Krzyże w Auschwitz
Tożsamość narodowa, nacjonalizm i religia w postkomunistycznej Polsce
Publikacja podejmuje kwestię relacji między polską tożsamością narodową a
katolicyzmem po upadku komunizmu.
Autorka analizuje wypadki rozgrywające się po roku 1989 wokół terenu byłego obozu
koncentracyjnego KL Auschwitz. Skupiając się głównie na tzw. „wojnie o krzyże” z
lat 1998-1999, kiedy to wielu nacjonalistycznie zorientowanych katolików wzniosło setki
krzyży na obrzeżach dawnego obozu zagłady, bada dlaczego i w jaki sposób religia oraz
jej symbole stają się częścią nacjonalistycznego dyskursu.
Książka została w sposób szczególny doceniona za granicami naszego kraju, o czym
świadczą otrzymane przez autorkę nagrody, m.in. nagroda American Sociological
Association’s Distinguished Book Award za publikację z dziedziny socjologii religii,
Orbis Book Prize – nagroda przyznana przez Association for Slavic, East European and
Eurasian Studies oraz nagroda Kulczycki Best Book Award
Zubrzycki jest francuskojęzyczną Kanadyjką, mieszkającą
w Stanach Zjednoczonych, o bardzo odległych korzeniach polskich, co znajduje
odzwierciedlenie w jej nazwisku. Nie znam żadnej książki polskiego autora, w której
związek między polskim nacjonalizmem a katolicyzmem analizowano by w sposób tak
rzetelny i odkrywczy. Nie powinno to jednak zaskakiwać. Nie przymierzając, nikt nie
przeanalizował amerykańskiej demokracji lepiej niż Francuz Alexis de Tocqueville, nikt
też nie zrozumiał amerykańskich dylematów rasowych lepiej niż Szwed Gunnar Myrdal.
Tak jak Zubrzycki, byli oni w stanie dostrzec rzeczy, których „tubylcy” nie widzieli.
Książka jest adresowana nie tylko do socjologów religii i etniczności, czy do
ekspertów zajmujących się Polską bądź polską historią, lecz do wszystkich,
których nudzą tabele krzyżowe i analiza regresji, i którzy pragną zobaczyć, jak
można po mistrzowsku wykorzystać analizę jakościową. Co więcej, książka jest
fascynującą lekturą i naprawdę trudno ją odłożyć.
Piotr Sztompka, Uniwersytet Jagielloński
Kościół rzymskokatolicki był jedną z głównych sił, które przyczyniły
się do ostatecznego sukcesu Polaków, polegającego na doprowadzeniu do końca systemu
komunistycznego i uwolnieniu się od sowieckiej dominacji. Ta zrównoważona i dobrze
udokumentowana książka bada jak Kościół odpowiada na nowe i bardziej złożone
problemy jakie niesie ze sobą odzyskanie wolności i niepodległości, a zwłaszcza na
bolesne dziedzictwo antysemityzmu obecne w części polskiego społeczeństwa i w samym
Kościele.
Antony Polonsky, Uniwersytet Brandeis i Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie
Genevieve Zubrzycki – profesor Socjologii i dyrektor Copernicus
Program in Polish Studies na Uniwersytecie Michigan (USA). Zajmuje się studiami nad
tożsamością narodową i religią, pamięcią zbiorową i mitami narodowymi oraz
debatami nad miejscem symboli religijnych w sferze publicznej. Aktualnie przygotowuje
książkę o nacjonalizmach, religii i sekularyzmie w Quebec oraz publikację o religii i
tworzeniu granic symbolicznych, będącą pokłosiem projektu badawczego na temat
odradzania się zainteresowania problematyką żydowską w Polsce.
296 stron, Format: 16.0x24.0cm, oprawa miękka