Prawo wyznaniowe w ¶wietle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku
Praca dr. Paw³a Boreckiego, chyba najbardziej p³odnego w badaniu funkcjonowania
konstytucyjnego modelu stosunków pañstwo - zwi±zki wyznaniowe, o czym ¶wiadczy
kilkadziesi±t rozpraw, artyku³ów, wypowiedzi czy opinii - stanowi raport i podsumowanie
dotychczasowego wysi³ku naukowego.
Konstrukcjê pracy warunkuje cel badawczy, który charakteryzuje znaczenie Konstytucji z
1997 r., jej zasad i przepisów dla szczegó³owych rozwi±zañ konkordatu, a tak¿e
podustawowego prawa wyznaniowego oraz ich realizacji w praktyce trybuna³ów, s±dów i
organów administracji. Cech± nowatorsk± opracowania jest nie tylko badanie prawa
wyznaniowego w dzia³aniu, ale tak¿e kompleksowe postulowanie reform dotycz±cych
szczegó³owych rozwi±zañ prawa wyznaniowego.
Rozwa¿ania autora poprzedza syntetyczne przedstawienie prawa wyznaniowego,
akcentuj±ce jego cechy i zró¿nicowane uwarunkowania w II Rzeczypospolitej, PRL i III
Rzeczypospolitej. G³ówna uwaga autora skupia siê na krytycznej konfrontacji
szczegó³owych rozwi±zañ ustawodawstwa wyznaniowego ze standardami Konstytucji z 1997
r. wraz z ewentualnymi propozycjami zmian [...].
Pracê dr. Paw³a Boreckiego "Prawo wyznaniowe w ¶wietle Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku" oceniam bardzo wysoko. Zas³uguje w pe³ni na
szybk± publikacjê. Przemawiaj± za tym liczne i bezsporne jej walory. Przede wszystkim
odwaga w wyborze tematu, trudnego a zarazem wêz³owego dla stosunków miêdzy pañstwem i
Ko¶cio³ami i innymi zwi±zkami wyznaniowymi po 16. latach obowi±zywania Konstytucji z
1997 r. Bardziej szczegó³owe przes³anki warunkuj±ce podjêcie badañ wskaza³em na
wstêpie recenzji. Pracê cechuje jasna i przejrzysta konstrukcja. Uzupe³nia te walory
bogata i zró¿nicowana baza ¼ród³owa, zapewniaj±ca solidn± podstawê dla rozwa¿añ,
analiz i formu³owania ocen, uwag i propozycji zmian. Cechuje je rozwaga badawcza i
bezstronno¶æ wobec pañstwa i ko¶cio³ów. To samo cechuje formu³owane projekty nowych
rozwi±zañ prawnych. Dodaæ trzeba jasny i zrozumia³y tok wyk³adu, bogaty jêzyk i
staranna adiustacja redakcyjna pracy.
z recenzji prof. zw. dr. bab. Micha³a Pietrzaka
Wstêp
1. Prawo wyznaniowe we wspó³czesnej Polsce - zagadnienia ogólne
2. Polskie ustawodawstwo wyznaniowe wobec standardów konstytucyjnych - propozycje
zmian
2.1. Akty prawa wyznaniowego a wymogi konstytucyjnego systemu ¼róde³ prawa
2.2. Realizacja art. 25 ust. 5 Konstytucji
2.3. Eliminacja anachronizmów w polskim prawie wyznaniowym
2.4. Stosowanie prawa ko¶cielnego w pañstwowym porz±dku prawnym a bezpieczeñstwo
obrotu prawnego
2.5. Kwestia nowelizacji ustawy o gwarancjach wolno¶ci sumienia i wyznania
2.6. Realizacja zasady równouprawnienia zwi±zków wyznaniowych
2.7. Urzeczywistnienie zasady bezstronno¶ci ¶wiatopogl±dowej w³adz publicznych
2.8. Realizacja zasady niezale¿no¶ci pañstwa i zwi±zków wyznaniowych w swoim zakresie
2.9. Urzeczywistnienie wolno¶ci my¶li, sumienia i wyznania
2.10. Postêpowania regulacyjne a ustrojowe standardy wymiaru sprawiedliwo¶ci
2.11. Zmiany zwi±zane z miêdzynarodowymi standardami ochrony wolno¶ci i praw cz³owieka
2.12. Konkluzje
3. Konkordat polski z 1993 r. a Konstytucja z RP z 1997 r
3.1. Funkcja normatywna Konkordatu z 1993 r. w kontek¶cie art. 25 ust. 4 Konstytucji -
analiza krytyczna
3.1.1. Wprowadzenie
3.1.2. Zasada niezale¿no¶ci i autonomii pañstwa i Ko¶cio³a w ich dziedzinach
3.1.3. Swoboda obsady stanowisk ko¶cielnych
3.1.4. Dni ¶wi±teczne wolne od pracy; ma³¿eñstwo "konkordatowe"
3.1.5. Nauczanie religii w szkolnictwie publicznym; uczelnie ko¶cielne
3.1.6. Duszpasterstwo wojskowe
3.1.7. Zmiany w finansowaniu instytucji ko¶cielnych i duchowieñstwa a komisje
konkordatowe
3.1.8. Ochrona zabytków i archiwa ko¶cielne
3.1.9. Problem umów szczegó³owych miêdzy pañstwem a Stolic± Apostolsk±, wzglêdnie
Rz±dem RP a upowa¿nion± Konferencj± Episkopatu Polski
3.1.10. Podsumowanie
3.2. Dylematy zgodno¶ci traktatu ze Stolic± Apostolska z ustaw± zasadnicz±
Zakoñczenie
Bibliografia - wybrane pozycje
205 stron, B5, oprawa twarda