Wpływ aktywności finansowej Unii Europejskiej na położenie społeczne Romów w
Polsce
Sięgając do przeszłości, Joanna Talewicz-Kwiatkowska stara się ułatwić
czytelnikowi zrozumienie specyfiki kulturowej, a zarazem wielości problemów, z jakimi
boryka się zbiorowość romska w dążeniu do ukształtowania ponadlokalnej wspólnoty
– społeczności o charakterze narodowym.
Autorka omawia politykę państwową, regulacje prawne i programy mające na celu
poprawienie sytuacji tej społeczności; analizuje także ich rezultaty.
Pokazuje, jak wielkim utrudnieniem w podejmowaniu skutecznych działań przez unijne i
polskie instytucje jest niedostatek wiedzy członków społeczności romskiej na temat
rysujących się przed nią możliwości i przysługujących jej praw.
Ten stan rzeczy jest konsekwencją nie tylko poziomu edukacji, lecz także
działalności niektórych liderów ograniczających dostęp do takiej wiedzy. Joanna
Talewicz-Kwiatkowska identyfikuje się z badaną przez siebie społecznością romską,
wyszła z niej, a zarazem do niej należy. Z jednej strony, będąc wewnątrz, miała
możliwość uzyskania pełniejszej wiedzy, nieograniczanej postrzeganiem jej jako osoby
obcej. Z drugiej jednak strony utrudniało jej to zapewne obiektywne ujęcie rozmaitych
kwestii z przeszłości, ale też czasów współczesnych. Ta dwoistość sytuacji
wyostrzała także problemy etyczne – lojalność wobec grupy skłaniała do unikania
poruszania pewnych spraw, rzetelność badawcza wymagała mówienia i przedstawiania
uzyskanej wiedzy bez jej cenzurowania. Joanna Talewicz-Kwiatkowska doskonale poradziła
sobie z tym dylematem; dzięki temu powstała bardzo wartościowa praca, unikatowa w
polskiej literaturze dotyczącej Romów.
Prof. dr hab. Lech Mróz
Wstęp
Rozdział I. Wyjaśnienie najważniejszych pojęć
Mniejszość
Grupa etniczna
Zmiana kulturowa w procesie asymilacji
Asymilacja
Marginalizacja, wykluczenie społeczne
Rozdział II. Metodologia i technika badań empirycznych
Rozdział III. Historia Romów w Europie ze szczególnym uwzględnieniem Polski
Pochodzenie Romów
Dowody językowe
Geneza Romów
Cyganie w Europie
Migracje i czas prześladowań
Cyganie w Polsce
Zagłada
Cyganie w Europie Zachodniej i krajach bloku komunistycznego, ze szczególnym
uwzględnieniem Polski
Rozdział IV. Romowie w Polsce w latach 1989-2004. Polityka państwa i status
społeczno-ekonomiczny
Polityka wobec mniejszości w Polsce po 1989 roku
Zmiany w polityce państwa wobec mniejszości - instytucjonalne zmiany w rządzie
Instytucje rządowe zajmujące się problematyką mniejszości
Regulacje dotyczące mniejszości w ujęciu konstytucyjnym
Ochrona mniejszości narodowych i etnicznych w umowach bilateralnych i międzynarodowych
wiążących Polskę
Możliwości organizowania się i działalności politycznej środowisk mniejszościowych
Szkolnictwo mniejszościowe
Romowie w wolnej Polsce
Sytuacja społeczno-ekonomiczna
Podziały wewnętrzne i liczebność
Zróżnicowanie kulturowe Romów Polsce
Działania państwa polskiego wobec Romów po roku 1989 - Pilotażowy program rządowy na
rzecz społeczności romskiej w województwie małopolskim
Okoliczności powstania programu
Powstanie programu
Edukacja
Przeciwdziałanie bezrobociu
Zdrowie
Sytuacja bytowa
Bezpieczeństwo
Kultura
Wiedza na temat społeczności romskiej
Podsumowanie realizacji Pilotażowego programu rządowego na rzecz społeczności romskiej
w województwie małopolskim
Fundusze przedakcesyjne a Romowie
Rozdział V. Romowie w Unii Europejskiej
Status i liczebność
Podziały wewnętrzne
Zróżnicowanie w sferze języka i religii
Sytuacja społeczno-ekonomiczna
Ochrona praw mniejszości w ustawodawstwie Unii Europejskiej
Działania Unii Europejskiej bezpośrednio odnoszące się do Romów
Rezolucje Parlamentu Europejskiego
Europejskie spotkania (szczyty) w sprawie Romów
Platforma Europejska na rzecz integracji Romów
EURoma - Europejska sieć na rzecz włączenia społecznego Romów
Programy Unii Europejskiej
Rozdział VI. Romowie po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej
Ochrona prawna - Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku
regionalnym
Komisja Wspólna Rządu Mniejszości Narodowych i Etnicznych
Zespół do spraw Romskich
Program na rzecz społeczności romskiej w Polsce
Założenia i cele Programu na rzecz społeczności romskiej w Polsce
Rezultaty realizacji Programu na rzecz społeczności romskiej w Polsce w świetle
dostępnych dokumentów
Możliwość korzystania z funduszy Unii Europejskiej
Rozdział VII. Wykorzystanie funduszy unijnych na rzecz Romów w Polsce
Programy realizowane w latach 2004-2006
Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL
Zasady Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL
Udział Romów w realizowanych projektach
Rezultaty omawianych projektów w świetle dostępnych dokumentów
Opinie o programie Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL po jego zakończeniu
Programy wspólnotowe
Programy realizowane w latach 2007-2010
Program Operacyjny Kapitał Ludzki
Projekty na rzecz społeczności romskiej (tak zwany komponent romski)
Programy realizowane w latach 2008-2010
Programy wspólnotowe
Projekty związane ze społecznością romską
Rozdział VIII. Wpływ programów unijnych na położenie społeczne Romów w
Polsce na przykładzie województwa małopolskiego
Aktualna sytuacja Romów w Polsce w świetle danych pochodzących z badań empirycznych
Edukacja
Przedstawiciele instytucji centralnych
Przedstawiciele organizacji/instytucji romskich i nieromskich
Przedstawiciele społeczności romskiej
Rynek pracy
Przedstawiciele instytucji centralnych
Przedstawiciele organizacji/instytucji romskich i nieromskich
Przedstawiciele społeczności romskiej
Sytuacja socjalna
Przedstawiciele instytucji centralnych
Przedstawiciele organizacji/instytucji romskich i nieromskich
Przedstawiciele społeczności romskiej
Kultura
Przedstawiciele instytucji centralnych
Przedstawiciele organizacji/instytucji romskich i nieromskich
Przedstawiciele społeczności romskiej
Podsumowanie i wnioski
Propozycje na przyszłość
Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel
258 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka