Politykę państwa wobec rynku mieszkaniowego, dotyczącą wszystkich etapów procesu
dostarczania zasobu mieszkaniowego, a więc etapu planowania, budowy i konsumpcji, można
rozważać od strony zasobów: ziemi, pracy, kapitału lub technologii. W książce
skoncentrowano się na zasobie kapitału, w szczególności na polityce państwa w
obszarze rynkowego i publicznego podsystemu finansowania inwestycji mieszkaniowych.
Uznano, że wybór takiego właśnie zakresu dla polityki mieszkaniowej ma uzasadnienie
przynajmniej z trzech powodów.
Celem głównym książki jest określenie roli państwa w systemie
finansowania inwestycji mieszkaniowych. Wyodrębniono tutaj następujące zadania
badawcze:
1. Usystematyzowanie koncepcji polityki mieszkaniowej oraz identyfikacja potencjalnych
powiązań pomiędzy polityką państwa a otoczeniem dalszym, warunkami funkcjonowania
rynku mieszkaniowego i jego wynikiem.
2. Analiza i ocena rynkowego podsystemu finansowania mieszkalnictwa, w tym wyodrębnionych
mechanizmów w jego strukturze. Wyróżnienie zalet i wad poszczególnych rozwiązań.
3. Analiza i ocena instrumentów pośredniej i bezpośredniej interwencji państwa.
Omówienie wzajemnego oddziaływania rynkowego i publicznego podsystemu finansowania
mieszkalnictwa.
4. Wskazanie możliwych i pożądanych rozwiązań dotyczących systemu finansowania
mieszkalnictwa w Polsce.
Spis treści
Wstęp
Rozdział 1. Koncepcje polityki mieszkaniowej
1.1. Definicje polityki mieszkaniowej w realnej gospodarce i w teorii
mieszkalnictwa
1.2. Prawo do zamieszkania fundamentem polityki mieszkaniowej
1.3. Cele polityki mieszkaniowej
1.4. Instrumenty polityki mieszkaniowej
1.5. Alternatywne metody badań systemów mieszkaniowych
1.6. Dywergencja systemów mieszkaniowych w metodzie pośredniej
1.6.1. Systemy mieszkaniowe według J. Kemeny\'ego
1.6.2. Systemy mieszkaniowe według J. Barlowa i S. Duncana
1.6.3. Systemy mieszkaniowe według J. Dolinga.
1.7. Konwergencja systemów mieszkaniowych w metodzie uniwersalnej
1.7.1. Rynkowa polityka mieszkaniowa według ekspertów Banku Światowego.
1.7.2. Wschodnioeuropejska polityka mieszkaniowa według J. Hegedsa i I. Tosicsa
1.8. System mieszkaniowy w krajach transformacji gospodarczej
1.9. Polityka państwa a otoczenie dalsze, uwarunkowania i wynik rynku mieszkaniowego
1.9.1. Otoczenie dalsze
1.9.2. Uwarunkowania rynku mieszkaniowego
1.9.3. Wynik rynku mieszkaniowego
1.9.4. Inwestycje mieszkaniowe
1.9.5. Powiązania wyniku rynku mieszkaniowego z gospodarką
1.10. Podsumowanie
Rozdział 2. Rynkowy podsystem finansowania mieszkalnictwa
2.1. System finansowania inwestycji mieszkaniowych - definicja i struktura
2.2. Mechanizmy rynkowego podsystemu finansowania mieszkalnictwa
2.3. Mechanizm bankowości komercyjnej
2.3.1. Zarys historyczny
2.3.2. Zasady funkcjonowania
2.3.3. Zalety i wady mechanizmu
2.3.4. Zastosowanie mechanizmu
2.4. Mechanizm kontraktowy
2.4.1. Zarys historyczny
2.4.2. Zasady funkcjonowania
2.4.3. Zalety i wady mechanizmu
2.4.4. Zastosowanie mechanizmu
2.5. Mechanizm bankowości hipotecznej
2.5.1. Zarys historyczny
2.5.2. Zasady funkcjonowania mechanizmu i jego odmiany
2.5.3. Zalety i wady mechanizmu
2.5.4. Zastosowanie mechanizmu
2.6. Mechanizm sekurytyzacyjny
2.6.1. Zarys historyczny
2.6.2. Zasady funkcjonowania
2.6.3. Zalety i wady mechanizmu
2.6.4. Różnice między odmianą amerykańską a europejską
2.6.5. Zastosowanie mechanizmu
2.7. Mechanizm bankowości hipotecznej a mechanizm sekurytyzacyjny
2.8. Rynkowy podsystem finansowania inwestycji mieszkaniowych w krajach Unii Europejskiej
2.9. Podsumowanie
Rozdział 3. Interwencja państwa w systemie finansowania inwestycji
mieszkaniowych
3.1. Uzasadnienie interwencji państwa
3.2. Instrumenty polityki państwa w systemie finansowania mieszkalnictwa
3.2.1. Kwestie definicyjne i rodzaje instrumentów
3.2.2. Kryteria oceny instrumentów
3.3. Regulacje państwa w rynkowym podsystemie finansowania
3.3.1. Regulacje finansowego rynku pierwotnego
3.3.2. Regulacje finansowego rynku wtórnego
3.3.3. Zgodność regulacji narodowych z dyrektywami Unii Europejskiej
3.3.4. Zgodność regulacji narodowych ze standardami międzynarodowymi
3.4. Instytucjonalne wsparcie państwa w rynkowym podsystemie finansowania
3.5. Subsydia finansowe
3.6. Społeczne budownictwo mieszkaniowe
3.7. Subsydia mieszkaniowe jako instrumenty bezpośredniej interwencji państwa
3.8. Ocena instrumentów polityki mieszkaniowej
3.9. Programy mieszkaniowe w wybranych krajach Unii Europejskiej
3.10. Podsumowanie
Rozdział 4. System finansowania mieszkalnictwa w Polsce
4.1. Sytuacja mieszkaniowa w Polsce
4.1.1. Ilość i jakość zasobu mieszkaniowego
4.1.2. Potrzeby mieszkaniowe i poziom niedoboru zasobu mieszkaniowego
4.1.1.
4.1.3. Inwestycje mieszkaniowe
4.1.4. Ceny mieszkań
4.1.5. Otoczenie demograficzne i społeczno-ekonomiczne
4.2. Główne cele polskiej polityki mieszkaniowej
4.3. Ogólna charakterystyka rynkowego podsystemu finansowania inwestycji mieszkaniowych
4.3.1. Mechanizm bankowości komercyjnej
4.3.2. Mechanizm bankowości hipotecznej
4.3.3. Mechanizm kontraktowy
4.3.4. Podstawy mechanizmu sekurytyzacyjnego
4.4. Regulacje państwa w rynkowym podsystemie finansowania w Polsce
4.5. Subsydia w rynkowym podsystemie finansowania w Polsce
4.6. Społeczne budownictwo mieszkaniowe i subsydia mieszkaniowe
4.7. Podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia
Indeks
297 stron, B5, miękka oprawa
