Propaganda w NRD
Media i literatura
Książka poświęcona jest systemowi propagandy w Niemczech Wschodnich (1945-1989).
Prezentuje mechanizmy funkcjonowania propagandy jako jednego z filarów państwa
totalitarnego.
Praca jest kontynuacją poprzedniej książki autorki System. Obywatel NRD pod nadzorem
tajnych służb (Kraków 2003). Propaganda w NRD. Media i literatura opisuje tematy,
instytucje i wybrane kampanie propagandowe, opierając się na materiale archiwalnym
mediów, instytucji partyjnych, państwowych i służby bezpieczeństwa. W omawianych
tematach stale powraca pytanie o rolę mediów i literatury pięknej w systemie
propagandy. Mity polityczne (np. antyfaszyzm, komunistyczni bohaterowie) oraz oficjalna
legitymizacja historyczna (np. historia Prus, wojna domowa w Hiszpanii) zestawione
zostały z najnowszymi wynikami badań historycznych.Czytelnik znajdzie w książce opis
struktury instytucji propagandy i cenzury, także cenzury literackiej, oraz informacje o
roli Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego w propagandzie. Omówione kampanie dotyczą
powstania w czerwcu 1953 roku, wzniesienia muru berlińskiego w 1961 roku, procesu
Eichmanna (1961-1962) i wydarzeń sierpniowych 1980 roku w Polsce.
Przedmowa
I. Propaganda — wstęp
1. Definicja propagandy
2. Cechy propagandy
3. Kategorie propagandy
4. Propaganda komunistyczna
5. Literatura przedmiotu i stan badań
6. Metodologia rozprawy
II. Legitymizujące tradycje i mity założycielskie władzy komunistycznej w
Niemczech
1. Komunistyczni bohaterowie
1.1. Komunistyczny panteon
1.2. Marks i Engels
1.3. Lenin i Stalin
1.4. Wilhelm Pieck, Otto Grotewohl i Walter Ulbricht
1.5. Antyfaszyści
1.6. Mit polityczny Ernsta Thälmanna
1.7. Proces w sprawie Thälmanna
1.8. Wykreowanie bohatera
2. Antyfaszyzm w NRD
2.1. Antyfaszyzm — definicja
2.2. Antyfaszyzm a komunistyczny opór
2.3. Zwycięzcy i adresat mitu
2.4. Monumenty w przestrzeni miejskiej
2.5. Nazistowskie obozy koncentracyjne w propagandzie NRD
2.6. Cenzura literatury obozowej
2.7. Pomniki po przełomie i zmiany nazw ulic w Berlinie
2.8. Rozliczenie z narodowym socjalizmem w NRD i RFN — porównanie
3. Doktryna marksizmu-leninizmu
3.1. Marks i rewolucja
3.2. Dialektyka
3.3. Historia
3.4. Krytyka kapitalizmu
3.5. Partia i humanizm
4. Legitymizacja historyczna
4.1. Legitymizacja historyczna w różnych okresach — rewolucja a naród
4.2. Reformacja i wojny chłopskie — Marcin Luter i Tomasz Münzer
4.3. Prusy w propagandzie NRD
4.4. Prusy w dobie Ulbrichta
4.5. Prusy w dobie Honeckera
4.6. Wojna domowa w Hiszpanii
4.7. Niemcy w Brygadach Międzynarodowych — weryfikacja danych po otwarciu archiwów
4.8. Partyjni prominenci
4.9. Formy propagowania tradycji Brygad Międzynarodowych
4.10. Męczennicy Hiszpanii — Hans Beimler i Artur Becker
4.11. Cenzura literatury pięknej i wspomnieniowej poświęconej Hiszpanii
III. Instytucje propagandy
1. Propaganda w mediach
2. Aparat partyjny w propagandzie
3. Krajobraz prasowy NRD
4. Urząd Prasy i ADN
5. Radio
6. Telewizja
6.1. Programy informacyjne i publicystyczne
7. Film
7.1. Socrealistyczne filmy dokumentalne studia DEFA
7.2. Epos filmowy o Thälmannie
7.3. Propaganda we wczesnych filmach fabularnych
7.4. Kino po budowie muru berlińskiego
IV. Polityka kulturalna i cenzura literacka
1. Cele polityki kulturalnej
2. Sztuka w służbie propagandy — socrealizm w NRD
3. „Wielkie pieśni” poświęcone Stalinowi
4. Aparat cenzury we wczesnej fazie i po budowie muru
5. Procedury cenzury literackiej
6. Zmasowane uderzenie w literaturę w latach 1956–1957
7. Tematy tabu w literaturze NRD
8. Literatura ocenzurowana
V. Czarna propaganda — służba bezpieczeństwa w propagandzie NRD
1. Wydziały Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego aktywne w propagandzie
2. Dezinformacja — kontakty Stasi w RFN
3. Kanały lansowania informacji — funkcjonariusze, emisariusze i agenci
4. Kampanie dezinformacyjne
VI. Wybrane kampanie propagandowe
1. Czerwiec 1953
2. Kampanie towarzyszące budowie muru berlińskiego
2.1. Sytuacja przed budową muru i operacja Róża
2.2. Kampania poprzedzająca na łamach „Neues Deutschland”: przeciwko uchodźcom,
„handlarzom żywym towarem” i osobom regularnie przekraczającym granicę sektorów
2.3. Podsumowanie kampanii prowadzonej na łamach „Neues Deutschland”
2.4. Kampanie następcze
2.5. Bojówki klasy robotniczej
2.6. Kryminalizacja ofiar i heroizacja sprawców
2.7. Kampanie: Piorun kontra rozgłośnie NATO, Kobieta, pokój i socjalizm, Ojczyzna
wzywa — brońcie naszej socjalistycznej Republiki
2.8. Ofensywa propagandowa w pierwszą rocznicę budowy muru: kampania Era Adenauera
dobiega końca
2.9. Niebo podzielone — opowiadanie Christy Wolf i film Konrada Wolfa jako część
działań integracyjnych
2.10. Reakcje pisarzy na zachodzie i wschodzie Niemiec
3. Kampanie związane z procesem Eichmanna w Jerozolimie
3.1. Proces Eichmanna na przecięciu różnych interesów politycznych i propagandowych
3.2. Proces Eichmanna na łamach „Neues Deutschland”
4. Polityka informacyjna SED wobec wydarzeń z sierpnia 1980 roku w Polsce
Podsumowanie
Wykaz skrótów
Bibliografia
Literatura
Źródła nieopublikowane
Wykaz artykułów prasowych
Filmografia
Źródła internetowe
Abstract
Zusammenfassung
Indeks osób
252 strony, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka
