Antykruchość
O rzeczach, którym służą wstrząsy
Długookresowe strategie już nie działają – stawia tezę Nassim Nicholas Taleb. W
dzisiejszym świecie przeważa to, co nieznane, przypadkowe i zmienne. Jak przetrwać w
tej niepewności, oswoić nieobliczalność zjawisk i chaos, a nawet na tym wygrać?
Odpowiadając na te pytania, w swoim erudycyjnym, dowcipnym eseju autor dotyka
najważniejszych dylematów gospodarki, biznesu, życia społecznego w XXI wieku.
Po potężnym krachu finansowym w 2008 roku, w trakcie największego w historii kryzysu
długu w Europie, Taleb uspokaja: „niektórym rzeczom służą wstrząsy; rozwijają
się i rozkwitają pod wpływem zmienności, przypadkowości, nieładu i stresu; przygody,
ryzyko i niepewność to ich żywioł”. Te rzeczy nazywa: antykruchymi. Potem
błyskotliwie i z pasją wykorzystuje pojęcie antykruchości do wyjaśnienia, jak dziś
postrzegać rzeczywistość, istnieć w świecie, podchodzić do podejmowania decyzji.
Antykruchość Taleba to lektura prowokacyjna, intrygująca i inspirująca. Świetna
książka dla tych, którzy są gotowi spojrzeć z zupełnie nowej perspektywy na swoje
decyzje, inwestycje, przedsięwzięcia biznesowe, życie prywatne. To także wielka,
znakomicie napisana pochwała przedsiębiorczości
NASSIM NICHOLAS TALEB (ur. 1960) specjalizuje się w zagadnieniach
niepewności, nieprzewidywalności i ryzyka. Przez wiele lat pracował jako trader, by w
2006 roku, na dwa lata przed kryzysem finansowym, odejść z rynku kapitałowego. Wykłada
inżynierię ryzyka w Polytechnic Institute Uniwersytetu Nowojorskiego, poświęca się
swoim badaniom i pisaniu a w wolnym czasie medytuje w kawiarniach całego świata, niczym
opisywany przez siebie włóczęga (flâneur). Międzynarodową sławę przyniosły mu
książki „Fooled by Randomness” (2001) oraz „The Black Swan” (2007) o istocie
wydarzeń ważnych, rzadkich i trudnych do przewidzenia, a także o niemożności
skalkulowania związanego z nimi ryzyka. Przetłumaczono je na 33 języki. Urodzony w
Libanie. Jest magistrem nauk przyrodniczych i doktorem zarządzania (oba dyplomy odebrał
na Uniwersytecie w Paryżu), posiada tytuł MBA Szkoły Biznesu Whartona Uniwersytetu w
Pensylwanii. Mieszka w Nowym Jorku.
Niesamowita erudycja autora (ponad 40 stron samych
przypisów maczkiem, nie licząc apendyksów) nie przytłacza. Wręcz przeciwnie –
książka będąca owocem 5 lat spędzonych w bibliotece i 20 lat rozmyślań jest
przyjemną i bardzo zabawną lekturą (pod warunkiem, że nie jest się menedżerem
korporacji, profesorem finansów lub stałym gościem konferencji w Davos).
Krzysztof Nędzyński, www.obserwatorfinansowy.pl
Bardzo ambitna, zmuszająca do myślenia… i zajmująca książka.
The Economist
PRZEDMOWA DO WYDANIA POLSKIEGO
PROLOG
Dodatek do prologu. Triada albo mapa świata i rzeczy w podziale na trzy własności
KSIĘGA I. WSTĘP DO ANTYKRUCHOŚCI
Rozdział 1. Między Damoklesem a hydrą
Połowa życia nie ma nazwy
Proszę, utnij mi głowę
O konieczności nazywania
Protoantykruchość
Niezależność kontekstowa zależy od kontekstu
Rozdział 2. Wszechobecna nadmierna kompensacja i nadmierna reakcja
Jak wygrać wyścigi konne
Antykruche reakcje jako redundancja
O anrykruchości zamieszek, miłości i innych niespodziewanych beneficjentów stresu
Proszę, zakażcie mojej książki: Antykruchość
informacji
Znajdź inną prace
Rozdział 3. Kot i pralka
Złożoność
Stresory są informacją
Równowaga, tylko nie to
Zbrodnie przeciw dzieciom
Ukarani przez namoczenie
Turystyfikacja
Potajemna żądza przypadku
Rozdział 4. To, co mnie zabija, wzmacnia innych
(Anty)kruchość warstwa po warstwie
Ewolucja a nieprzewidywalność
Organizmy to populacja a populacje to organizmy
Dziękujemy za błędy
Nauka na cudzych błędach
Jak zostać Matką Teresą
Dlaczego grupa nienawidzi jednostki
To, co mnie nie zabije, zabije innych
Ja i my
Narodowy Dzień Przedsiębiorcy
KSIĘGA II. NOWOCZESNOŚĆ I ODRZUCENIE ANTYKRUCHOŚCI
Rozdział 5. Lewantyńskie targowisko i biurowiec
Dwa typy zawodów
Lenin w Zurychu
Wahania oddolne
Z dala od Ekstremistanu
Wielki problem indyka
Dwanaście tysięcy lat
Wojna, więzienie czy jedno i drugie
Pax Romana
Bić albo nie bić
Rozdział 6. Powiedzcie im, że uwielbiam (odrobinę) losowości
Głodne osły
Wyżarzanie polityczne
Bomba zegarowa, zwana stabilnością
Drugi krok: czy (mak) wojny ratują życie?
Co powiedzieć twórcom polityki zagranicznej?
Co nazywamy tu nowoczesnością?
Rozdział 7. Naiwna interwencja
Interwencja i jatrogenia
Po pierwsze nie szkodzić
Przeciwieństwo jatrogenii
Jatrogenia na szczycie
Czy wieloryb może latać jak orzeł?
Nie nicnierobienie
Nienaiwny interwencjonizm
Pochwała prokrastynacji fabiańskiej
Neurotyczność w ilościach przemysłowych
Legalny sposób zabijania ludzi
Neurotyczność potęgowana medialnie
Państwo może pomóc - jeśli jest niekompetentne
We Francji panuje większy bałagan, niż wam się wydaje
Szwecja i rozbudowany aparat państwowy
Mylenie katalizatora z przyczyną
Rozdział 8. Prognoza jako dziecko nowoczesności
Pani Bre ma rywali
Predyktywność
Stan uzębienia
Jak zostać przeciwieństwem indyka
Koniec z Czarnymi Łabędziami
KSIĘGA III. NIEPREDYKTYWNA WIZJA ŚWIATA
Rozdział 9. Gruby Tony i wyznawcy kruchości
Gnuśni towarzysze podróży
Znaczenie lunchu
Antykruchość bibliotek
0 frajerach i niefrajerach
Samotność
Co może przewidzieć nieprognosta
Rozdział 10. Potencjał zysku i strat u Seneki
Czy chodzi o coś poważnego?
Ograniczenie potencjału spadków
Stoickie uodpornienie na emocje
Udomowienie emocji
Jak zostać panem
Fundamentalna asymetria
Rozdział 11. Nigdy nie bierz ślubu z gwiazdą rocka
O nieodwracalności zniszczonych paczek
Sztanga Seneki
Księgowy i gwiazda rocka
Zdała od złotego środka
Udomowienie niepewności
KSIĘGA IV. OPCJONALNOŚĆ, TECHNOLOGIA I INTELIGENCJA ANTYKRUCHOŚCI
Czy naprawdę wiesz, dokąd zmierzasz?
Błąd teleologiczny
Największa przewaga Ameryki
Rozdział 12. Kwaśne winogrona Talesa Opcja i asymetria
Opcje słodkich winogron
Sobotni wieczór w Londynie
Twój czynsz
Asymetria
Zjawiska, którym służy dyspersja wyników
Taks kontra Arystoteles
Jak być głupim
Natura i opcje
Racjonalność
Życie jest długą gammą
Rzymska polityka lubi opcjonalność
Co dalej
Rozdział 13. Uczenie ptaków latania
Jeszcze raz, mniej znaczy więcej
Luki w myśleniu
Poszukiwania oraz dlaczego biedy mogą być
inwestycjami
Twórcze i nietwórcze destrukcje
Radziecko-harwardzki wydział ornitologii
Epifenomeny
Chciwość jako przyczyna
Obalanie epifenomenów
Wybiórcza analiza danych
(albo Błąd konfirmacji)
Rozdział 14. Kiedy dwie rzeay to nie "jedno i to samo"
Gdzie są stresory?
L‘art pour l‘art, uczyć się dla samej nauki
Wytworne kolacje
Błąd mokrej tarcicy
Jak Gruby Tony stal sie bogaty (i gruby)
Konflacja
Prometeusz i Epimeteusz
Rozdział 15. Historia spisana przez przegranych
Dowody mamy pod nosem
Czy to przypomina gotowanie?
Rewolucja przemysłowa
Rządy powinny finansować nieteleologiczne
kombinowanie, a nie badania
Przypadek medycyny
Argument Matta Ridleya przeciw teleologii
Teleologia korporacyjna
Odwrotność problemu indyka
Siedem porażek, plus minus dwie
Szarlatan, pracownik naukowy i showman
Rozdział 16. Lekcja chaosu
Ekologiczne i ludyczne
Turystyfikacja nadopiekuńczej matki
Antykrucha (sztangowa) edukacja
Rozdział 17. Dysputa Grubego Tonye‘go z Sokratesem
Eutyfron
Gruby Tony kontra Sokrates
Wyższość wiedzy definicyjnej
Mylenie niezrozumiałego z nierozumnym
Tradycja
Różnica między frajerem a niefrajerem
Kruchość, a nie prawdopodobieństwo
Konflacja zdarzeń i ekspozycji
Zakończenie Księgi IV
Co dalej?
KSIĘGA V. NIELINIOWOŚĆ I NIELINIOWOŚĆ
O znaczeniu strychów
Rozdział 18. O różnicy między wielkim głazem i tysiącem kamyczków
Prosta zasada wykrywania kruchości
Dlaczego kruchość jest nieliniowa?
Kiedy się uśmiechać, a kiedy krzywić
Dlaczego wklęsłości szkodzą Czarne Łabędzie?
Ruch uliczny w Nowym Jorku
Niech ktoś wezwie władze Nowego Jorku
Kiedy więcej znaczy inaczej
"Zbilansowany posiłek"
Nie idź, biegnij!
Małe może być brzydkie, ale na pewno jest mniej kruche
Jak mus to mus
Kerviel i mikro-Kerviel
Jak wyjść z kina
Projekty i prognozy
Dlaczego samoloty nie przylatują za wcześnie
Wojna, długi i długi
Kiedy "skuteczność" jest nieskuteczna
Zanieczyszczenie środowiska
Nieliniowość bogactwa
Wnioski
Rozdział 19. Kamień filozoficzny i jego odwrotność
Jak wykryć, kto zbankrutuje
Koncepcja dodatniego i ujemnego błędu modelu
Jak stracić babcię
A teraz kamień filozoficzny
Jak zmienić złoto w błoto: odwrotność kamienia filozoficznego
KSIĘGA VI. VIA NEGATIVA
Gdzie jest szarlatan?
Wiedza subtraktywna
Sztangi raz jeszcze
Mniej znaczy więcej
Rozdział 20. Czas i kruchość
Od Symonidesa do Jensena
Nauka odejmowania
Technologia w najlepszym wydaniu
Odwrotność procesu starzenia: efekt Lindyego
Kilka błędów poznawczych
Neomania i efekty kołowrotka
Architektura i nieodwracalna neomania
Okna od ściany do ściany
Mettyfikacja
Przemiana nauki w dziennikarstwo
Co powinno zniszczeć
Prorocy a teraźniejszość
Pies Empedoklesa
Co nie ma sensu
Rozdział 21. Medycyna, wypukłość i nieprzejrzystość
Jak się kłócić na pogotowiu
Pierwsza zasada jatrogenii (empiryzm)
Druga zasada jatrogenii (nieliniowość reakcji)
Nierówność Jensena w medycynie
Ukrywanie dowodów
Niekończąca się opowieść o problemie indyka
Mętna logika natury
Winny czy niewinny
Tłumaczcie się nieznajomością biologii:
fenomenologia
Starożytni byli bardziej złośliwi
Jak przepisać leki połowie populacji
"Matematyczna dyscyplina" w medycynie
Co dalej
Rozdział 22. Żyć długo, ale nie za długo
Oczekiwana długość życia a wypukłość
Odejmowaniem wzbogacasz swoje życie
Jatrogenia pieniędzy
Religia i naiwny interwencjonizm
Jeśli dziś środa, to jestem weganinem
Efekty wypukłości i dieta losowa
Jak zjeść samego siebie
Deprywacja spacerów
Chcę żyć wiecznie
KSIĘGA VII. ETYKA KRUCHOŚCI I ANTYKRUCHOŚCI
Rozdział 23. Ryzykowanie własną skórą: antykruchość i opcjonalność
kosztem innych
Hammurabi
Darniowa opcja gawędziarza
Postgnozowanie
Syndrom Stiglitza
Problem częstotliwości albo jak przegrać kłótnię
Dobra decyzja ze złych powodów
Starożytni i syndrom Stiglitza
Podpalić statki
Dlaczego poezja może was zabić
Problem izolacji
Socjalizm szampański
Ryzykowanie własną duszą
Opcje, antykruchość i sprawiedliwość społeczna
Darmowa opcja Roberta Rubina
Który Adam Smith?
Antykruchość i etyka (dużych) korporacji
Rzemieślnicy, marketingi najtańsze produkty,
które spełniają oczekiwania
Lawrence z Arabii czy Meyer Lansky
Co dalej
Rozdział 24. Jak dopasować etykę do zawodu
Bogactwo bez niezależności
Fachowcy a zbiorowość
Zasady etyki a zasady prawa
Kazuistykajako opcjonalność
Big Data i opcja badacza
Tyrania zbiorowości
Rozdział 25. Zakończenie
EPILOG.
Od zmartwychwstania do zmartwychwstania
DODATEK I.
Graficzny przewodnik po książce
DODATEK II (bardzo techniczny)
Tam, gdzie większość modeli ekonomicznych kruszeje i wysadza nas w powietrze
Słownik i komentarze autora
Bibliografia
624 strony, Format: 14.0x20.4cm, oprawa twarda
