Książka zawiera bardzo obszerny i szczegółowy opis problemów związanych
z klasyfikacją, oznakowaniem, pakowaniem, transportem i magazynowaniem substancji i/lub
mieszanin stwarzających zagrożenie (niebezpiecznych).
Autor podjął się trudnego zadania skonsolidowania przepisów WE z przepisami
krajowymi i dostarczenia pracownikom magazynów skondensowanej wiedzy na temat
przechowywania i obchodzenia się z substancjami i mieszaninami chemicznymi. Ważne jest
zwrócenie uwagi na nową rolę pracowników magazynów, którzy zgodnie z rozporządzeniem
REACH stają się aktywnymi uczestnikami w łańcuchach dostaw substancji i mieszanin
stwarzających zagrożenie (niebezpiecznych) jako dystrybutorzy lub dalsi użytkownicy.
Jest to bardzo cenna pozycja wydawnicza dla osób zarządzających magazynami i
pracujących w magazynach. Poradnik może być również materiałem pomocniczym dla
studentów kierunku towaroznawstwa oraz uczestników kursów i szkoleń o tematyce „gospodarka
magazynowa”.
Dr Jolanta Skowroń, Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1 Regulacje Wspólnoty Europejskiej i przepisy krajowe dotyczące warunków
bezpiecznego stosowania substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie
(niebezpiecznych)
1.1. Zagrożenia spowodowane przez substancje i mieszaniny niebezpieczne w magazynie
1.2. Przepisy prawne Wspólnoty Europejskiej i krajowe dotyczące obrotu substancjami i
mieszaninami oraz towarami niebezpiecznymi
1.3. Przepisy prawne Wspólnoty Europejskiej wdrożone Ustawą z dnia 11 stycznia 2001 r.
o substancjach i preparatach chemicznych
Rozdział 2 Substancje i mieszaniny stwarzające zagrożenie (niebezpieczne),
ich właściwości, klasyfikacja, oznakowanie oraz pakowanie
2.1. Właściwości fizyczne i chemiczne substancji i mieszanin niebezpiecznych
2.2. Klasyfikacja substancji i mieszanin niebezpiecznych
2.2.1. Współpraca niezbędna w celu spełnienia wymogów rozporządzenia CLP
2.2.2. Rola i zastosowanie oceny eksperta oraz klasyfikacja na podstawie metody analizy ciężaru
dowodów
2.2.3. Zasady pomostowe dla klasyfikacji mieszanin, w przypadku braku danych z badań dla
mieszanin
2.2.4. Klasyfikacja i oznakowanie substancji stwarzających zagrożenie
2.3. Klasyfikacja ze względu na właściwości fizyczne
2.3.1. Materiały wybuchowe
2.3.2. Gazy łatwopalne
2.3.3. Wyroby aerozolowe łatwopalne
2.3.4. Gazy utleniające
2.3.5. Gazy pod ciśnieniem
2.3.6. Substancje ciekłe łatwopalne
2.3.7. Substancje stałe łatwopalne
2.3.8. Substancje i mieszaniny samoreaktywne
2.3.9. Substancje ciekłe piroforyczne
2.3.10. Substancje stałe piroforyczne
2.3.11. Substancje i mieszaniny samonagrzewające się
2.3.12. Substancje i mieszaniny, które w zetknięciu z wodą uwalniają gazy łatwopalne
2.3.13. Substancje ciekłe utleniające
2.3.14. Substancje stałe utleniające
2.3.15. Nadtlenki organiczne
2.3.16. Substancje powodujące korozję metali
2.4. Klasyfikacja ze względu na zagrożenia dla zdrowia
2.4.1. Toksyczność ostra
2.4.2. Działanie żrące/drażniące na skórę
2.4.3. Poważne uszkodzenie oczu/działanie drażniące na oczy
2.4.4. Działanie uczulające na drogi oddechowe lub skórę
2.4.5. Działanie mutagenne na komórki rozrodcze
2.4.6. Rakotwórczość
2.4.7. Działanie szkodliwe na rozrodczość
2.4.8. Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie jednorazowe
2.4.9. Działanie toksyczne na narządy docelowe – powtarzane narażenie
2.4.10. Zagrożenie spowodowane aspiracją
2.5. Klasyfikacja ze względu na zagrożenia dla środowiska
2.5.1. Stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego
2.6. Dodatkowa klasa zagrożeń
2.6.1. Substancje stwarzające zagrożenie dla warstwy ozonowej
2.7. Zasady oznakowania i pakowania substancji i mieszanin
2.7.1. Ogólne zasady oznakowania i pakowania
2.7.2. Informowanie o zagrożeniu przy pomocy oznakowania
2.7.3. Wymagania dotyczące oznakowań opakowań zewnętrznych, wewnętrznych i opakowań
jednostkowych
Rozdział 3 Towary niebezpieczne, ich właściwości, klasyfikacja,
oznakowanie, pakowanie według Umowy ADR
3.1. Umowa ADR dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych
3.2. Klasyfikacja materiałów niebezpiecznych
3.3. Oznakowanie materiałów niebezpiecznych
3.4. Opakowania i pakowanie materiałów niebezpiecznych
3.4.1. Wymagania dotyczące opakowań materiałów niebezpiecznych
3.4.2. Podział i znakowanie opakowań materiałów niebezpiecznych
3.4.3. Pakowanie materiałów niebezpiecznych z zastosowaniem instrukcji pakowania
Rozdział 4 Warunki przechowywania substancji i mieszanin stwarzających
zagrożenie (niebezpiecznych)
4.1. Określenie warunków przechowywania oraz ich znaczenie w procesie magazynowym
4.2. Źródła informacji o warunkach przechowywania substancji i mieszanin
niebezpiecznych
4.2.1. Karty charakterystyki
4.2.2. Akty prawne
4.2.3. Polskie Normy
4.2.4. Wspólne składowanie ze względu na zagrożenie pożarowe i wybuchowe
4.3. Określenie cech charakteryzujących warunki przechowywania grup wyrobów
4.4. Kategorie substancji lub mieszanin niebezpiecznych, dla których opracowano warunki
przechowywania
4.5. Magazynowanie materiałów wybuchowych
4.5.1 Materiały źródłowe
4.5.2. Podstawowe określenia
4.5.3. Warunki i wymagania dla obiektów magazynowych
4.5.4. Wymagania konstrukcyjno-budowlane i instalacyjne obiektów magazynowych
4.5.5. Warunki lokalizacji obiektów magazynowych
4.5.6. Rodzaje obiektów magazynowych, w których przechowuje się materiały wybuchowe,
broń, amunicję oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym
4.5.7. Warunki eksploatacji obiektu magazynowego
4.5.8. Materiały wybuchowe i amunicja zaklasyfikowane do klasy 1 podklasy 1.1 i 1.5 oraz
klas 3 i 4.1
4.5.9. Warunki lokalizacji obiektów magazynowych, w których są przechowywane materiały
wybuchowe i amunicja zaklasyfikowane do klasy 1 podklasy 1.2, 1.3, 1.4, 1.6 oraz klasy 9
4.5.10. Sposób prowadzenia karty kwalifikacyjnej obiektu magazynowego, w którym są
przechowywane materiały wybuchowe i amunicja
4.5.11. Wymagania lokalizacji, warunki techniczne i zabezpieczenie przed dostępem osób
nieuprawnionych do magazynów podręcznych, w których jest prowadzona sprzedaż broni i
amunicji
4.5.12. Warunki i dokumenty obowiązujące przy nabywaniu i magazynowaniu materiałów
wybuchowych
4.5.13. Urządzenia wyposażenia technologicznego, środki transportowe, transport
mechaniczny oraz ręczny materiałów wybuchowych
4.5.14. Pomieszczenia i urządzenia sanitarno-higieniczne oraz środki bezpieczeństwa i
ochrony indywidualnej
4.5.15. Pierwsza pomoc przy zatruciu lub skażeniu
4.6. Magazynowanie gazów
4.6.1. Materiały źródłowe
4.6.2. Warunki magazynowania gazów
4.6.3. Stosowanie gazów technicznych w butlach
4.6.4. Magazynowanie gazów palnych
4.6.5. Pomieszczenia i urządzenia sanitarno-higieniczne oraz sprzęt ochrony
indywidualnej
4.6.6. Pierwsza pomoc przy zatruciu lub skażeniu
4.7. Magazynowanie nadtlenków organicznych
4.7.1. Materiały źródłowe
4.7.2. Podstawowe określenia
4.7.3. Wymagane odległości bezpieczeństwa budynków i pomieszczeń magazynowych, w których
znajdują się nadtlenki organiczne od innych obiektów
4.7.4. Zasady kwalifikowania obiektów magazynowych do kategorii zagrożenia wybuchem
4.7.5. Rodzaje obiektów magazynowych do przechowywania nadtlenków organicznych
4.7.6. Warunki budowlane i przeciwpożarowe dla obiektów budowlanych
4.7.7. Lokalizacja i ogrodzenie terenu obiektu magazynowego
4.7.8. Warunki przechowywania i składowania nadtlenków organicznych w obiektach i
pomieszczeniach magazynowych
4.7.9. Wymagania odnośnie instalacji technologiczno-budowlanych w obiektach i
pomieszczeniach magazynowych
4.7.10. Zobowiązania pracodawcy dotyczące zaopatrywania pracowników zatrudnionych przy
magazynowaniu nadtlenków w podstawowy zestaw odzieży roboczej i ochronnej
4.7.11. Pomieszczenia i urządzenia higieniczno sanitarne dla pracowników zatrudnionych
przy kontakcie z nadtlenkami organicznymi
4.7.12. Pierwsza pomoc przy zatruciu lub skażeniu
4.8. Magazynowanie cyjanków
4.8.1. Materiały źródłowe
4.8.2. Podstawowe określenia – toksyczność cyjanków
4.8.3. Wymagania dla pomieszczeń do przechowywania cyjanków w ilości powyżej 10 kg
4.8.4. Wymagania dla pomieszczeń do przechowywania cyjanków w ilości do 10 kg
4.8.5. Ogólne warunki przechowywania cyjanków
4.8.6. Sposób prowadzenia ewidencji magazynowej
4.8.7. Pomieszczenia i urządzenia higieniczno sanitarne dla pracowników zatrudnionych
przy kontakcie z cyjankami
4.8.8. Pierwsza pomoc przy zatruciu lub skażeniu cyjankiem potasu (karta CIOP-PIB)
4.9. Magazynowanie substancji o działaniu rakotwórczym lub mutagennym
4.9.1. Materiały źródłowe
4.9.2. Podstawowe określenia
4.9.3. Wymagania ogólne w odniesieniu do pracodawcy zatrudniającego pracowników w
warunkach narażenia na substancje o działaniu rakotwórczym lub mutagennym
4.9.4. Podstawowe elementy ochrony pracowników zatrudnionych przy magazynowaniu
substancji o działaniu rakotwórczym lub mutagennym
4.9.5. Szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez
substancje lub mieszaniny o działaniu rakotwórczym lub mutagennym
4.9.6. Warunki przechowywania substancji lub mieszanin o działaniu rakotwórczym lub
mutagennym
4.9.7. Pomieszczenia i urządzenia higieniczno-sanitarne dla pracowników zatrudnionych
przy kontakcie z substancjami lub mieszaninami o działaniu rakotwórczym lub mutagennym
4.9.8. Pierwsza pomoc przy zatruciu lub skażeniu
4.10. Magazynowanie substancji stwarzających zagrożenie promieniowaniem jonizującym
4.10.1. Materiały źródłowe
4.10.2. Podstawowe określenia
4.10.3. Klasyfikacja i oznakowanie materiałów promieniotwórczych wg przepisów ADR
4.10.4. Obowiązki kierownika jednostki organizacyjnej wykonującej działalność z
substancjami z narażeniem na promieniowanie jonizujące
4.10.5. Warunki i wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy magazynowaniu
źródeł promieniowania jonizującego
4.10.6. Warunki i wymagania dotyczące rejestracji dawek indywidualnych
4.10.7. Pomieszczenia i urządzenia higieniczno-sanitarne dla pracowników zatrudnionych
przy kontakcie z promieniowaniem jonizującym
4.10.8. Pierwsza pomoc przy zatruciu lub skażeniu
4.11. Magazynowanie środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych i
organiczno-mineralnych
4.11.1. Materiały źródłowe
4.11.2. Podstawowe określenia
4.11.3. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa pracy dla pracowników zatrudnionych przy
stosowaniu i magazynowaniu środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych i
organiczno-mineralnych
4.11.4. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa przy stosowaniu i magazynowaniu środków
ochrony roślin oraz nawozów mineralnych i organiczno-mineralnych
4.11.5. Obsługa i wymagania dotyczące sprzętu używanego do środków ochrony roślin
lub nawozów
4.11.6. Pomieszczenia i urządzenia higieniczno-sanitarne dla pracowników zatrudnionych
przy kontakcie ze środkami ochrony roślin oraz nawozami mineralnymi i
organiczno-mineralnymi
4.11.7. Pierwsza pomoc przy zatruciu lub skażeniu
Rozdział 5 Warunki i wymagania dla dalszych użytkowników substancji i mieszanin
stwarzających zagrożenie
5.1. Rola i zadania kierowników magazynów wynikające z wdrażania systemu REACH
5.2. Ustalanie ról dalszego użytkownika
5.3. Sporządzenie raportu bezpieczeństwa chemicznego
5.4. Sporządzenie scenariusza narażenia
Załączniki
1. Wykaz krajowych aktów prawnych dotyczących niebezpiecznych substancji chemicznych
2. Wykaz aktów prawnych Wspólnoty Europejskiej dotyczących niebezpiecznych substancji
chemicznych
3. Gęstości niektórych gazów i par
4. Wykaz zwrotów „H” wskazujących rodzaj zagrożenia
5. Wykaz zwrotów „P” wskazujących środki ostrożności
6. Tabela wspólnego składowania substancji i materiałów niebezpiecznych ze względu na
zagrożenie pożarowe i wybuchowe
7. Raport bezpieczeństwa chemicznego
8. Piktogramy wskazujące rodzaj zagrożenia
9. Nalepki ostrzegawcze wg ADR
432 stron, B5, oprawa miękka
