Środki zaskarżenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym
wraz z wzorami pism procesowych
Prezentowana publikacja pt. Środki zaskarżenia w postępowaniu
sądowoadministracyjnym wraz z wzorami pism procesowych omawia całościowo problematykę
systemu środków zaskarżenia występujących w postępowaniu sądowoadministracyjnym ze
szczególnym uwzględnieniem konstrukcji na której opiera się system zaskarżania
orzeczeń sądowych, charakteru prawnego poszczególnych środków zaskarżenia, przebiegu
postępowania sądowego wywołanego wniesieniem każdego z nich, rodzajów rozstrzygnięć
zapadających na skutek rozpoznania poszczególnych środków zaskarżenia oraz wzajemnych
powiązań zachodzących pomiędzy tymi środkami.
Autorzy wskazują na przesłanki dopuszczalności poszczególnych środków
zaskarżenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym, w tym wymogów formalnych i
fiskalnych związanych ze sporządzaniem oraz wnoszeniem tych środków, pomagając
jednocześnie dokonać wyboru właściwego środka zaskarżenia w konkretnych sytuacjach
(okolicznościach) procesowych.
Praca zawiera również wątki prawnoporównawcze, obejmujące swoim zakresem rodzime,
jak i zagraniczne procedury sądowe oraz występujące zarówno w doktrynie jak i praktyce
zagadnienia procesowe o charakterze spornym. Autorzy poświęcili również uwagę
wymogom, jakie powinien spełniać system środków zaskarżenia w świetle orzecznictwa
Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz z punktu widzenia standardów
wykształconych w prawie unijnym.
Autorzy analizują konstrukcję systemu środków zaskarżenia oraz skuteczność
poszczególnych środków w ich praktycznym stosowaniu. Jednocześnie zgłaszają
postulaty de lege ferenda odnośnie ich ulepszenia i usprawnienia całego postępowania
sądowoadministracyjnego.
W publikacji zostały omówione takie zagadnienia jak m.in.:
założenia systemu zaskarżania orzeczeń sądowych, analiza prawidłowości
orzeczeń sądów administracyjnych, a także sama instytucję zaskarżenia orzeczeń
sądowych oraz wskazano na generalne zasady i przesłanki zastosowania środków
zaskarżenia, podlegające jak i nie podlegające konwalidacji;
środki zaskarżenia przysługujące od orzeczeń nieprawomocnych m.in.: skarga
kasacyjna, zażalenie oraz szczególne rodzaje odwołań;
instytucja sprzeciwu od zarządzeń i postanowień referendarza sądowego;
środki zaskarżenia przysługujące od orzeczeń prawomocnych, tj. skargę o
wznowienie postępowania, skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia oraz unieważnienie prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego;
porównanie zależności występujących pomiędzy poszczególnymi środkami
zaskarżenia.
Książka jest adresowana zarówno do przedstawicieli świata nauki, w tym do
pracowników naukowych zajmujących się problematyką zaskarżalności orzeczeń
sądowych oraz dynamiką postępowania sądowoadministracyjnego, do studentów, jak i do
przedstawicieli świata praktyki, przede wszystkim do adwokatów i radców prawnych
występujących w postępowaniach sądowoadministracyjnych oraz do aplikantów wszystkich
zawodów prawniczych. Z uwagi na swój praktyczny charakter może być przydatna również
dla sędziów i prokuratorów, a także dla pracowników administracji publicznej
biorących udział w postępowaniu przed sądem administracyjnym.
Spis treści:
Wstęp
Wykaz skrótów
Część I. Komentarz praktyczny
Rozdział I. Ogólne założenia systemu zaskarżania orzeczeń sądowych
1. Zaskarżalność orzeczeń sądowych w historii polskiego sądownictwa
administracyjnego
2. Zaskarżalność orzeczeń sądowych w kontekście konstytucyjnych oraz
międzynarodowych standardów
2.1. Prawo do sądu a prawo do zaskarżenia orzeczenia
2.2. Zaskarżalność orzeczenia w kontekście zasady dwuinstancyjnego postępowania
sądowego
2.2.1. Modele systemów zaskarżenia orzeczeń sądowych w innych państwach
2.3. Zaskarżalność orzeczenia a zasada szybkości postępowania
2.4. Unijne standardy dotyczące środków zaskarżenia w postępowaniu sądowym
2.5. Zaskarżalność orzeczeń sądowych w ujęciu Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i
Podstawowych Wolności
3. Prawidłowość orzeczenia sądu a rodzaje jego wadliwości
3.1. Pojęcie orzeczenia sądowego
3.2. Prawidłowość orzeczenia sądowego
3.3. Rodzaje wad orzeczeń sądowych
3.4. Rodzaje orzeczeń sądu administracyjnego
3.5. Wadliwość orzeczeń sądu administracyjnego
4. Zaskarżalność orzeczenia sądowego
4.1. Pojęcie oraz znaczenie zaskarżania orzeczeń sądowych
4.2. Rodzaje środków zaskarżenia
4.3. System środków zaskarżenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym
4.4. Zaskarżanie orzeczeń w postępowaniu sądowoadministracyjnym
4.4.1. Zasady postępowania sądowoadministracyjnego
4.4.2. Zasady zaskarżania orzeczeń sądowych
4.5. Przesłanki dopuszczalności środków zaskarżenia
4.5.1. Pojęcie oraz systematyka przesłanek dopuszczalności
4.5.2. Przesłanki niepodlegające konwalidacji
4.5.2.1. Istnienie zaskarżonego orzeczenia
4.5.2.2. Zaskarżalność z mocy ustawy
4.5.2.3. Legitymacja do zaskarżenia orzeczenia
4.5.2.4. Przymus adwokacko-radcowski
4.5.2.5. Wymagania konstrukcyjne
4.5.3. Przesłanki podlegające konwalidacji
4.5.3.1. Termin do zaskarżenia orzeczenia
4.5.3.2. Wymagania formalne
4.5.3.3. Wymagania fiskalne
5. Podsumowanie
Rozdział II. Środki zaskarżenia przysługujące od orzeczeń nieprawomocnych
1. Wprowadzenie
2. Środki odwoławcze
2.1. Skarga kasacyjna
2.1.1. Charakter prawny
2.1.2. Przesłanki dopuszczalności
2.1.2.1. Przesłanki niepodlegające konwalidacji
2.1.2.1.1. Istnienie zaskarżonego orzeczenia
2.1.2.1.2. Zaskarżalność z mocy ustawy
2.1.2.1.3 Legitymacja do zaskarżenia orzeczenia
2.1.2.1.4. Przymus adwokacko-radcowski
2.1.2.1.5. Wymagania konstrukcyjne
2.1.2.2. Przesłanki podlegające konwalidacji
2.1.2.2.1. Termin do zaskarżenia orzeczenia
2.1.2.2.2. Wymagania formalne
2.1.2.2.3. Wymagania fiskalne
2.1.3. Podstawy skargi kasacyjnej
2.1.3.1. Naruszenie prawa materialnego
2.1.3.2. Naruszenie przepisów postępowania
2.1.4. Przebieg postępowania
2.1.4.1. Postępowanie międzyinstancyjne
2.1.4.1.1. Doręczenie stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem
2.1.4.1.2. Wniesienie skargi kasacyjnej oraz badanie jej dopuszczalności przez sąd I
instancji
2.1.4.2. Postępowanie rozpoznawcze
2.1.4.2.1. Badanie dopuszczalności skargi kasacyjnej przez NSA
2.1.4.2.2. Zakres rozpoznania skargi kasacyjnej
2.1.4.2.3. Rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie
2.1.4.2.4. Rozpoznanie skargi kasacyjnej na posiedzeniu niejawnym
2.1.5. Rozstrzygnięcie skargi kasacyjnej
2.1.5.1. Odrzucenie skargi kasacyjnej
2.1.5.2. Oddalenie skargi kasacyjnej
2.1.5.3. Uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy sądowi I instancji do
ponownego rozpoznania
2.1.5.4. Uchylenie zaskarżonego orzeczenia i rozpoznanie skargi
2.1.5.5. Uchylenie zaskarżonego orzeczenia i odrzucenie skargi lub umorzenie
postępowania
2.2. Zażalenie
2.2.1. Charakter prawny
2.2.2. Przesłanki dopuszczalności
2.2.2.1. Przesłanki niepodlegające konwalidacji
2.2.2.1.1. Istnienie zaskarżonego orzeczenia
2.2.2.1.2. Zaskarżalność z mocy ustawy
2.2.2.1.3. Legitymacja do zaskarżenia orzeczenia
2.2.2.1.4. Przymus adwokacko-radcowski
2.2.2.2. Przesłanki podlegające konwalidacji
2.2.2.2.1. Termin do zaskarżenia orzeczenia
2.2.2.2.2. Wymagania formalne
2.2.2.2.3. Wymagania fiskalne
2.2.3. Przebieg postępowania
2.2.3.1. Problem odpowiedniego stosowania do postępowania toczącego się na skutek
zażalenia przepisów o skardze kasacyjnej
2.2.3.2. Postępowanie międzyinstancyjne
2.2.3.3. Postępowanie rozpoznawcze
2.2.4. Rozstrzygnięcie zażalenia przez NSA
2.2.4.1. Oddalenie zażalenia
2.2.4.2. Uwzględnienie zażalenia
2.2.4.3. Umorzenie postępowania
3. Odwołanie od zarządzenia przewodniczącego składu w sprawie sprostowania lub
uzupełnienia protokołu
3.1. Charakter prawny
3.2. Przesłanki dopuszczalności
3.2.1. Przesłanki niepodlegające konwalidacji
3.2.2. Przesłanki podlegające konwalidacji
3.3. Przebieg postępowania
3.4. Rozstrzygnięcie odwołania
4. Odwołanie od pozostałych orzeczeń przewodniczącego wydawanych w toku rozprawy
5. Sprzeciw od zarządzeń i postanowień referendarza sądowego
5.1. Charakter prawny
5.2. Przesłanki dopuszczalności
5.2.1. Przesłanki niepodlegające konwalidacji
5.2.2. Przesłanki podlegające konwalidacji
5.3. Przebieg postępowania
5.4. Rozstrzygnięcie wniosku o przyznanie prawa pomocy
6. Podsumowanie
Rozdział III. Środki zaskarżenia przysługujące od orzeczeń prawomocnych
1. Wprowadzenie
2. Skarga o wznowienie postępowania
2.1. Charakter prawny
2.2. Przesłanki dopuszczalności
2.2.1. Przesłanki niepodlegające konwalidacji
2.2.1.1. Istnienie zaskarżonego orzeczenia Zaskarżalność z mocy ustawy
2.2.1.2. Legitymacja do zaskarżenia orzeczenia
2.2.1.3. Przymus adwokacko-radcowski
2.2.2. Przesłanki podlegające konwalidacji
2.2.2.1. Termin do zaskarżenia orzeczenia
2.2.2.2. Wymagania formalno-konstrukcyjne
2.2.2.3. Wymagania fiskalne
2.3. Podstawy wznowienia postępowania
2.3.1. Charakter prawny podstaw wznowienia postępowania
2.3.2. Nieważność postępowania
2.3.2.1. Wprowadzenie
2.3.2.2. Uczestnictwo w składzie sądu osoby nieuprawnionej
2.3.2.3. Orzekanie przez sędziego wyłączonego z mocy ustawy
2.3.2.4. Brak zdolności sądowej lub procesowej strony
2.3.2.5. Brak należytej reprezentacji strony
2.3.2.6. Pozbawienie strony możliwości działania wskutek naruszenia przepisów prawa
2.3.3. Podstawy restytucyjne
2.3.3.1. Wprowadzenie
2.3.3.2. Oparcie orzeczenia na dokumencie podrobionym lub przerobionym
2.3.3.3. Oparcie orzeczenia na skazującym wyroku karnym, następnie uchylonym
2.3.3.4. Uzyskanie orzeczenia za pomocą przestępstwa
2.3.3.5. Wykrycie okoliczności faktycznych lub środków dowodowych
2.3.3.6. Wykrycie prawomocnego orzeczenia dotyczącego tej samej sprawy
2.3.4. Orzeczenie TK jako podstawa wznowienia
2.3.5. Orzeczenie organu międzynarodowego jako podstawa wznowienia
2.4. Przebieg postępowania
2.4.1. Uwagi wstępne
2.4.2. Badanie dopuszczalności skargi
2.4.3. Postępowanie rozpoznawcze
2.5. Rozstrzygnięcie skargi o wznowienie postępowania
3. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
3.1. Charakter prawny
3.2. Przesłanki dopuszczalności
3.2.1. Uwagi wprowadzające
3.2.2. Legitymacja do zaskarżenia orzeczenia
3.2.3. Przymus adwokacko-radcowski
3.2.4. Termin do zaskarżenia orzeczenia
3.2.5. Wymagania formalne
3.2.6. Wymagania fiskalne
3.3. Podstawy skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
3.4. Przebieg postępowania
3.5. Rozstrzygnięcie skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
4. Unieważnienie prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego
4.1. Charakter prawny
4.2. Przesłanki dopuszczalności
4.3. Przebieg postępowania
4.4. Rozstrzygnięcie wniosku Prezesa NSA
5. Podsumowanie
Rozdział IV. Zależności pomiędzy poszczególnymi środkami zaskarżenia
1. Wprowadzenie do rozważań
2. Określenie zależności pomiędzy środkami zaskarżenia tego samego rodzaju
3. Określenie zależności pomiędzy różnymi środkami zaskarżenia
3.1. Skarga kasacyjna a zażalenie
3.2. Skarga kasacyjna a skarga o wznowienie postępowania
3.3. Skarga kasacyjna a skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia
3.4. Zażalenie a sprzeciw
3.5. Skarga o wznowienie postępowania a skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia
4. Wniesienie nieprawidłowego środka zaskarżenia
5. Rektyfikacja orzeczenia a wniesienie środka zaskarżenia
6. Zaskarżenie orzeczenia na drodze sądowej a zaskarżenie decyzji na drodze
administracyjnej
Zakończenie
Część II. Wzory pism procesowych
1. Skarga kasacyjna od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z
21.11.2012 r., IV SA/Po 251/12
2. Zażalenie na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z
21.12.2012 r., IV SA/Po 129/12
3. Wniosek skarżącego o uzupełnienie protokołu rozprawy
4. Odwołanie od zarządzenia Przewodniczącego z 8.1.2013 r. o odmowie uzupełnienia
protokołu rozprawy
5. Sprzeciw od zarządzenia referendarza sądowego z 22.12.2012 r.
6. Skarga o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego
7. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
Bibliografia
Indeks
576 stron, Format: 14.5x20.5cm, oprawa miękka
