Funkcjonowanie zasobów patentowych w prawie konkurencji Unii Europejskiej
„Problematyka podjęta przez dr. R. Sikorskiego jest niewątpliwie i ciekawa
i – jak dotąd – nie ciesząca się zainteresowaniem krajowych badaczy, a szkoda,
bowiem jest nie tylko istotna praktycznie, lecz także stanowi doskonałe źródło
szeregu dalszych kwestii, wymagających rozwiązania.
W skomplikowanym technologicznie współczesnym świecie dostęp do innowacyjnych
rozwiązań stanowi często podstawę dalszych prac determinujących postęp techniczny.
Niewątpliwie odpowiednia wiedza w omawianym zakresie pozwala na uniknięcie naruszenia
cudzych praw i uniknięcia długotrwałych postępowań sądowych.
Z jednej strony ograniczenie dostępu do odpowiednich rozwiązań chroni uprawnionych
pozwalając im na prawidłowe czerpanie korzyści z uzyskanych praw wyłącznych
(patentowych) i zwrot kosztów podjętych prac badawczych.
Z drugiej strony dla potencjalnych nabywców produktów nie jest obojętne, czy
nabywane np. urządzenia są kompatybilne z innymi; producent takich urządzeń powinien
mieć w określonych okolicznościach dostęp do rozwiązań technologicznych innych, aby
tę kompatybilność zapewnić.”
Prof. dr hab. Ewa Nowińska
Wykaz skrótów
Bibliografia
Wstęp
Rozdział I. Pojęcie zasobu patentowego. Pro- i antykonkurencyjne skutki
funkcjonowania zasobów patentowych .
5.1. Wprowadzenie
5. 2. Zasoby patentowe. Definicja pojęcia. Typy zasobów patentowych
5.3. Powstanie zasobu patentowego. Regulacje umowne
§ 4. Zasoby patentowe a procesy standaryzacyjne
§ 5. Zasoby patentowe a inne pokrewne instytucje
I. Licencje krzyżowe
II. Instytucje clearingowe
III. Wnioski
§ 6. Korzyści i zagrożenia dla konkurencji wynikające z funkcjonowania zasobów
patentowych
I. Korzyści związane z funkcjonowaniem zasobów patentowych
1. Możliwość wspólnej eksploatacji rozwiązań komplementarnych
2. Zmniejszenie kosztów transakcyjnych
3. Uniknięcie zjawiska kumulacji optat licencyjnych
4. Zmniejszenie ryzyka sporów o naruszenie patentów
II. Negatywne skutki działalności zasobów patentowych
1. Gromadzenie technologii substytucyjnych
2. Zamknięcie dostępu do rynku dysponentom rozwiązań konkurencyjnych
3. Licencjonowanie rozwiązań niepotrzebnych z punktu widzenia stosowania technologii
4. Ograniczenia innowacyjności
5. Ograniczenia konkurencji na rynku produktowym
6. Ograniczenia konkurencji na rynkach powiązanych
Rozdział II. Funkcjonowanie zasobów patentowych w świetle amerykańskiego
prawa konkurencji
5 1. Wprowadzenie
§ 2. Zasoby patentowe w okresie od drugiej połowy XIX w. do połowy XX w.
I. Przyczyny powstawania zasobów patentowych
II. Kształt instytucjonalny zasobów patentowych funkcjonujących w drugiej połowie
wieku XIX i w XX w.
III. Funkcjonowanie zasobów patentowych a ustawodawstwo antymonopolowe
1. Wprowadzenie
2. Nadrzędność prawa patentowego nad ustawodawstwem antymonopolowym
3- Dopuszczalność oceny wykonywania patentu w świetle prawa antymonopolowego
IV. Analiza orzecznictwa dotyczącego funkcjonowania zasobów patentowych w pierwszej
połowie XX w.
1. Wprowadzenie
2. Standard Sanitary Manufacturing Co. v. United States
3. Standard Oil Co, v. United States
4. Hartford-Empire Co. v. United States
5. United States v. United Gypsum Co
6. United States v. Linę Material Co
7. United States v. New Wrinkle lnc.
8. Podsumowanie
§ 3. Zmniejszenie znaczenia zasobów patentowych w drugiej połowie XX w.
§ 4. Zasoby patentowe powstające od końca lat 80-tych XX w. a amerykańskie prawo
antymonopolowe
I. Wprowadzenie
II. Charakterystyka zasobów patentowych powstających w latach 80-tych i 9O-tych XX w.
III. Zmiany w polityce konkurencji w latach 80 tych XX w.
IV. Wytyczne Departamentu Sprawiedliwości oraz Federalnej Komisji Handlu - Antitrust
Guidelines for the Licensing of Intellectual Property (1995)
V. Business ReiHew Letters dotyczące zasobów patentowych
VI. Raport Departamentu Sprawiedliwości oraz Federalnej Komisji Handlu - Antitrust
Enforcement and Intellectual Property Rights: Promoting Innovation and Competition § 5.
Podsumowanie
Rozdział III. Unijne prawo konkurencji a funkcjonowanie zasobów patentowych -
zagadnienia podstawowe
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Wyznaczenie właściwych rynków
I. Wprowadzenie
II. Wyznaczanie rynków właściwych - zagadnienia ogólne
1. Wprowadzenie
2. Substytucyjność popytu
3. Substytucyjność podaży
4. Wyznaczenie rynku geograficznego
III. Wyznaczenie rynków właściwych - zagadnienia szczegółowe w kontekście
funkcjonowania zasobów patentowych
1. Wprowadzenie
2. Rynek produktowy
3. Rynek technologii
4. Rynek innowacji
§ 3. Siła rynkowa na rynku produktowym oraz na rynku technologii
I. Wprowadzenie
II. Siła rynkowa na rynku produktowym, na którym wykorzystywana jest technologia
zgromadzona w zasobie patentowym
III. Silą rynkowa na rynku technologii 5 4. Zakaz porozumień ograniczających
konkurencję (art. 101TFUE)
I. Wprowadzenie
II. Ograniczenia konkurencji w umowach zawieranych w związku z funkcjonowaniem zasobów
patentowych
1. Postanowienia mające na celu ograniczenie konkurencji
2. Postanowienia, których skutkiem może być ograniczenie konkurencji
A. Wprowadzenie
B. Ograniczenie konkurencji inter-technology
C. Ograniczenie dostępu do rynku (ang. foreclosure effects)
D. Ograniczenia konkurencji intra-technology
III. Tzw. ograniczenia niezbędne (ang. ancilliary resłraints) w umowach zawieranych w
związku z funkcjonowaniem zasobów patentowych
IV. Artykuł 101 ust. 3 TFUE - przesłanki stosowania zwolnienia indywidualnego
1. Wprowadzenie
2. Relacja pomiędzy korzyściami a negatywnymi skutkami ograniczeń konkurencji
3. Niezbędność ograniczeń
4. Udział odbiorców w korzyściach wynikających z porozumienia
5. Wyeliminowanie konkurencji
V. Rozporządzenie 772/2004 w sprawie stosowania art. 81 ust. 3 TWE do umów transferu
technologii a funkcjonowanie zasobów patentowych
§ 5. Zakaz nadużywania pozycji dominującej (art. 102 TFUE)
I. Wprowadzenie
II. Pozycja dominująca
1. Uwagi ogólne
2. Wspólna pozycja dominująca. Uwagi ogólne
3. Wspólna pozycja dominująca w kontekście funkcjonowania zasobów patentowych
III. Nadużywanie pozycji dominującej w związku z udostępnianiem technologii na
podstawie umów licencyjnych
1. Wprowadzenie
2. Niesłuszne warunki licencyjne
3. Dyskryminacyjne warunki licencjonowania
4. Transakcje wiązane (ang. tying)
5. Odmowa udzielenia licencji
§ 6. Zasoby patentowe w świetle comfort letters wydawanych przez Komisję
§ 7. Zasoby patentowe w świetle Wytycznych Komisji w sprawie stosowania art. 81 ust. 3
TWE do umów transferu technologii
§ 8. Przegląd obecnie obowiązujących regulacji. Planowane zmiany
§ 9. Jednolita ochrona patentowa a funkcjonowanie zasobów patentowych
Rozdział IV. Tworzenie zasobu patentowego w świetle unijnego prawa
konkurencji
5 1. Wprowadzenie
5 2. Charakter rozwiązań gromadzonych w zasobie
I. Wprowadzenie
II. Komplementarność rozwiązań
III. Substytucyjność technologii
IV. Wymóg gromadzenia w zasobie patentów istotnych (ang. essentialpatents)
1. Wprowadzenie
2. Interpretacja wymogu istotności
A. Uwagi ogólne
B. Wymóg niezbędności
C. Wymóg braku rozwiązań substytucyjnych wobec rozwiązań zgromadzonych w zasobie
3. Podsumowanie
V. Gromadzenie w zasobie tzw. patentów nieistotnych (ang. non-essentialpatents)
1. Wprowadzenie
2. Analiza przypadków gromadzenia w zasobie tzw. patentów nieistotnych
3. Podsumowanie
VI. Wymów gromadzenia ważnych patentów (ang. valid patents)
VII. Kryterium istotności a kwestia geograficznego zakresu ochrony patentowej dla
poszczególnych rozwiązań
VIII. Wymóg ciągłej oceny charakteru zgromadzonych rozwiązań
§ 3. Określenie zasad dostępu do technologii znajdującej się w zasobie dla podmiotów
tworzących zasób patentowy
I. Wprowadzenie
II. Licencje krzyżowe zawierane przez tworzących zasób patentowy
III. Porozumienie przewidujące udostępnianie technologii wyłącznie tworzącym zasób
patentowy
5 4. Wybrane klauzule w umowach zawieranych przez tworzących zasób patentowy w świetle
prawa konkurencji
I. Wprowadzenie
II. Zobowiązanie tworzących zasób patentowy do nieudzielania licencji poza zasobem
III. Zobowiązanie tworzących zasób patentowy do niekorzystania z technologii
konkurencyjnych
IV. Zobowiązanie tworzących zasób patentowy do nierozwijania technologii
konkurencyjnych
Rozdział V. Struktura organizacyjna zasobu patentowego
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Rola niezależnych ekspertów w funkcjonowaniu zasobu patentowego
§ 3. Wymiana informacji w związku z funkcjonowaniem zasobu patentowego
I. Wprowadzenie
II. Wymiana informacji pomiędzy przedsiębiorcami a prawo konkurencji
1. Uwagi wstępne
2. Charakter informacji wymienianych przez przedsiębiorców
3. Struktura rynku, na którym dochodzi do wymiany informacji
4. Krąg podmiotów zaangażowanych w wymianę informacji
III. Wymiana informacji w związku z funkcjonowaniem zasobów patentowych
§ 4. Uwzględnianie różnych grup interesów w działalności zasobów patentowych
§ 5. Mechanizm rozstrzygania sporów związanych z funkcjonowaniem zasobów patentowych
§ 6. Podsumowanie
Rozdział VI. Licencje na korzystanie z technologii zgromadzonej w zasobie w
świetle art. 102 TFUE
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Otwarty dostęp do rozwiązań zgromadzonych w zasobie patentowym
I. Uwagi wstępne
II. Odmowa udzielenia licencji jako naruszenie art. 102 TFUE
1. Wyłączny charakter patentu a obowiązek udzielenia licencji wynikający z prawa
konkurencji
2. Przegląd orzecznictwa Komisji oraz sądów unijnych (wspólnotowych) w kwestii uznania
odmowy udzielenia licencji za nadużycie pozycji dominującej
3. Odmowa udzielenia licencji na korzystanie z technologii znajdującej się w zasobie
patentowych a art. 102 TFUE
4. Obiektywne uzasadnienie dla odmowy udzielenia licencji przez podmiot dominujący
5. Odmowa udzielenia licencji będąca przejawem nadużycia pozycji dominującej a
sytuacja prawna korzystającego z technologii
6. Nadużycie pozycji dominującej poprzez odmowę udzielenia licencji a ochrona
interesów użytkownika technologii w prawie polskim
5 3. Uczciwe (słuszne) warunki licencjonowania
I. Wprowadzenie
II. Pobieranie niesłusznych opłat licencyjnych
§ 4. Niedyskryminujące warunki licencjonowania
5 5. Podsumowanie
Rozdział VII. Analiza wybranych klauzul umownych występujących w umowach
licencyjnych o korzystanie z technologii zgromadzonej w zasobie patentowym
§ 1. Wprowadzenie
5 2. Klauzule grant-back
I. Wprowadzenie
II. Silne klauzule grant-back
III. Niewyłączne klauzule grant-back
IV. Obowiązywanie klauzul grant-back po unieważnieniu bądź wygaśnięciu praw
chroniących podstawową technologię
§ 3. Klauzule non-challenge
5. 4. Wypowiedzenie umowy w razie żądania unieważnienia patentu
5. 5. Ograniczenia w rozwijaniu i korzystaniu z technologii konkurencyjnych
I. Wprowadzenie
II. Ograniczenia w rozwoju lub stosowaniu własnej technologii przez licencjobiorcę
III. Ograniczenia w korzystaniu z technologii konkurencyjnej, której dysponentem jest
podmiot trzeci
Podsumowanie
Indeks rzeczowy
318 stron, Format: 14.5x20.5cm, oprawa miękka
