Narracje apokryficzne w kulturze współczesnej
Książka Małgorzaty Jankowskiej stała się monografią wybranych relacji między
religią, nauką i sztuką w kulturze współczesnej.
Apokryf okazał się bardzo interesującą i płodną badawczo perspektywą,
umożliwiającą wydobycie rozmaitych obszarów styku między tym, co dane do wierzenia, a
tym, co wyobrażone; między fikcją a faktografią; między potrzebą wiedzy a potrzebą
wiary. Z powyższych powodów książka Małgorzaty Jankowskiej zasługuje na uwagę.
Nie znam w naszym współczesnym piśmiennictwie naukowym podobnego opracowania,
chociaż badania starszych apokryfów (a przede wszystkim ich popularyzacja) posiadają
już niemałą tradycję. Natomiast apokryfy współczesne najczęściej kwitowane bywają
okazjonalnymi recenzjami. Dlatego propozycja spojrzenia na wybraną ich część jako na
swoistą całość, reprezentacyjną dla ważnego nurtu kultury współczesnej, wydaje
się cenna i inspirująca poznawczo. Tym bardziej, że książka posiada przemyślaną
kompozycję i niewątpliwe walory formalne.
Słowo wstępne
CZĘŚĆ I. Narracje apokryficzne a współczesna kultura Zachodu
ROZDZIAŁ 1. Czym są współczesne narracje apokryficzne?
1.1. Apokryfy tradycyjne
1.2. Narracja
1.3. Narracje apokryficzne
ROZDZIAŁ 2. Dokumenty kultury. Kilka słów o metodzie
2.1. W sieci znaczeń. Semiotyczna koncepcja kultury
2.2. W stronę rzeczywistości kulturowej. Antropologia filozoficzna a antropologia
literatury
2.3. Filozofia, literatura, mit
ROZDZIAŁ 3. Problemy współczesnej kultury Zachodu. Sekularyzacja, globalizacja
i kryzys metafizyki
CZĘŚĆ II. Filozoficzne narracje apokryficzne
ROZDZIAŁ 1. Wokół sporu o kształt filozofii współczesnej. Rozum, prawda i
pytania ostateczne
1.1. Rozum historyczny według Herberta Schnädelbacha
1.2. Racjonalizm według Leszka Kołakowskiego
1.3. Metafizyczne rozdarcie – rozum zagubiony w koncepcji Giorgia Colliego
1.4. Racjonalizm – metaracjonalizm. Władysława Stróżewskiego koncepcja epistemologii
1.5. Rozum a wiara – zarys historii problemu
1.6. Co dalej z filozofią?
ROZDZIAŁ 2. Filozoficzne narracje apokryficzne a problemy etyczne
2.1. Rola „apokryfów” filozoficznych
2.2. Między racją rozumu a pragnieniem wiary. Leszka Kołakowskiego potyczki z Bogiem
2.2.1. Wielka filozoficzna przemiana – szkic o ewolucji poglądów Leszka Kołakowskiego
2.2.2. Narracje filozoficzne Leszka Kołakowskiego, czyli rozważania nad realnością
zła
2.3. Andrzeja Grzegorczyka manifest spójności światopoglądowej
2.3.1. Dekalogi. Apokryficzność wobec racjonalizmu i etyki
2.3.2. Moralitety
CZĘŚĆ III. Literackie narracje apokryficzne
ROZDZIAŁ 1. Współczesne spory chrystologiczne – o problemach kulturowej
recepcji sacrum
1.1. Tradycyjne spory chrystologiczne – krótki rys historyczny
1.2. Obrazy Jezusa na przestrzeni dziejów
1.3. Między Jezusem historii a Chrystusem wiary
ROZDZIAŁ 2. Literackie narracje apokryficzne a kryzys metafizyki
2.1. Apokryfy literackie jako artykulacja kryzysu metafizyki. Literatura wobec filozofii i
religii
2.2. Ostatnie kuszenie Chrystusa Nikosa Kazantzakisa – literacka analiza współczesnych
sporów chrystologicznych
2.2.1. Nikosa Kazantzakisa namysł filozoficzny nad kryzysem metafizyki
2.2.2. Jezus historii a Chrystus wiary – problem relacji ratio i fides w Ostatnim
kuszeniu Chrystusa
2.3. Ewangelia według Jezusa Chrystusa José Saramago – refleksja nad kondycją
społeczeństwa postsekularnego
2.3.1. Skandal zła według José Saramago
2.3.2. Jezusa potyczki z Bogiem i Szatanem – problem teodycei w Ewangelii według Jezusa
Chrystusa
Konkluzje
Bibliografia
Bibliografia podmiotowa
Bibliografia przedmiotowa
Apocryphal narratives in modern culture (Summary)
258 stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka