Ta ksi±¿ka powsta³a jako odpowied¼ na liczne wo³ania o pomoc, z którymi siê
autor ksi±¿ki zetkn±³ w czasie swojej pracy jako doradca do spraw rozwi±zywania
konfliktów w organizacjach. W praktyce zawodowej autor obserwuje stale rosn±c± ilo¶æ
sprzeczno¶ci, napiêæ i taræ. I wci±¿ dochodzi do wniosku, ¿e wielu ludzi jest wobec
takich konfliktów zupe³nie bezradnych i ¿e w wiêkszo¶ci przypadków organizacje nie
s± w wystarczaj±cym stopniu przygotowane do konstruktywnego radzenia sobie z
konfliktami.
Spis tresci:
1. Pomocy – konflikty!
1.1. Zdolno¶æ do
rozwi±zywania konfliktów
i wytrzyma³o¶æ w
zmaganiu siê z konfliktami
1.2. Dwie skrajne
postawy wobec konfliktu
1.3. Rozwijanie
samopotwierdzenia – piêæ æwiczeñ
1.4. Co w³a¶ciwie
rozumiemy przez pojêcie „konflikty spo³eczne”?
1.5. Zmiany
zachodz±ce w funkcjach duszy: przyczyny i skutki zarazem
1.5.1. Zmiany w
postrzeganiu
1.5.2. Zmiany w
wyobra¿aniu, pamiêci, my¶leniu i interpretacji
1.5.3. Zmiany w
¿yciu uczuciowym
1.5.4. Zmiany w
¿yciu wolicjonalnym
1.5.5. Zmiany w
zachowaniu
1.6. Kluczowe
pytanie:
„Czy ja mam
konflikt, czy te¿ konflikt ma mnie?”
1.7. Wytrzyma³o¶æ
w zmaganiu siê z konfliktami w obrêbie organizacji
2. Ja jako ¼ród³o
konfliktów spo³ecznych
2.1. Potrójny rdzeñ
ludzkiej osobowo¶ci
2.2. Relacje miêdzy
Ja codziennym a Ja wy¿szym
2.2.1. Postawa
uporczywego umartwiania siê
2.2.2. Ucieczka
przed idealnym obrazem siebie
2.2.3. Postawa
rezygnuj±cej kapitulacji
2.2.4. Iluzja
perfekcji
2.3. Problematyczne
relacje miêdzy Ja codziennym i sobowtórem
2.3.1. Postawa
zdecydowanego pogromcy zwierz±t
2.3.2. Postawa
agresywnego t³umienia
2.3.3. Postawa
rezygnuj±cej kapitulacji – ucieczka
2.3.4. Postawa identyfikowania siê z
potworem
2.4. Wewnêtrzne napiêcie przenoszone na zewn±trz
2.5. Niektóre
podstawowe formy konfliktów miêdzyludzkich
wed³ug
Horsta-Eberharda Richtera
2.5.1. „Jestem
twoim sêdzi±!”
2.5.2. „Jeste¶
moj± lepsz± po³ow±!”
2.5.3. „Jeste¶
moj± s³absz± stron±!”
2.5.4. „Jeste¶
niebezpieczn± czê¶ci± mojej istoty!”
2.5.5. „B±d¼
wreszcie normalny – tak jak ja!”
2.6. Pozytywne
postawy samokonfrontacji i samorozwoju
2.7. Blaski i cienie
w okre¶laniu to¿samo¶ci grup i organizacji
3. W jaki sposób mogê
pracowaæ nad sob± w sytuacjach konfliktowych?
3.1. Jak mogê
pracowaæ nad problematycznymi relacjami
miêdzy dwoma
osobami?
3.1.1. Krytyczne
spojrzenie na miniony dzieñ
3.1.2.
Inwentaryzacja w³asnych idea³ów i warto¶ci,
mocnych stron i
pozytywnych cech moralnych
3.1.3. Odszukiwanie
w pamiêci zapomnianych warto¶ci i idea³ów
3.1.4. Poszukiwanie
podobieñstw do wroga
3.1.5. Zbadanie
powi±zañ z przeciwnikiem
3.1.6. Poszukiwanie
„z³otych momentów” w zachowaniu przeciwnika
lub „Archanio³
Micha³ i Smok”
3.2. Uwolniæ wroga z
w³asnego wnêtrza
3.3. W jaki sposób
mogê pracowaæ
nad roz³adowywaniem
napiêæ w grupach?
3.3.1. Rozwijanie
pozytywnej wizji: jasna strona grupy
3.3.2. Rysopis
poszukiwanej to¿samo¶ci grupy:
jasna i ciemna
strona grupy
3.3.3. Cele
odno¶nie do zmian to¿samo¶ci grupy:
droga prowadz±ca z
ciemno¶ci do ¶wiat³a
3.3.4. Drogowskazy
pomagaj±ce przezwyciê¿yæ
napiêcia miêdzy
¶wiat³em i cieniem
3.4.5.
Werbalizowanie niezgodno¶ci
miêdzy idea³em a
rzeczywisto¶ci± w grupie
4. Co prowadzi do
konfliktów?
4.1. Progi
eskalacji
4.2. Co napêdza
eskalacjê?
4.2.1. (A1) Rosn±ca lawina punktów
spornych
i jednoczesne (A2) wzmaganie siê
upraszczania
4.2.2. (B1) Ro¶nie zakres konfliktu
i jednocze¶nie (B2)
nasila siê personifikacja
4.2.3. (C1)
Pesymistyczne antycypacje
a (C2)
samospe³niaj±ce siê przepowiednie
5. Jak mo¿e dochodziæ
do pog³êbiania siê konfliktów?
5.1. Pierwszy etap
eskalacji: twardnienie stanowisk
5.2. Drugi etap
eskalacji: debata i polemika
5.3. Trzeci etap
eskalacji: czyny zamiast s³ów
5.4. Czwarty etap
eskalacji: wizerunki i koalicje
5.5. Pi±ty etap
eskalacji: utrata twarzy
5.6. Szósty etap
eskalacji: strategie gró¼b i szanta¿y
5.7. Siódmy etap
eskalacji: lokalne ciosy w celu destrukcji
5.8. Ósmy etap
eskalacji: zdruzgotanie wroga
5.9. Dziewi±ty etap
eskalacji: razem w otch³añ
5.10. Co to jest
mobbing?
5.11. Jakie si³y
oddzia³uj± w czasie eskalacji konfliktów?
6. Co mogê zrobiæ, gdy
zauwa¿ê konflikty?
6.1. Wyra¿anie
jednostronnego „przekazu typu Ja”
6.2. Werbalizacja
niepo¿±danych celów: non-values
6.3. Mówienie o
zaczynaj±cych siê konfliktach w grupie
6.4. Po samopomocy
nastêpuje pomoc s±siedzka
lub profesjonalne
poradnictwo
7. Co mogê zrobiæ na
poszczególnych etapach eskalacji konfliktu?
7.1. Odno¶nie do
pierwszego etapu eskalacji: twardnienie stanowisk
7.1.1. Koncentracja
na g³ównych kwestiach konfliktu
7.1.2. Odpowiednie
metody rozmowy odci±¿aj± konflikt
7.1.3. Odprê¿enie
otwiera na nowo dobre cechy uczestników
7.2. Odno¶nie do
drugiego etapu eskalacji: debata i polemika
7.2.1.
Unieszkodliwiæ polaryzuj±ce si³y
7.2.2. Doprowadziæ
do przej¶cia od d±¿enia do dominacji
do sporu opartego na
partnerstwie
7.2.3. Znale¼æ
drogê prowadz±c± od przymusowego odbijania
pi³eczki
pingpongowej do dzia³ania kierowanego przez Ja
7.3. Odno¶nie do
trzeciego etapu eskalacji: czyny zamiast s³ów
7.3.1. Wzmocniæ
zdolno¶æ do empatii
7.3.2. Up³ynniæ
zakrzep³e role
7.3.3. Wyja¶niæ niezgodno¶ci miêdzy
komunikatami werbalnymi a
niewerbalnymi
7.4. Odno¶nie do czwartego etapu eskalacji: wizerunki i koalicje
7.4.1. Skorygowaæ
zniekszta³cone obrazy rzeczywisto¶ci
i jednocze¶nie
wyeliminowaæ mechanizmy zniekszta³caj±ce
7.4.2. Zlikwidowaæ
zgubne powi±zania miêdzy rolami
8. Profesjonalna pomoc
mo¿e dokonaæ wiêcej!
8.1. Tworzenie grupy
kontaktowej
(zwanej
równie¿ „grup± rezonansow±”)
8.2. Zwrócenie siê
do mediatorów-eksternów
8.3. Odno¶nie do
pi±tego etapu eskalacji: utrata twarzy
8.4. Odno¶nie do
szóstego etapu eskalacji: strategie gró¼b i szanta¿y
8.5. Odno¶nie do
siódmego etapu eskalacji: lokalne ciosy w celu destrukcji
8.6. Odno¶nie do
ósmego etapu eskalacji: zdruzgotanie wroga
8.7. Odno¶nie do
dziewi±tego etapu eskalacji: razem w otch³añ
8.8. Niektóre uwagi
dotycz±ce nowoczesnego pojêcia mediacji
9. Samopoznanie i
samopomoc w konfliktach
Literatura
Wybór polskojêzycznej
literatury przedmiotu
186 stron, oprawa twarda