Od roku 1941 do 1944 Wehrmacht prowadził sprzeczną z prawem międzynarodowym
rasistowską wojnę na wyniszczenie. Dlaczego generałowie ulegli Hitlerowi? Autor jako
pierwszy pokazuje, że antyrosyjskie i antysemickie obrazy wroga miały w armii
prusko-niemieckiej długą tradycję, która po roku 1917 połączona została z obsesją
na punkcie „żydowskiego bolszewizmu”.
Bez owych obrazów wroga, bez apoteozy wojny i przemocy oraz niemalże tradycyjnego już
deptania międzynarodowego prawa wojennego wojna na Wschodzie nie mogłaby być prowadzona
w taki sposób. Po roku 1945 fakt ten był systematycznie tuszowany i zastępowany
legendą o nieskalanym Wermachcie.
„Z ogromnym zaciekawieniem śledzimy, jak Wette na nowo interpretuje wiele utartych
przekonań świata nauki”.
Norbert Frei, „Die Zeit”
Spis treści
Wprowadzenie Manfreda Messerschmidta
Część I: Obrazy wroga- Rosja, Związek Sowiecki i bolszewizm
1. Niemieckie postrzeganie Rosji w dwudziestym wieku
O politycznym znaczeniu wyobrażeń obcego
Analogie między Wschodem i Zachodem
Mieszczański obraz Rosji
Socjaldemokratyczny obraz Rosji
„Pokojowe mocarstwo”: Obraz przyjaciela niemieckich komunistów
Nacjonalistyczno-imperialistyczny obraz Rosji
2. Narodowosocjalistyczny obraz Rosji-wroga: ‘Żydowski bolszewizm’
3. Obrazy Rosji w kręgach generalicji Wehrmachtu
Reichswera i Wehrmacht przed rokiem 1940
Sojusz ideologiczny w wojennym roku 1941
Część II: Antysemityzm w armii niemieckiej
1. Od antysemityzmu do Holocaustu?
2. Epoka cesarstwa i pierwsza wojna światowa
Niepożądani oficerowie pochodzenia żydowskiego
Spis ludności żydowskiej z roku 1916
Ludendorff, Tirpitz, Gebsattel, Keim i inni
3. Okres rewolucji 1918/1919
Wróg „żydowski bolszewik”
Oficerowie w roli morderców polityków żydowskich
Róży Luksemburg, Kurta Eisnera i Karola Liebknechta
Przeciwko antysemityzmowi w Reichswerze:
Gustav Noske i Walther Reinhardt
4. Okres powojenny
Antysemiccy desperados okresu powojennego
Zamach na przewodniczącego USPD Hugona Haase
Oficerowie jako mordercy Matthiasa Erzbergera
Zamach na Philippa Scheidemanna i zamordowanie Walthera Rathenaua
5. Republika Weimarska
„Paragraf aryjski” związku żołnierzy frontowych „Stahlhelm”
Reichswera wolna od Żydów
6. Okres narodowego socjalizmu do roku 1939
Wprowadzenie „paragrafu aryjskiego”
Obiekcje pułkownika Ericha von Mansteina
Antysemickie działania do czasu wejścia w życie ustawy o służbie wojskowej z roku
1935
Regulacje specjalne dla „Pół- i Ćwierćżydów”
Obrazy wroga generała pułkownika Wernera von Fritscha
Indoktrynacja: antysemityzm w wychowaniu w obrębie Wehrmachtu
Część III : Wehrmacht i mordy na Żydach
1. Rozkazodawstwo i propaganda w szeregach Wehrmachtu
Sojusz generałów z Hitlerem z 30 marca 1941
„Zbrodnicze rozkazy”
Rozkazy rasistowskie i przemówienia przed wyższymi oficerami: Hoepner, Manstein,
Reichenau
Rasistowska propaganda Wehrmachtu dla „szarego człowieka”
2. Wybrane miejsca mordów:
Polska
Serbia
Stolica Litwy- Kowno
Biała Cerkiew- mord na dzieciach z sierpnia 1941 roku
Masakra w Babim Jarze z 29 i 30 września 1941 roku
Wehrmacht i SS w wojnie z Rosją
3. Antysemityzm jako obowiązek służbowy
Dyrektywa generała Rudolfa Schmundtsa z 1942 roku
Wielcy admirałowie Erich Raeder i Karl Dönitz
Krytyka słabego antysemityzmu Włochów ze strony oficerów Wehrmachtu
Część IV: Generałowie i gefrajtrzy
Prusko-nieniecka elita wojskowa w kręgu myślenia wojennego
Feldmarszałek Graf von Moltke starszy
Generał pułkownik Hans von Seeckt
Generał Wilhelm Groener
Generał pułkownik Ludwig Beck
1. Hitler i generałowie
2. „Zwykły człowiek” w mundurze
Powszechny obowiązek służby wojskowej: zaopatrzenie dla ludzkiej rzeźni
Osoby uchylające się od służby wojskowej: świadkowie Jehowy
Dezerterzy i „defetyści”
Oddziaływanie propagandy wojennej na „zwykłego człowieka”
4. Żołnierze Wehrmachtu w świetle najnowszych badań
„Zwykły człowiek” w mundurze
Wojenna codzienność frontowych żołnierzy Hitlera
5. Patos upadku i wola przeżycia w końcowej fazie wojny
Część V: Legenda o „nieskalanym” Wermachcie
1. Powstanie legendy
Zacieranie śladów już podczas wojny
Sprzeczne obrazy Wehrmachtu w roku 1945
Początek tworzenia legendy: ostatnie sprawozdanie Wehrmachtu złożone przez Dönitza
Rezolucja generałów z listopada 1945 roku
2. Procesy zbrodniarzy wojennych
Norymberski proces główny zbrodniarzy wojennych
Norymberski proces OKW z lat 1948/49
Obawa aliantów przed powstawaniem legend
Publikacje skierowane przeciw zapominaniu
Proces Kesselringa i proces Mansteina
Pominięto: Wehrmacht i Holocaust
3. Historiografia w duchu Wehrmachtu
Generał pułkownik w stanie spoczynku Franz Halder i „Historical Division”
Wspomnienia generałów i „zeszyty wojackie”
4. Pod znakiem zimnej wojny
Od „Rezolucji z Himmerode” do oświadczeń honorowych Eisenhowera i Adenauera z
roku 1951
Wehrmacht w polityce historycznej ery Adenauera (1949-1954)
5. Zbrodnie Wehrmachtu, sądownictwo, przedawnienie
Część VI: Załamanie się tabu
1. Badania historyczne
Ustalenia krytycznej historii wojskowości
Badania nad Holocaustem i badania nad historią wojskowości: odrębne drogi
2. Obraz Wehrmachtu w Bundeswehrze
Znaczenie historii dla legitymizacji wojska
Pozytywny obraz Wehrmachtu na etapie tworzenia się Bundeswehry
Reformatorzy
Pierwszy dekret o tradycji z roku 1965
Drugi dekret o tradycji z roku 1982
Strategia obronna związków weteranów
3. Po 50 latach: tabu pęka
„Wystawa Wehrmachtu” 1995-1999
Obraz Wehrmachtu w dzisiejszej Bundeswehrze
Nieproszona pamięć
Bohater ocalający Żydów jako wzór do naśladowania: zwrot w strategii tworzenia
tradycji?
Część VII: Rozważania końcowe
Bibliografia Indeks osobowy
374 strony, B5, oprawa miękka
