Strajk w Stoczni Gdańskiej, 16 miesięcy karnawału „Solidarności”, wreszcie
„jesień ludów” w roku 1989 pokazały, że spontaniczny, pokojowy, masowy i
efektywny udział społeczeństwa w walce o lepszy świat jest możliwy. Czy dorobek
Polaków, Czechów, Słowaków, Węgrów i Niemców zaangażowanych w walkę o demokrację
i wolność to tylko część historii? Opisane przez Timothy’ego Gartona Asha,
obserwatora i uczestnika tamtych wydarzeń, demokratyczne rewolucje to potencjalne
źródło wspaniałego politycznego mitu, którego do dziś nie wykorzystano.
Polska rewolucja i Wiosna obywateli, składające się na ten tom, to nie tylko zapis
wspomnień. To dwie opowieści o społecznej podmiotowości. O tym, jak luźny zbiór
jednostek zaczyna rozumieć wspólne interesy i na bieżąco tworzy strategie walki o nie,
jak organizuje swą polityczną reprezentację, jak domaga się swych praw, jak tworzy
wspólnotę.
Jesień wasza, wiosna nasza ponieważ tradycja rewolucji demokratycznych to wyzwanie
dla naszego pokolenia, a nie muzealny eksponat. Oto przesłanie książki: odzyskać
demokrację dla obywateli, ale także ruch masowy dla demokracji. Dlaczego? Bo to
obywatele są siłą napędową historii.
„Jeżeli nas porzucicie, będziemy zgubieni!”??–??krzyczała Henryka Krzywonos,
kobieta o męskiej posturze, która przewodziła kierowcom tramwajów i
autobusów.??–??„Autobusy nie zwyciężą czołgów!”. Alina Pieńkowska, odważna
pielęgniarka z Wolnych Związków Zawodowych z grymasem napięcia na szczupłej twarzy, i
Ewa Ossowska, działaczka Ruchu Młodej Polski, próbowały zatrzymać potok robotników
opuszczających Stocznię, ale głosy ich zagłuszało stoczniowe radio. Niektóre kobiety
z tłumu na zewnątrz bramy szydziły z wychodzących mężczyzn. Wałęsa wysłuchał
protestów, wyczuł gniew ludzi i szybko zmienił zdanie.
fragment książki
Timothy Garton Ash (1955) brytyjski historyk, profesor St.
Anthony’s College Uniwersytetu w Oksfordzie, znawca Europy Środkowo-wschodniej,
zwłaszcza Polski i Niemiec. Stale publikuje w „The Guardian” i „New York Review of
Books”. Jeden z najbardziej wpływowych ekspertów od tematyki środkowoeuropejskiej na
świecie, laureat licznych nagród (m.in. Somerset Maugham Award z 1984 za Polską
rewolucję). Spośród jego książek w Polsce opublikowano m.in. Niemieckość NRD
(1999), Wolny świat: dlaczego kryzys Zachodu jest szansą naszych czasów (2005), Teczka.
Historia osobista (2006).
492 strony, oprawa miękka