Przekazujemy do rąk czytelników książkę, która jest rezultatem indywidualnego
projektu badawczego realizowanego w ramach Centrum Studiów Antymonopolowych i
Regulacyjnych Wydziału Zarządzania UW (CSAiR).
Książka jest bodaj pierwszym w Polsce tak kompleksowym ujęciem
zagadnienia społecznej odpowiedzialności biznesu z perspektywy nauk prawnych, zwłaszcza
w wymiarze konstytucyjnym i międzynarodowym.
Mamy tu do czynienia z jednej strony z wnikliwą analizą norm społecznej
odpowiedzialności biznesu w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a z drugiej z
analizą norm wynikających z wdrażania aktów prawa międzynarodowego. Takie normatywne
spojrzenie na społeczną odpowiedzialność biznesu może mieć duże praktyczne
znaczenie oraz przyczynić się do rozwoju dyskusji nad tą koncepcją i do jej stosowania
przez przedsiębiorców. Podejście zaprezentowane w książce pozwala także oderwać
myślenie o społecznej odpowiedzialności biznesu głównie w kategoriach promocji
przedsiębiorstwa. Sprzyja natomiast patrzeniu na nią jak na koncepcję, której
wdrażanie oznacza pełne zintegrowanie z bieżącą działalnością przedsiębiorcy, ze
względu na wartości, które on wyznaje. Istotne jest również w książce porównanie
obowiązków natury prawnej przedsiębiorcy z obowiązkami wynikającymi L wdrażania
zasad społecznej odpowiedzialności biznesu. Dochodzi więc do zestawienia standardów
zachowań przedsiębiorców, wyznaczonych przez normy społecznej odpowiedzialności
biznesu, ze standardami wynikającymi z norm prawnych.
Mamy nadzieję, że publikacja będzie użyteczna nie tylko dla pracowników naukowych
i studentów, ale także dla polityków, przedsiębiorców i menedżerów firm oraz
przedstawicieli organizacji pozarządowych i innych liderów społeczeństwa
obywatelskiego. Książka ta stać się może inspiracją dla konkretnych działań
zarówno po stronie organów państwowych, które zachęcać będą przedsiębiorców do
wdrażania społecznej odpowiedzialności oraz przede wszystkim dla samych
przedsiębiorców, którzy z własnej inicjatywy podejmą działania w tym zakresie.
Zarysowano tu bowiem sposób funkcjonowania przedsiębiorców w szerszym środowisku,
zarówno społecznym, jak i naturalnym, prezentując problem w sposób interdyscyplinarny
i wielowątkowy.
Książka stanowi także przegląd wybranych polskich i zagranicznych praktyk -
pozytywnych oraz negatywnych - w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu.
Mamy nadzieję, że publikacja stanie się doskonałym punktem wyjścia do dalszej,
trwałej współpracy między CSAiR i FEuCP. Jeśli weźmie się bowiem pod uwagę spójne
zainteresowania obu instytucji, to widać wyraźnie pole do wspólnych działań
naukowych, badawczych, doradczych czy edukacyjnych.
Przedmowa
Wykaz skrótów
Wstęp
1. Koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu
1.1. Rodowód i definicja społecznej odpowiedzialności biznesu
1.1.1. Rodowód społecznej odpowiedzialności biznesu
1.1.2. Współczesna definicja społecznej odpowiedzialności biznesu
1.1.3. Językowa analiza pojęcia "społecznej odpowiedzialności biznesu"
1.2. Płaszczyzna prawna
1.2.1. Nowa płaszczyzna oddziaływania praw człowieka - prawa człowieka w biznesie
1.2.2. Przedsiębiorca jako adresat społecznej odpowiedzialności biznesu
1.3. Otoczenie przedsiębiorcy - kontrahenci przedsiębiorcy
1.4. Społeczna odpowiedzialność biznesu w praktyce
1.4.1. Społeczna odpowiedzialność biznesu - współpraca między przedsiębiorcami a
społecznością lokalną i organizacjami pozarządowymi
1.4.2. Społeczna odpowiedzialność biznesu a ekonomia i zasady corporate govemance
1.4.3. Społeczna odpowiedzialność biznesu a zysk przedsiębiorcy
1.4.4. Certyfikacja i promowanie społecznej odpowiedzialności biznesu
1.4.5. Usługi prawnicze pro bono jako przykład społecznej odpowiedzialności biznesu
2. Instrumenty i prawodawstwo międzynarodowe
2.1. Organizacja Narodów Zjednoczonych
2.1.1. Deklaracja Praw Człowieka i United Nations Global Compact
2.1.2. Normy odpowiedzialności korporacji transnarodowych w odniesieniu do praw
człowieka
2.1.3. Specjalny przedstawiciel ONZ ds. praw człowieka i korporacji transnarodowych
2.2. Wytyczne Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
2.2.1. Wytyczne OECD - założenia ogólne
2.2.2. Treść Wytycznych OECD
2.2.3. Promowanie i wdrażanie Wytycznych OECD
2.2.4. Reforma systemu Wytycznych OECD
2.3. Zasady Międzynarodowej Organizacji Pracy
2.3.1. Założenia ogólne
2.3.2. Treść Deklaracji ILO
2.4. Unia Europejska - regionalne ujęcie społecznej odpowiedzialności biznesu
2.4.1. Podstawowe założenia
2.4.2. Treść Zielonej Księgi
2.4.3. Społeczna odpowiedzialność biznesu a Karta PrawPodstawowych UE
2.5. Międzynarodowa regulacja społecznej odpowiedzialności biznesu - stan obecny
2.6. Zastosowanie instrumentów międzynarodowych a miejsce prawa międzynarodowego w
Konstytucji RP
3. Relacja między Konstytucją RP a społeczną odpowiedzialnością biznesu
3.1. Konstytucja jako źródło norm prawnych i pozaprawnych skutkujących w stosunkach
między podmiotami prywatnymi
3.1.1. Uwagi ogólne
3.1.2. Bezpośrednie stosowanie Konstytucji RP
3.1.3. Zasada horyzontalnej skuteczności Konstytucji
3.1.4. "Promieniowanie" Konstytucji na prawo prywatne
3.1.5. Godność człowieka jako źródło praw i wolności
3.2. Założenia Konstytucji RP a społeczna odpowiedzialności biznesu
3.2.1. Uwagi ogólne
3.2.2. Zasada społecznej gospodarki rynkowej
3.2.3. Społeczna gospodarka rynkowa - solidarne działanie partnerów społecznych na
rzecz dobra wspólnego
4. Normy Konstytucji RP a normy społecznej odpowiedzialności biznesu
4.1. Uwagi ogólne
4.2. Równość i zakaz dyskryminacji
4.2.1. Założenia konstytucyjne
4.2.2. Normy społecznej odpowiedzialności biznesu poświęcone równości i
dyskryminacji w świetle Konstytucji RP
4.2.3. Normy społecznej odpowiedzialności biznesu a równouprawnienie kobiet
4.2.4. Wnioski
4.3. Prawa pracownicze
4.3.1. Normy konstytucyjne
4.3.2. Normy społecznej odpowiedzialności biznesu a prawa pracownicze
4.3.3. Wnioski
4.4. Wolność słowa, prawo do krytyki
4.4.1. Konstytucyjne pojęcie "wolności słowa"
4.4.2 Konstytucyjna wolność słowa a normy społecznej odpowiedzialności biznesu
4.4.3. Wnioski
4.5. Prawo do prywatności
4.5.1. Konstytucyjne podstawy prawa do prywatności
4.5.2. Prawo do prywatności na gruncie prawa prasowego a normy społecznej
odpowiedzialności biznesu
4.5.3. Społeczna odpowiedzialność biznesu a ochrona danych osobowych
4.5.4. Wnioski
4.6. Wolność zrzeszania się
4.6.1. Konstytucyjna zasada wolności zrzeszania się
4.6.2. Konstytucyjna zasada wolności zrzeszania się a normy społecznej
odpowiedzialności biznesu
4.6.3. Wnioski
4.7. Ochrona konkurencji i konsumentów
4.7.1. Regulacja konstytucyjna
4.7.2. Normy społecznej odpowiedzialności biznesu a ochrona konkurencji i konsumentów
4.7.3. Wnioski
4.8. Ochrona środowiska naturalnego
4.8.1. Podstawa konstytucyjna
4.8.2. Społeczna odpowiedzialność biznesu a konstytucyjny nakaz ochrony środowiska
4.8.3. Wnioski
Podsumowanie
Orzecznictwo sądowe i decyzje organów administracji
Bibliografia
192 strony, oprawa miękka
