Prawo ubezpieczeń gospodarczych
Zarys wykładu
Celem podręcznika jest przedstawienie podstawowej wiedzy dotyczącej ubezpieczeń
gospodarczych jako narzędzia zarządzania ryzykiem.
Opracowanie jest skoncentrowane na aspekcie dydaktycznym i stanowi efekt wielu lat
wykładów poświęconych ubezpieczeniom, prowadzonych na Wydziale Prawa i Administracji
Uniwersytetu Łódzkiego. W przekonaniu autora, najważniejsze jest to, aby czytelnik
zrozumiał istotę funkcjonowania ubezpieczenia, nawet kosztem pewnej wiedzy dotyczącej
teorii prawa ubezpieczeń. Dla osób zainteresowanych pogłębieniem wiedzy wskazano
literaturę dodatkową, do której bez problemu można samodzielnie dotrzeć.
Wprowadzenie
Wykaz skrótów
Część I. Ubezpieczenia – zagadnienia ogólne
1. Pojęcie ubezpieczenia
1.1. Ubezpieczenie jako narzędzie zarządzania ryzykiem
1.2. Ryzyko ubezpieczeniowe
1.2.1. Pojęcie ryzyka w języku potocznym
1.2.2. Czynniki ryzyka
1.2.3. Ryzyko obiektywne i subiektywne
1.2.4. Cechy ryzyka w ubezpieczeniach
1.3. Interes ubezpieczeniowy
1.4. Zdarzenie losowe, wypadek ubezpieczeniowy
1.5. Ubezpieczenie a inne umowy związane z zarządzaniem ryzykiem
2. Historia ubezpieczeń
2.1. Prekursorzy ubezpieczenia
2.2. Początki ubezpieczeń w Anglii
2.3. Ubezpieczenia we Francji i Włoszech
2.4. Ubezpieczenia w Polsce
3. Funkcje ubezpieczeń gospodarczych
3.1. Funkcja repartycyjna
3.1.1. Pojęcie funkcji repartycyjnej
3.1.2. Funkcja repartycyjna a zasada odszkodowania
3.2. Funkcja prewencyjna
3.3. Inne funkcje ubezpieczeń
4. Źródła prawa ubezpieczeń gospodarczych
4.1. Prawo polskie
4.2. Prawo Unii Europejskiej
5. Rodzaje ubezpieczeń gospodarczych
5.1. Ubezpieczenia majątkowe i osobowe
5.2. Ubezpieczenia obowiązkowe
5.3. Ubezpieczenia indywidualne i zbiorowe
5.4. Inne podziały ubezpieczeń
6. Pośrednictwo ubezpieczeniowe
6.1. Agent ubezpieczeniowy
6.2. Broker ubezpieczeniowy
7. Nadzór ubezpieczeniowy
7.1. Komisja Nadzoru Finansowego
7.2. Rzecznik Ubezpieczonych
7.3. Nadzór nad pośrednikami ubezpieczeniowymi
7.3.1. Nadzór nad agentami ubezpieczeniowymi
7.3.2. Nadzór nad brokerami ubezpieczeniowymi
Część II. Umowa ubezpieczenia
1. Umowa ubezpieczenia
1.1. Umowa ubezpieczenia jako podstawa powstania stosunku prawnego ubezpieczenia
2. Charakter prawny umowy ubezpieczenia
2.1. Umowa najwyższego zaufania
2.2. Umowa losowa
2.3. Umowa konsensualna
2.4. Umowa dwustronnie zobowiązująca
2.5. Umowa odpłatna
2.6. Umowa wzajemna
2.7. Umowa kauzalna
2.8. Umowa kwalifikowana podmiotowo
3. Zawarcie umowy ubezpieczenia
3.1. Sposoby zawarcia umowy ubezpieczenia
3.2. Moment zawarcia umowy ubezpieczenia
4. Strony umowy ubezpieczenia i podmioty stosunku prawnego ubezpieczenia
4.1. Ubezpieczyciel
4.1.1. Ubezpieczyciel prowadzący działalność w formie spółki akcyjnej
4.1.2. Ubezpieczyciel prowadzący działalność w formie prawnej towarzystwa ubezpieczeń
wzajemnych
4.1.3. Ubezpieczyciele zagraniczni na rynku polskim
4.1.4. Outsourcing na polskim rynku ubezpieczeniowym
4.2. Ubezpieczający
4.3. Ubezpieczony
4.4. Uposażony
4.5. Poszkodowany w umowie ubezpieczenia OC
4.6. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
4.7. Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
5. Elementy kształtujące treść umowy ubezpieczenia
5.1. Polisa ubezpieczeniowa i inne dokumenty potwierdzające zawarcie umowy
5.2. Ogólne warunki ubezpieczenia
5.3. Kwestia sprzeczności o.w.u. z umową
5.4. Zakres swobody kontraktowej w umowie ubezpieczenia
6. Wykonanie umowy ubezpieczenia
6.1. Świadczenie ubezpieczyciela, charakter świadczenia
6.1.1. Zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej
6.1.2. Świadczenie pieniężne ubezpieczyciela
6.2. Świadczenie ubezpieczającego
6.3. Powinności ubezpieczeniowe
6.3.1. Pojęcie powinności i ich charakter prawny
6.3.2. Poszczególne powinności w umowie ubezpieczenia
6.3.2.1. Deklaracja ryzyka
6.3.2.2. Notyfikacja zmian ryzyka
6.3.2.3. Zgłoszenie szkody
6.3.2.4. Obowiązek współdziałania przy likwidacji szkody
6.3.2.5. Obowiązek ratowania
6.3.2.6. Powinności prewencyjne
6.3.3. Możliwość wprowadzania do umowy powinności niewskazanych w ustawie
6.3.4. Skutki naruszenia powinności
7. Niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy ubezpieczenia
7.1. Pojęcie niewykonania i nienależytego wykonania zobowiązania
7.2. Konsekwencje niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez ubezpieczyciela
7.3. Konsekwencje niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez ubezpieczającego
8. Zakończenie stosunku prawnego ubezpieczenia
8.1. Upływ terminu, na jaki została zawarta umowa
8.2. Wypowiedzenie umowy ubezpieczenia
8.3. Wygaśnięcie umowy wskutek przeniesienia przedmiotu ochrony ubezpieczeniowej
8.4. Wyczerpanie sumy ubezpieczenia
Część III. Ubezpieczenia majątkowe i osobowe
1. Ubezpieczenia majątkowe
1.1. Pojęcie ubezpieczenia majątkowego
1.2. Przedmiot ubezpieczenia majątkowego – interes ubezpieczeniowy
1.3. Ubezpieczenie aktywów (dawne ubezpieczenie mienia)
1.3.1. Przedmiot ubezpieczenia
1.3.2. Treść umowy ubezpieczenia aktywów
1.3.2.1. Obowiązki i prawa ubezpieczyciela
1.3.2.2. Prawa i obowiązki ubezpieczającego
1.4. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej
1.4.1. Przedmiot ochrony ubezpieczeniowej
1.4.2. Charakter prawny umowy ubezpieczenia OC
1.4.3. Interes ubezpieczeniowy w ubezpieczeniu OC
1.4.4. Treść umowy ubezpieczenia OC
1.4.4.1. Odpowiedzialność ubezpieczyciela a moment wyrządzenia szkody w ubezpieczeniu
OC
1.4.5. Uprawnienia poszkodowanego w ubezpieczeniu OC. Actio directa
1.4.6. Dopuszczalność regresu w ubezpieczeniu OC
1.4.7. Obowiązkowe ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej
1.4.8. Regres nieprawidłowy w ubezpieczeniach obowiązkowych
1.4.9. Przedawnienie roszczeń w ubezpieczeniu OC
1.5. Ubezpieczenie majątkowe na rzecz osoby trzeciej
2. Ubezpieczenia osobowe
2.1. Pojęcie ubezpieczenia osobowego
2.2. Interes ubezpieczeniowy a ubezpieczenia osobowe
2.3. Ubezpieczenie na życie
2.3.1. Konstrukcja umowy ubezpieczenia na życie
2.3.2. Wskazanie uposażonego
2.3.3. Ubezpieczenie na życie a regulacje dotyczące dziedziczenia
2.3.4. Ubezpieczenie na życie na rzecz osoby trzeciej
2.3.5. Ochrona funduszy ubezpieczeniowych w ubezpieczeniach na życie
2.4. Pozostałe ubezpieczenia osobowe
2.4.1. Ubezpieczenia NNW
2.4.2. Inne ubezpieczenia osobowe
2.5. Ubezpieczenia osobowe z funduszami kapitałowymi i inne złożone umowy ubezpieczenia
Literatura
222 strony, Format: 16.0x23.0cm, oprawa miękka