System polityczny Księstwa Liechtensteinu
Mamy tu do czynienia ze studium politologicznym stawiającym sobie za cel wyjaśnienie
- i to w całej złożoności - mechanizmów systemu politycznego państwa. Autor nader
drobiazgowo, wnikliwie i kompetentnie charakteryzuje poszczególne elementy systemu
politycznego, a mianowicie konstytucję, organy państwa, system partyjny i grupy
interesu. (...)
Wysoki poziom pracy świadczy o tym, że owa tematyka stanowi obiekt wieloletnich
pogłębionych studiów Autora. (...) Praca dra Krzysztofa Koźbiała to najbardziej
kompleksowe, wszechstronne i merytorycznie dopracowane - zarówno w ogólnym zarysie, jak
i we wszystkich niezbędnych szczegółach - studium poświęcone systemowi politycznemu
Liechtensteinu, jakie powstało w języku polskim.
Z recenzji prof. dra hab. Marka Bankowicza
Dr Krzysztof Koźbiał (ur. 1973) - adiunkt w Instytucie Europeistyki
Uniwersytetu Jagiellońskiego, wykładowca w Instytucie Politologu w Państwowej Wyższej
Szkole Zawodowej w Oświęcimiu. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na
problemach integracji europejskiej oraz na państwach niemieckojęzycznych, szczególnie
na Liechtensteinie - jego historii, systemie politycznym i polityce zagranicznej.
Autor i współautor kilku pozycji książkowych oraz kilkudziesięciu artykułów
naukowych. Stypendysta kilku programów, między innymi DAAD, SYLFF oraz Mechanizmu
Finansowego EOG i Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Członek Polsko-Czeskiego
Towarzystwa Naukowego i Polskiego Towarzystwa Nauk Politologicznych.
Wykaz skrótów 7
Wstęp 9
Rozdział 1. Zarys historii politycznej Liechtensteinu 15
1.1. Ziemie współczesnego Liechtensteinu do końca XVII w. Przemiany polityczne i
ustrojowe 15
1.2. W rękach rodu Liechtensteinów. Powstanie Księstwa 22
1.3. Suwerenny Liechtenstein w Związku Reńskim i Związku Niemieckim. Reformy I poł.
XIX w. 27
1.4. Monarchia konstytucyjna (1862) i związki z Austrią do 1918 r. 35
1.5. Okres międzywojenny i II wojna światowa 45
1.6. Liechtenstein po 1945 r. 51
Rozdział 2. Konstytucja Liechtensteinu 59
2.1. Geneza konstytucji 59
2.2. Ewolucja treści konstytucyjnych po 1921 r. 63
2.2.1. Zmiany w konstytucji z 2003 r. 70
2.3. Zasady konstytucyjne i treść konstytucji 73
2.4. Instytucje demokracji bezpośredniej 80
Rozdział 3. Instytucje władzy państwowej 87
3.1. Głowa państwa i jej rola 88
3.1.1. Liechtensteinowie jako rodzina panująca 89
3.1.2. Treść tzw. układu rodzinnego i zasady następstwa tronu 92
3.1.3. Kompetencje księcia jako głowy państwa 95
3.2. Landtag – parlament Księstwa 104
3.2.1. System wyborczy 106
3.2.2. Organizacja parlamentu i jego funkcjonowanie 113
3.2.3. Funkcje parlamentu 119
3.2.3.1. Funkcja ustawodawcza 119
3.2.3.2. Funkcja kontrolna 122
3.2.3.3. Funkcja kreacyjna 130
3.3. Rząd 131
3.3.1. Powoływanie, skład, odpowiedzialność i pozycja rządu w systemie politycznym
Księstwa 132
3.3.2. Pozycja szefa rządu 136
3.3.3. Funkcjonowanie rządu 138
3.3.4. Zadania rządu 141
3.4. Organa władzy sądowniczej 146
3.4.1. Sądy powszechne 147
3.4.2. Trybunał Stanu 151
3.4.3. Sąd Administracyjny 155
3.4.4. Inne organa ochrony prawnej 156
3.5. Władza lokalna 159
3.5.1. Historyczne podstawy samorządności lokalnej 160
3.5.2. Status prawny gmin 162
3.5.3. Organa gmin i ich funkcjonowanie 164
3.5.4. Zadania i finanse gmin 171
3.5.5. Nadzór państwa nad gminami 174
Rozdział 4. System partyjny 177
4.1. Powstanie partii politycznych 178
4.2. Ewolucja systemu partyjnego po wejściu w życie konstytucji z 1921 r. 181
4.3. Instytucjonalizacja prawna partii 186
4.4. Najważniejsze ugrupowania polityczne współczesnego Liechtensteinu. Struktury i
programy 188
4.4.1. Postępowa Partia Obywatelska (FBP) 190
4.4.2. Unia Ojczyźniana (VU) 195
4.4.3. Wolna Lista (FL) 199
Rozdział 5. Kościół katolicki i grupy interesu 205
5.1. Kościół katolicki 206
5.2. Grupy interesu 210
Zakończenie 217
Spis map, ilustracji i tabel 219
Bibliografia 221
232 strony, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka