Wychowanie rodzinne w teorii i praktyce

Rozwój pedagogicznej orientacji familiologicznej

Wysokie walory prezentowanej pracy podkreślił w recenzji wydawniczej prof. zw. dr hab. Andrzej Olubiński pisząc m.in., że "prezentowana książka porusza wszystkie elementarne aspekty funkcjonowania środowiska wychowawczego rodziny, w ujęciu zarówno historycznym, teoretycznym, interdyscyplinarnym, jak i profilaktyczno-terapeutycznym.

Tego rodzaju całościowa oraz spójna koncepcja merytorycznej struktury publikacji, będąca wynikiem świadomego zamysłu jej Redaktora, znawcy oraz popularyzatora problematyki wychowania rodzinnego, nadaje opracowaniu charakter wyjątkowy, w porównaniu z wieloma innymi tego typu publikacjami, które ukazały się w ostatnich latach na rynku.

Zasadniczą bowiem myślą przewodnią Wychowania rodzinnego w teorii i praktyce jest teza, iż pomimo licznych zawirowań, a zwłaszcza zagrożeń społeczno-cywilizacyjnych, pomimo rozwoju koncepcji oraz praktyki funkcjonowania jednostek poza rodziną, tudzież w tzw. rodzinach alternatywnych, pomimo pewnych symptomów tzw. kryzysu rodziny itd. itp., klasyczna rodzina składająca się z mężczyzny i kobiety oraz przynajmniej jednego dziecka, wydaje się stanowić ciągle - przynajmniej w europejskim kręgu kulturowym - statystyczną większość. I nic nie wskazuje na to - sądząc chociażby na podstawie preferencji rodziny jako wartości przez kolejne pokolenia młodzieży - aby stan ten miał ulec zasadniczej zmianie. Jak pisze jeden z autorów tej publikacji, iż im bardziej ludzie czują się w swojej codziennej egzystencji zagrożeni, zagubieni oraz niepewni, tym bardziej kierują się w stronę rodziny jako swoiście pojmowanej grupy pierwotnej, zapewniającej właśnie poczucie bezpieczeństwa, akceptacji, pomocy i wsparcia oraz możliwości indywidualnego rozwoju. W tym sensie rację ma A. W. Janke, iż każdy z nas jest jakby z natury homo familiaris. Z drugiej strony - na co wskazują również liczne artykuły w niniejszym zbiorze - rodzina jako element systemu społeczno-cywilizacyjnego, podlega różnorakim przeobrażeniom, zarówno jeśli chodzi o strukturę, jak i zakres oraz jakość wypełnianych przez nią funkcji. Zapewne w przyszłości będzie to grupa mniejsza, mniej sformalizowana, ale bardziej spójna, zintegrowana oraz pełniej realizująca zwłaszcza funkcje psychologiczno-edukacyjne. Inne z kolei opracowania wskazują na liczne zagrożenia, a także problemy funkcjonowania współczesnych rodzin polskich: bezrobocie, biedę, alkoholizm, pracoholizm, przemoc, sieroctwo społeczne, niewydolność wychowawczą itd. Swoistym antidotum dla tych problemów jest szereg publikacji na temat koncepcji oraz metod usprawniania podstawowych funkcji rodziny, a głównie na temat działań o charakterze profilaktycznym, poczynając od edukacji w zakresie przygotowania do życia rodzinnego, poprzez rozwój polityki prorodzinnej, aż do bieżącego monitoringu działalności rodziny w środowisku przez odpowiednie służby socjalne. Niniejsze opracowanie gorąco polecam np. jako podręcznik do zajęć na wielu kierunkach oraz specjalnościach studiów społeczno-humanistycznych, jako publikację w dalszych badaniach oraz refleksjach nad kierunkami przeobrażeń współczesnej rodziny, jako mądrą książkę wzbogacającą wiedzę o procesach społeczno-edukacyjnych zachodzących w tego typu środowisku, dla tych wszystkich, którzy swoje rodzinne życie pragną głębiej zrozumieć, poznać, a głównie polepszyć oraz usprawnić".

WPROWADZENIE

Andrzej W. Janke, Myślenie pedagogiczne o rodzinie i wychowaniu rodzinnym na początku XXI wieku

CZĘŚĆ I RODZINA CZASU TRANSFORMACJI I NIEKTÓRE JEJ PROBLEMY

Stanisław Kawula. Rodzina współczesna: przeobrażenia i przyszłość

Zygmunt Wiatrowski, Rodzina w kontekście globalizacji komunikacyjnej i rozluźnienia społeczno-morałnego

Ewa Kubiak-Szymborska, Środowisko rodzinne a proces kreowania tożsamości jego członków: pułapki krętych ścieżek współczesności

Wioletta Danilewicz, Rodzina migracyjna jako typ współczesnej rodziny w Polsce. Wybrane aspekty

Wiesława Wołoszyn-Spirka, Mądrość jako zasada budowania stosunków wychowawczych w rodzinie. Perspektywa etyki realistycznej

CZĘŚĆ II WĄTEK HISTORYCZNY BADAŃ NAD RODZINĄ I WYCHOWANIEM RODZINNYM

Krzysztof Jakubiak, Kierunki, metody i wyniki badań nad rodziną jako środowiskiem wychowawczym w II Rzeczypospolitej

Witold Brzeziński, Role rodzicielskie w świetle dziel encyklopedycznych okresu pełnego średniowiecza - na przykładzie
De rerum proprietatibus Bartłomieja Anglika

Ilona Błaszczyk, Dumne, ambitne, godne swych przodków, lecz również powód zmartwień i niesławy. Tacyt o córkach

Bożena Stawoska-Jundziłł, Partnerstwo poprzez małżeński kompromis. Analiza Laudatio Turiae, rzymskiej inskrypcji nagrobkowej z końca I w. p.n.e

CZĘŚĆ III KONSEKWENCJE PEDAGOGICZNE PRZEMIAN W OBRĘBIE WIĘZI RODZINNEJ

Józefa Brągiel, Alicja Kurcz, Rodzina zastępcza a sytuacja szkolna dziecka

Maria Magdalena Stec, Radosław Stec, Więź wychowawcza rodziców w świetle teorii przywiązania. Możliwe następstwa transformacji ustrojowej w Polsce

Marzena Sendyk, Więź emocjonalna z rodzicami w percepcji młodzieży

Alicja Kozubska, Rodzinne uwarunkowania agresji młodzieży - dylematy bezradności

CZĘŚĆ IV Z BADAŃ NAD DZIAŁALNOŚCIĄ WYCHOWAWCZĄ RODZINY

Karolina Bazydło-Stodolna, Edukacja medialna w rodzinie. Dziecko w średnim wieku szkolnym a telewizja

Grażyna Orzechowska, Młodzież o starości. O potrzebie wychowania do starości

Maria Truszkowska, Rodzina jako wartość w życiu młodzieży licealnej. Przypadek jednej szkoły

Katarzyna Janke-Mania, Wulgaryzacja języka dzieci w wieku przedszkolnym. Uwarunkowania rodzinne problemu

Ewa Krause, Wybrane uwarunkowania kontynuowania zawodu rodziców przez dzieci. Próba interpretacji pedagogicznej

Teresa Wierzchucka, Rodzina jako wyznacznik szans edukacyjnych młodzieży akademickiej -perspektywa retrospektywna

CZĘŚĆ V ASPEKTY TEORETYCZNE I PRAKTYCZNE USPRAWNIANIA WYCHOWANIA RODZINNEGO

Maria Bulera, Krystyna Żuchelkowska, Rodzina w partnerstwie z przedszkolem -doświadczenia i wizje

Dariusz Zając, Etyczne wymiary współpracy rodziny i szkoły

Maria Sobieszczyk, Specyfika wychowania w rodzinie dzieci w młodszym wieku szkołnym

Piotr Sasin, Możliwości wsparcia i terapii rodziców z dzieckiem uzależnionym od narkotyków

Grażyna Szabelska, Przemoc wobec dziecka w rodzinie - możliwości rozpoznawania i pomocy w środowisku szkolnym

Alina Rozłucka, Co rodzicom warto przypomnieć, a co warto podpowiedzieć?

Krystyna Kutiak-Zakrzewska, Piotr Zakrzewski, Internat jako drugi dom w aspekcie wychowania rodzinnego

NA ZAKOŃCZENIE

Andrzej W. Janke, Wychowanie rodzinne jako fundament rozwoju pedagogicznej orientacji familiologicznej

WYBÓR PRAC FAMILIOLOGICZNYCH Z LAT 2004-2008 (A. W. Janke)

Nachwort zur Publikation

323 strony, B5, oprawa miękka