Resocjalizacja nieletnich sprawców gwałtownych czynów zabronionych
Książka dotyka podstawowyh problemów zjawiska i form społecznego niedostosowania,
ich uwarunkowań, skutków społecznych i jednostkowych, ich zasięgu i tendencji
rozwojowych ze szczególnym ukierunkowaniem na młodzież.
Aktualności tak zarysowanej problematyki nie trzeba dodatkowo uzasadniać, zwłaszcza
w kontekście problemów codziennego życia. [...] Przygotowując książkę na temat
możliwości resocjalizacji nieletnich sprawców czynów zabronionych, należy wskazać
cele podjętego problemu. Wynikają one z przyjętego zamiaru badawczego, w pierwszej
części związanego z założeniem, że możliwości naprawy młodych ludzi będących w
konflikcie z prawem istnieją właściwie w każdych warunkach egzystencjalnych.
Założono także, że występują możliwości podjęcia skutecznych oddziaływań
profilaktycznych i korekcyjnych, szczególnie wobec młodzieży niebędącej jeszcze w
formalnym konflikcie z prawem, choć już wykazującej symptomy demoralizacji, np. gotowej
do zachowań opartych na przemocy.
(ze Wstępu)
Wstęp
Rozdział I
Zagrożenia okresu adolescencji
1. Młodzież jako grupa wiekowa (adolescencja) i grupa społeczna (adolescenci) w
rzeczywistości społecznej
1.1. Wychowalność
1.2. Osobowość
1.3. Wychowanie a socjalizacja i inkulturacja
1.4. Antropologia okresu adolescencji
1.5. Adolescenci wobec wartości
1.6. Adolescenci w świetle prawa
2. Subiektywne i obiektywne zagrożenia dla rozwoju w okresie adolescencji
2.1. Dyspozycje wrodzone i braki właściwego zaspokojenia potrzeb
2.2. Zagrożenia ze strony kultury konsumpcyjnej
3. Dysfunkcjonalność rodziny jako przyczyna niedostosowania społecznego dzieci i
młodzieży
4. Instytucjonalne uwarunkowania trudności wychowawczych dzieci i młodzieży
5. Społeczne i kulturowe uwarunkowania niedostosowania społecznego
5.1. System społeczny wobec problemów alkoholowych
5.2. Społeczeństwo wobec problemów generowanych przez substancje psychoaktywne, inne
niż alkohol
6. Socjokulturowe uwarunkowania zachowań opartych na agresji i przemocy
6.1. Przemoc a komunikacja społeczna
6.2. Przemoc a podkultura nieformalna nieletnich
6.3. Suicydalne i autoagresywne zachowania nieletnich
Rozdział II
Przestępczość adolescentów i ich resocjalizacja jako problem społeczny
1. Współczesna przestępczość nieletnich
2. Diagnoza problemowa przestępczości nieletnich - inicjacja procesu resocjalizacji
2.1. Nieletni o zaburzonej osobowości w relacjach interpersonalnych - aspekt
diagnostyczny
2.2. Lęk jako czynnik modyfikujący funkcjonowanie społeczne nieletnich
3. Przykładowe, współczesne kierunki i stan badań środowiska nieletnich sprawców
gwałtownych czynów zabronionych
Rozdział III
Ocena możliwości resocjalizacji nieletnich sprawców gwałtownych czynów zabronionych
1. Metodologiczne podstawy badań własnych
2. Sytuacja społeczna badanych
3. Gotowość badanych do zachowań opartych na przemocy. Stosunek do norm prawnych
4. Badani wobec uwarunkowań własnego rozwoju
5. Relacje respondentów z własnymi rodzinami
6. Proces realizowanego czynu zabronionego - zachowanie sprawców i ofiar w opisie
respondentów
7. Dyskusja uzyskanych wyników
8. Propozycje oddziaływań profilaktycznych wobec młodzieży - przeciwdziałanie
wiktymizacji oraz praca z zagrożonymi niedostosowaniem społecznym
9. Propozycje dotyczące obszarów tematycznych szkoleń dla służb społecznych, w tym
dla pedagogów resocjalizacyjnych
10. Propozycje optymalizujące system wychowawczy wobec adolescentów niedostosowanych
społecznie
Bibliografia
Załączniki
1. Kwestionariusz "Sytuacja społeczno-prawna nieletniego" (SSPN)
2. Kwestionariusz oceny stopnia zagrożenia (KOSZ)
3. Ramowy kwestionariusz ankiety/przewodnik do rozmowy kierowanej/przewodnik do analizy
akt
4. Rekomendowane metody diagnostyczne
5. Kontrakt wychowawczy w wychowaniu resocjalizującym
6. Indywidualny, ramowy zakres zadań oraz odpowiedzialności i uprawnień
nauczycieli/wychowawców w placówce resocjalizacyjnej
326 stron, B5