Kategorie swój i obcy w rosyjskim myśleniu politycznym
"Skąd się biorą polskie rusofobiczne nastroje? - Moim zdaniem przede wszystkim
z niezrozumienia faktu, że rosyjskie "zaprogramowanie kulturowe" zdecydowanie
różni się od polskiego.
Olga Nadskakuła postanowiła przeanalizować problem i językiem polskiej kultury
wyjaśnić nam rosyjskie postrzeganie świata, ze szczególnym uwzględnieniem kategorii
"swojskości" i "obcości" w rosyjskim myśleniu politycznym. [...]
Jest to ważna rozprawa rosjoznawcza, po którą obowiązkowo powinni sięgnąć
analitycy polityczni i dziennikarze piszący o Rosji oraz jej miejscu na arenie
międzynarodowej. Zrozumienie problemów z reguły sprzyja porozumieniu."
Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja de Lazari
Wstęp
CZĘŚĆ PIERWSZA "SWÓJ" I "OBCY" - POZNAWCZY ASPEKT
PROBLEMATYKI
ROZDZIAŁ I. WPROWADZENIE TERMINOLOGICZNE
1. "Swój" i "obcy" w teoriach socjologicznych
1.1. Tożsamość grupowa a "obcy"
1.2. Sposoby formułowania kryterium "obcości"
1.3. Dystans społeczny i postawy wobec "obcych"
2. Swój" i "obcy" a myślenie polityczne
3. "Swój" - "obcy" vs "przyjaciel" - "wróg"
Wnioski
ROZDZIAŁ II. PODSTAWOWE ELEMENTY I PUNKTY ODNIESIENIA ROSYJSKIEJ TOŻSAMOŚCI A
PERCEPCJA "OBCOŚCI"
1. Wpływy bizantyjskie
2. Paternalizm rosyjskiej władzy
3. Rosyjski misjonizm i idea rosyjska
4. Rosja i Zachód
5. Między Wschodem i Zachodem
6. "Pycha Przestrzeni"
Wnioski
CZĘŚĆ DRUGA "SWÓJ" I "OBCY" WEWNĄTRZ ROSJI
ROZDZIAŁ I. "NARÓD OBYWATELSKI" - W POSZUKIWANIU
"OGÓLNOROSYJSKIEJ" TOŻSAMOŚCI.
1. "Naród" i "narodowość" - rosyjskie rozumienie pojęć
2. Ponadetniczna rzeczywistość
2.1. Spór o terminologię: naród russkij czy rossijskift
2.2. Kulturowy komponent narodu "rosyjskiego"
2.2.1. Historia
2.2.2. Język
2.2.3. Religia
2.3. "Naród obywatelski" - idea przyszłości?
Wnioski
ROZDZIAŁ II. WIELONARODOWOŚĆ ROSJI - PŁYNNE GRANICE "SWOJSKOŚCI" I
"OBCOŚCI"
1. Jedność terytorialna a różnorodność etniczna
1.1. Polityka Moskwy a stosunki międzyetniczne - rys historyczny
1.2. Federalizm czy dezintegracja
1.3. Powrót zagrożonej jedności
2. Kim są "swoi"? Typy nacjonalizmów we współczesnej Rosji
3. Ksenofobia
4. Czy Rosja przetrwa bez "obcych"? Demografia a migrantofobia
4.1. Stosunek do przyjezdnych z Kaukazu
4.2. "Żółte zagrożenie"
4.3. Bliscy i dalecy
5. Organizacje i zjawiska o charakterze nacjonalistycznym
5.1. RPNI
5.2. Rosyjski Ruch Społeczny
5.3. Rosyjski {russkij) Obraz
5.4. Religijne ruchy nacjonalistyczne
5.5. Rosyjski faszyzm
5.6. Rosyjskie marsze
Wnioski
CZĘŚĆ III "SWÓJ" I "OBCY" NA ZEWNĄTRZ ROSJI
ROZDZIAŁ I. ROSYJSKA TOŻSAMOŚĆ MIĘDZYNARODOWA A PERCEPCJA ŚWIATA
ZEWNĘTRZNEGO
1. Interesy narodowe Rosji
2. Geopolityka a postrzeganie świata zewnętrznego
3. Interpretacje międzynarodowej tożsamości Rosji
3.1. "Nowe myślenie" Gorbaczowa
3.2. Koncepcja "atlantystów"
3.3. Koncepcja euroazjatycka
3.4. Państwowcy
3.5. Pragmatycy
4. "Swoi" i "obcy" w dokumentach normatywnych RF
4.1. Koncepcja polityki zagranicznej
4.2. Koncepcja bezpieczeństwa narodowego
4.3. Doktryna wojenna
4.4. Strategia bezpieczeństwa narodowego do 2020 r.
Wnioski
ROZDZIAŁ II. ROSJA WOBEC "ZNACZĄCYCH OBCYCH"
1. USA w percepcji rosyjskiej
2. NATO w percepcji rosyjskiej
3. UE w percepcji rosyjskiej
4. Polska w percepcji rosyjskiej
5. Chiny w percepcji rosyjskiej
6. Rosja wobec świata islamu
7. Rosja wobec "bliskiej zagranicy"
8. "Swoi" wśród "obcych"
9. Rosjanie o otaczającym świecie
10. Partnerstwo czy rywalizacja?
Wnioski
ROZDZIAŁ III. W STRONĘ GLOBALNEJ JEDNOŚCI
1. "Zachodnie" wartości - "swoje" czy "obce"?
1.1. Demokracja
1.2. Liberalna gospodarka
1.3. Okcydentaliści rosyjskiego życia politycznego
1.3.1. Jabłoko
1.3.2. SPS
1.3.3. Memoriał
1.3.4. Eklektyzm ideowy partii władzy
2. Rosyjska krytyka globalizacji
3. Soft power - czyli promocja wartości rosyjskich w świecie
Wnioski
ZAKOŃCZENIE
BIBLIOGRAFIA
SPIS TABEL
"THE FAMILIAR" AND "THE OTHER" AS CATEGORIES
IN RUSSIAN POLITICAL THINKING
INDEKS OSOBOWY
418 stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka
