Czym jest makdonaldyzacja? Definicja podana we wstępie określa ją
następująco: "jest to proces, na mocy którego zasady prowadzenia restauracji
szybkiej obsługi upowszechniają się, zagarniając coraz większe połacie życia
społecznego w Stanach Zjednoczonych i na całym świecie".
Ludzie, którzy makdonaldyzują zbiorowe żywienie, ale także służbę
zdrowia, oświatę, sprzedaż detaliczną, nawet usługi seksualne, pragną czynić to
wydajnie: dla klienta - tanio, dla społeczeństwa masowo, a dla właścicieli - z dużym
zyskiem. Triumfy makdonaldyzacji zbiegają się w czasie z całkowitym załamaniem się
wszelkich ideologii, które oferowały masom obietnicę lepszego. Ritzer nie waha się
przed kasandrycznymi proroctwami, ale sądzi, że należy się tej historycznej
konieczności makdonaldyzacji sprzeciwić.
Spis treści:
Przedmowa
Rozdział 1
Wprowadzenie do makdonaldyzacji
McDonald\'s jako ogólnoświatowy symbol kulturowy
Długie ramię makdonaldyzacji
Aspekty makdonałdyzacji
Sprawność
Wymierność
Przewidywalność
Sterowanie
Zalety makdonaldyzacji
Krytyka makdonaldyzacji: nieracjonalność racjonalności
Co nie jest zmakdonaldyzowane?
Przypisy
Rozdział 2
Makdonaldyzacja i jej poprzedniki:od "żelaznej klatki" do fabryki
szybkich dań
Biurokratyzacja: życie bardziej racjonalne
Weberowska teoria racjonalności
Nieracjonalność a "żelazna klatka"
Holokaust: masowa produkcja śmierci
Naukowe zarządzanie: szukanie tej jedynej, najlepszej metody
Taśma montażowa: robotnicy zamienieni w roboty
Levittown: domy wyrastały jak grzyby po deszczu
Centra handlowe: "mallowanie" Ameryki
McDonald\'s: fabryka szybkich dań
Podsumowanie
Przypisy
Rozdział 3
Sprawność: bez wysiadania i bez sztućców
Usprawnianie procesu
Branża szybkich dań: skrócić czas od wydzielania do wydalania
Gotowanie w domu (i zjawiska pokrewne):
"Nie mam czasu gotować"
Zakupy: tworzenie coraz sprawniejszych maszyn do sprzedawania
Szkolnictwo wyższe: wystarczy krzyżyk w odpowiedniej kratce
Opieka zdrowotna: lekarze krótkiego kontaktu
Rozrywka: sprawne przemieszczanie ludzi (i śmieci)
Inne miejsca: efektywniejsze nawet kontakty z papieżem
Upraszczanie produktu
Zapędzanie do roboty klientów
Podsumowanie
Przypisy
Rozdział 4
Wymierność: Wielki Mac i mały chip
Ważniejsza ilość niż jakość
Branża szybkich dań: "Wielorybniki" i "Grube Ryby"
Szkolnictwo wyższe: oceny, wyniki, notowania i rankingi
Opieka zdrowotna: pacjent jako symbol dolara
Telewizja: estetyka zawsze na drugim miejscu
Sport: Nadia Comaneci zdobyła dokładnie 79,275 punktu
Polityka: debata Lincoln-Douglas nie składała się z "kawałków dźwiękowych"
Inne dziedziny, płytkie dziennikarstwo i powierzchowna turystyka
Złudzenie dużej ilości
Produkcja i usługi sprowadzone do liczb
Branża szybkich dań:
gotowy hamburger ma dokładnie 9,85 centymetra
Kuchnia domowa: "Piec czterdzieści minut w temperaturze sto osiemdziesiąt
stopni"
Miejsce pracy: jednocentówka niczym srebrny dolar
Podsumowanie
Przypisy
Rozdział 5
Przewidywalność: tam, gdzie te domki na wzgórzu, nigdy nie pada
Tworzenie przewidywalnych miejsc
Sieci motelowe: "Magiczne palce", lecz nie Norman Bates
Branża szybkich dań: dziękujmy Bogu za te złote łuki
Inne miejsca: E.T. nie może znaleźć swojego domu
Kontakty z klientami według scenariusza
Branża szybkich dań:
"Cześć, kolego" i "Szczęśliwej drogi"
Inne miejsca: nawet dowcipy są według scenariusza
Żeby zachowanie pracownika było przewidywalne
Branża szybkich dań: nawet profesorowie Hamburger
University zachowują się przewidywalnie
Inne miejsca: ten disnejowski styl
Tworzenie przewidywalnych produktów i procesów
Branża szybkich dań: nawet pikle są znormalizowane
Szkoły wyższe: szablonowe podręczniki
Rozrywka: witajcie w świecie zmakdonaldyzowanych filmów
Sport: są nawet "McStajnie"
Jak najmniej niebezpiecznie i nieprzyjemnie
Podsumowanie
Przypisy
Rozdział 6
Sterowanie: roboty i roboty w ludzkiej skórze
Sterowanie pracownikami
Branża szybkich dań: od robotów w ludzkiej skórze do mechanicznych
Szkolnictwo: ośrodki "McOpieki" nad dziećmi
Opieka zdrowotna: kto decyduje o naszym losie?
Miejsce pracy: rób, jak mówię, a nie jak robię
Sterowanie klientami
Branża szybkich dań: niech się wynoszą
Inne miejsca: to jest jak obóz dla rekrutów
Sterowanie procesem i produktem
Produkcja, gotowanie i sprzedaż żywności: to się gotuje samo
Proces mówienia: czy jest coś, czym się nie da sterować?
Podsumowanie
Przypisy
Rozdział 7
Nieracjonalność racjonalności: korki na "szczęśliwej drodze"
Niesprawność: długie kolejki do kasy
Wysokie koszty: w domu taniej
Złudzenie zabawy: ha, ha, ha, na giełdzie właśnie się zaczął krach
Złudzenie realności: nawet piosenkarz naprawdę nie śpiewa
Fałszywa przyjacielskość: "Cześć, George!"
Odczarowanie: gdzie się podziała magia?
Zdrowie i zagrożenie środowiska: nawet zwierzęta są w niebezpieczeństwie
Homogenizacja: w Paryżu jest tak samo
Dehumanizacja: mycie wodą z węża w barze "Trough and Brew"
Branża szybkich dań: nie ma już knajpki w sąsiedztwie
Rodzina: kuchnia jako stacja paliw
Szkolnictwo wyższe: niczym w przetwórni mięsa
Opieka zdrowotna: jesteś tylko liczbą
Podsumowanie
Przypisy
Rozdział 8
Granice makdonaldyzacji: narodziny, śmierć i wyzwanie rzucone śmierci
Narodziny i wcześniej: ciąża higli-tech i dzieci według projektu
Makdonaldyzacja poczęcia: nawet babcia może zajść w ciążę
Makdonaldyzacja ciąży: wybór idealnego dziecka
Makdonaldyzacja porodu: narodziny jako patologia
Przed, podczas i po śmierci: pogrzeby taśmowe
Makdonaldyzacja procesu umierania: śmierć według projektu
Makdonaldyzacja pogrzebów: żadnych szlochów
Lekceważenie śmierci: "żółta ceglana droga" na szczyt Mount Everestu?
Podsumowanie
Przypisy
Rozdział 9
Makdonaldyzacja w zmieniającym się świecie: czyżby bez ograniczeń?
Siły napędowe makdonaldyzacji: opłaca się, cenimy ją, odpowiada nam
Większe zyski, mniejsze koszty
Makdonaldyzacja dla makdonaldyzacji
Makdonaldyzacja i zmieniające się społeczeństwo
Globalizacja a makdonaldyzacja: "wpaść" albo "posiedzieć"
McDonald\'s jako zjawisko lokalne
McDonakTs jako czynnik imperializmu kulturowego
Globalizacja a amerykanizacja
Kilka innych punktów widzenia: szybkie dania w epoce "post"
Postindustrializm i makdonaldyzacja: komplikowanie i upraszczanie
Fordyzm i postfordyzm: a może to makdonaldyzm?
Postmodernizm: czy dryfujemy w hiperprzestrzeni?
Spojrzenie w przyszłość: demakdonaldyzacja?
Przyszłość McDonald\'sa i innych sieci: stosy zgniłych warzyw i obornika
Przyszłość makdonaldyzacji:
"Pani Przypadek" i "Pani Stek"
Podsumowanie
Przypisy
Rozdział 10
Jak sobie radzić z makdonaldyzacją: praktyczny poradnik
Tworzenie "rozsądnych" alternatyw: czasem naprawdę trzeba złamać
zasady
Marvelous Market: "chrupiąca skórka i wyrazisty smak"
Ben & Jerry\'s: "troskliwy kapitalizm"
Pensjonaty: czym zastąpić "McPokój" i "McŚniadanie"?
Szwedzkie linie do montażu samochodów: wyeliminować, co najgorsze
Obrona zbiorowa: ratować serca, umysły, kubki smakowe i Piazza di Spagna
Kampania Poparcia dla Oskarżonych o McZniesławienie: pyrrusowe zwycięstwo McDonald\'sa
Narodowe Stowarzyszenie Obrońców Serca: dość zapychania tętnic
Slow Food: stworzyć miejsce dla tradycyjnego, regionalnego jedzenia wysokiej jakości
Sprawl-Busters: czarna lista zmakdonaldyzowanych supersklepów
Lokalne protesty: "nie mamy tu czego szukać"
Zmagania w pojedynkę: "wydział doświadczalny", omotane dzieci i baśniowe
światy
Niezracjonalizowane nisze: praca w wydziale doświadczalnym
Co można zrobić indywidualnie: jeśli wszystko inne zawiedzie, ratujmy dzieci
Wolność: jeśli się nie potrafisz bronić, może zdołasz uciec
Podsumowanie
Przypisy
Bibliografia
404 strony
