książki jest semiotyczny opis dyskursu traktującego o historii narodu na przykładzie narodów chorwackiego i serbskiego.

Przeprowadzona analiza odsłania formacje retoryczne charakterystyczne dla obu historiografii oraz opisuje dynamiczne przebiegi semiozy prowadzące do odmiennych - czasem skrajnie wykluczających się - interpretacji historycznych. Badania dowodzą, że uobecniane w dyskursach przedstawienia historyczne dotyczące przeszłości danego narodu są głęboko uwikłane w jego język etniczny, a przez język również w jego kulturę, wskutek czego jakakolwiek próba poważniejszej modyfikacji tej czy innej świadomości historycznej pociąga za sobą poważną ingerencję nie tylko w dyskursy historyczne, lecz także w system semantyczny owego języka etnicznego.

Maciej Czerwiński jest adiunktem w Instytucie Filologii Słowiańskiej UJ.

SŁOWO WSTĘPNE 9
WPROWADZENIE 19

Kultura jako znakotwórcza przestrzeń spotkania języków 19

CZĘŚĆ I. SEMIOZA TEMATU I OGÓLNY SENS DZIEJÓW NARODOWYCH

1. Prawda historyczna a mechanizmy (za)istnienia tekstu historycznego 35
2. Podmiotowość procesu historycznego, czyli pytanie o temat główny 47
3. Zawłaszczanie, czyli o hierarchii znaków 66
4. O powtarzalności historii jako o kategoryzacji 85
5. Temat, rzeczywistość i dobór znaków 105
6. Narracyjny bieg zdarzeń 111

CZĘŚĆ II. KODY I ZNAKI, CZYLI WYOBRAŻENIA HISTORYCZNE I ICH JĘZYKI

1. Prawda historyczna a reprezentacja znakowa 125
2. Spór języków 149
3. Znaki jedność i wolność, czyli narody między chaosem a ładem 154
4. Zjednoczenie i wyzwolenie w syntezach chorwackich 161
5. Zjednoczenie i wyzwolenie w syntezach serbskich 179
6. Zjednoczenie – miejsce znaku w kontekście dziewiętnastowiecznych sporów o model kultury 208
7. Wiek XIX w syntezach chorwackich 213
8. Wiek XIX w syntezach serbskich 231
9. Epilog: rozpad i niepodległość, czyli o nowym życiu znaków 245
10. Wnioski – od narracji historycznej do istoty języka 255

PODSUMOWANIE 265
BIBLIOGRAFIA 275
ANEKS. BAZA BADANYCH TEKSTÓW 283
SKOROWIDZ 287

292 stron, Format: 16.0x23.0cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.