Wszystko otwarte na nowo
Teoria Aktora-Sieci i filozofia kultury
Filozofia, jak mówią filozofowie, wywodzi się z wątpliwości i zdziwienia.
Powyższe wątpliwości doprowadziły mnie do pytań już wymienionych, a także szeregu
innych - jak wyglądały historyczne formy uprawiania filozofii? Dlaczego dzisiaj wygląda
ona tak, jak wygląda? Dlaczego obecnie filozofia jest w pierwszym rzędzie historią
filozofii? Na czym polega pokrewieństwo filozofii i nauki?
Ze Wstępu
Wstęp / 5
CZĘŚĆ PIERWSZA. SOCJOLOGIA WIEDZY
1. „Budowanie sieci" zamiast „wiedzy". Krótkie wprowadzenie do
ANT-ologii / 17
1.1. ANT / 18
1.2. Ontologie, metafory i natura wiedzy / 19
1.3. ANT i poznawanie / 23
1.4. ANT i poznanie - przykład / 28
1.5. Model krążenia krwi / 30
2. Czy dialog realizmu z konstruktywizmem może być konkluzywny? Analiza dyskusji
wokół książki Propaganda scjentystyczna / 34
2.1. Modalizowanie wyjściowej tezy / 37
2.2. Mobilizowanie zasobów / 42
2.3. Opowiadane historie / 46
2.4. Światy przedstawione / 47
2.5. Wnioski / 48
3. Trzy fale odczytań. Ludwik Fleck i antropologia laboratorium / 51
3.1. Pierwsza fala - dominacja Kuhna i gorzkie sukcesy socjologii wiedzy / 53
3.2. Druga fala - antropologia laboratorium, od wiedzy do poznawania oraz wiązania czynne
i bierne / 56
3.3. Trzecia fala? - ku przyszłości, Fleck wobec kognitywistyki i studiów nad nauką /
63
4. Pogranicze, wykluczanie, krzyżowanie i emigrowanie / 65
4.1. Widok z pogranicza / 66
4.2. Wykluczanie / 69
4.3. Skrzyżujmy szpady, pióra i neurony / 74
4.4. Emigrować dyscyplinarnie / 76
5. Wypić ocean, czy przezeń płynąć? Filozofia informacją styranizowana
/ 82
5.1. Model praktyki filozoficznej / 83
5.2. Efekt balonu / 87
5.3. Gmach wiedzy? / 89
5.4. Działalność filozoficzna jako struktura przetwarzająca informacje / 90
5.5. Przeciążenie informacją / 94
5.6. Ratunek nie dość dobry? / 97
5.7. Skutki raczej niechciane / 100
CZĘŚĆ DRUGA. KULTUROWE FUNKCJE FILOZOFII
6. Kulturowe funkcje filozofii / 107
6.1. Filozofia jako uspójniacz / 109
6.2. Filozofia uspójnia LUDZKIE UNIWERSUM SYMBOLICZNE / 110
6.3. Uspójnianie i pękanie / 115
6.4. Filozofia USPÓJNIA ludzkie uniwersum symboliczne / 119
6.5. Uspójnianie skumulowane - indywidualizacja / 122
6.6. FILOZOFIA uspójnia ludzkie uniwersum symboliczne / 123
6.7. Metafuterał / 124
7. Myślenie osamotnione. Współczesna indywidualizacja i kulturowe funkcje
filozofii / 126
7.1. Indywidualizacja, podejście pierwsze: dyscypliny / 127
7.2. Indywidualizacja, podejście drugie: ponowoczesny zbieracz wrażeń / 130
7.3. Indywidualizacja, podejście trzecie: zbyt dużo informacji / 131
7.4. Indywidualizacja, podejście czwarte: słabe wiązania / 132
7.5. Indywidualizacja, podejście piąte: portfele życia towarzyskiego / 133
7.6. Indywidualizacja, podejście szóste: rozpędzona modernizacja / 134
7.7. Kulturowe funkcje filozofii w kontekście indywidualizacji / 136
CZĘŚĆ TRZECIA. ETYKA DALEKIEGO ZASIĘGU
8. Fundamentalizm humanistyczny / 143
8.1. Struktura humanistycznego fundamentalizmu / 145
8.2. Alternatywa / 149
9. Interpretacja i etyka dalekiego zasięgu / 158
10. Sytuacje graniczne jako sytuacje logicznie pierwotne w kontekście etyki
dalekiego zasięgu / 168
10.1. Baza / 169
10.2. Dwa przykłady - epidemia i choroba / 169
10.3. Sytuacje graniczne jako sytuacje logicznie pierwotne / 171
10.4. Etyka dalekiego zasięgu / 174
10.5. Etyczna interwencja, czyli cóż po intelektualistach / 175
10.6. Etyka dalekiego zasięgu i sytuacje graniczne / 177
11. Etyka, polityka i rzeczy / 179
11.1. Moralność w rzeczach / 180
11.2. Społeczeństwo w rzeczach / 184
11.3. Polityka i hybrydy / 186
CZĘŚĆ CZWARTA. NIEDUALIZUJĄCY SPOSÓB MÓWIENIA
12. Czytajmy Berkeleya, a nie Kartezjusza / 193
12.1. Neutralne komentarze rozsiane po filozoficznym dyskursie / 193
12.2. Czytanie życzliwe / 201
12.3. Kogo czytamy? / 207
13. Sceptycyzm jako pozytywne stanowisko epistemologiczne / 210
13.1. Wstęp - problem ze sceptycyzmem? Tylko jaki problem? / 210
13.2. Sformułować sceptycyzm / 212
13.3. Który sceptycyzm zaprowadzi do epistemologii? Który zaś okaże się przydatny? /
215
13.4. Pozytywne rozwinięcie sceptycyzmu - alternatywa wobec relacji epistemologicznej /
218
13.5. Pozytywny sceptycyzm / 223
14. W stronę powiązania Teorii Aktora-Sieci i niedualizującego sposobu
mówienia Josefa Mitterera / 224
14.1. Niedualizujący sposób mówienia (NSM) / 225
14.2. Filozoficzne zaplecze NSM / 228
14.3. Zbieżności pomiędzy NSM i ANT / 231
14.4. Fuzja / 241
14.5. Wcale nie wrogie, ale przejęcie / 242
Literatura / 245
Wykaz pierwodruków / 259
Indeks nazwisk / 261
268 stron, Format: 16.0x22.5cm, oprawa miękka