Książka "Dobra niematerialne. Kompendium prawne" przedstawia
problematykę związaną z prawnym statusem dóbr niematerialnych, ze szczególnym
uwzględnieniem dóbr z zakresu własności intelektualnej i własności przemysłowej.
Poza podstawowym dla dóbr niematerialnych kontekstem cywilnoprawnym omawia
także zagadnienia związane z ich gospodarczym zastosowaniem, zasady ich opodatkowania,
istotę i klasyfikację, prawa do nich, obrót umowny nimi oraz zasady ich ochrony, w tym
w szczególności roszczenia, przysługujące w związku z ich naruszaniem. Jeden z
rozdziałów publikacji poświęcony został przybliżeniu specyficznej dla dóbr
niematerialnych kategorii wartości niematerialnych i prawnych, istotnych z punktu
widzenia prawa podatkowego oraz ustawy o rachunkowości. Z uwagi na komercyjne
zastosowanie wielu dóbr wyeksponowane zostały ich związki z działalnością
gospodarczą, czyli zakres, w jakim mogą być one wykorzystywane przez przedsiębiorców.
Dr Rafał Golat - radca prawny w Departamencie Prawno-Legislacyjnym
Ministerstwa Kultury, wykładowca w Wyższej Szkole Umiejętności Społecznych w
Poznaniu, arbiter Sądu Polubownego do Spraw Domen Internetowych przy Polskiej Izbie
Informatyki i Telekomunikacji, autor licznych publikacji na tematy związane z prawem
kultury, własności intelektualnej i przemysłowej, prawa cywilnego, gospodarczego i
podatkowego.
Spis treści:
WPROWADZENIE
Rozdział I
CECHY WSPÓLNE (ISTOTA) ORAZ RODZAJE DÓBR NIEMATERIALNYCH
Cechy wspólne dóbr niematerialnych
Dobra osobiste i dobra koncepcyjne
Różnice między dobrami osobistymi a dobrami koncepcyjnymi
Zakres majątkowego charakteru dóbr niematerialnych
Źródła kreacji dóbr niematerialnych
Podobieństwa statusu prawnego dóbr osobistych i koncepcyjnych
Inne rodzaje dóbr niematerialnych (energia)
Dobra osobiste
Nienazwane dobra osobiste
Nazwane dobra osobiste
Dobra osobiste jednostek organizacyjnych
Koncepcyjne dobra niematerialne
Dobra koncepcyjne chronione prawami wyłącznymi i pozostałe
Podstawowe znaczenie dóbr chronionych prawami wyłącznymi
Dobra chronione prawami wyłącznymi jako dobra nazwane
Dobra koncepcyjne chronione prawami wyłącznymi
Dobra własności intelektualnej, chronione prawami wyłącznymi
Utwory
Utwory nazwane
Utwory nazwane, chronione w szczególny sposób
Twórcze bazy danych
Utwory architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne
Utwory audiowizualne
Programy komputerowe
Utwory nazwane, chronione na ogólnych zasadach prawa autorskiego
Zakres praktycznego zastosowania utworów
Utwory artystyczne i użytkowe
Utwory nienazwane
Ogólna definicja utworu
Kryterium twórczości
Kryterium indywidualnego charakteru
Przykładowe rodzaje utworów nienazwanych
Przedmioty praw pokrewnych
Artystyczne wykonania
Szczególny status dzieł sztuki ludowej
Fonogramy i wideogramy
Nadania programów radiowych lub telewizyjnych
Pierwsze wydania
Wydania naukowe lub krytyczne
Dobra z zakresu własności przemysłowej chronione prawami wyłącznymi
Wynalazki
Wzory użytkowe
Wzory przemysłowe
Znaki towarowe
Topografie układów scalonych
Koncepcyjne dobra niematerialne, chronione prawami wyłącznymi,
nie mieszczące się w zakresie własności intelektualnej lub własności przemysłowej
Bazy danych, chronione na szczególnych zasadach
Odmiany roślin
Niematerialne dobra koncepcyjne, nie chronione prawami wyłącznymi
Dobra z zakresu własności intelektualnej, nie chronione prawami wyłącznymi
Dobra wyłączone spod ochrony prawa autorskiego
Akty normatywne i ich urzędowe projekty
Urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole
Opublikowane opisy patentowe lub ochronne
Proste informacje prasowe
Dobra nie spełniające definicyjnych kryteriów utworu
Pomysły nie mające statusu utworów
Pomysły a nie ukończone postaci utworu
Dobra z zakresu własności przemysłowej, nie chronione prawami wyłącznymi
Projekty racjonalizatorskie
Know-how
Oznaczenia geograficzne
Dobra wyłączone z systemu prawa własności przemysłowej
Szczególny status nazwy handlowej (firmy)
Rozdział II
RELACJE SYSTEMOWE MIĘDZY ZASADAMI OCHRONY DÓBR NIEMATERIALNYCH
Systemowe uwarunkowania ochrony dóbr niematerialnych
Zewnętrzny kontekst normatywny ochrony dóbr niematerialnych
Konwencje międzynarodowe, dotyczące ochrony dóbr niematerialnych
Znaczenie postanowień konwencyjnych
Prawo polskie a prawo europejskie
Dwutorowy system aktów prawnych
Nadrzędny charakter rozwiązań unijnych
Zróżnicowany charakter aktów unijnych
Dostosowywanie prawa polskiego do dyrektyw unijnych
Zasady ubiegania się o patenty europejskie
Patent europejski a patent wspólnotowy
Dualizm procedury zgłoszeniowej
Wspólna procedura, zróżnicowane zasady ochrony
Szczególne zasady procedury patentowej
Opłaty związane z uzyskiwaniem patentu europejskiego
Wspólnotowe znaki towarowe
Podstawy prawne ochrony wspólnotowej
Zasady rejestracji znaków wspólnotowych
Skutki rejestracji znaku wspólnotowego
Powiązania systemowe wewnątrz prawa polskiego
Powiązania pionowe i poziome
Powiązania pionowe
Kodeks cywilny a ustawy szczególne
Przepis ogólny a przepis szczególny
Pierwszeństwo regulacji szczególnej
Modyfikujący charakter regulacji szczególnej
Wzajemne uzupełnianie się przepisów ogólnych i szczególnych
Relacje poziome
Związki normatywne między prawem własności intelektualnej a prawem własności
przemysłowej
Odniesienia do prawa własności przemysłowej w prawie autorskim
Utwory wzornictwa przemysłowego
Opublikowane opisy patentowe i ochronne
Prawo autorskie a projekty wynalazcze
Znaki towarowe w kontekście prawa autorskiego
Odniesienia do prawa autorskiego w prawie własności przemysłowej
Programy komputerowe a ochrona patentowa
Ograniczenia ochrony z tytułu prawa autorskiego wobec produkcji według wzorów przemysłowych
Rozdział III
PRAWA NA DOBRACH NIEMATERIALNYCH
Jedno prawo czy wiele?
Kontrowersje wokół liczby praw na dobrach osobistych
ochronny charakter praw na dobrach osobistych
Wielość praw na dobrach koncepcyjnych
Prawa osobiste na dobrach własności intelektualnej
Autorskie prawa osobiste
Rodzaje autorskich praw osobistych
Szczególna formuła prawa do ochrony dóbr osobistych, przysługującego artystom
wykonawcom
Prawo osobiste jako zespół uprawnień
Prawo do ochrony dóbr osobistych artysty wykonawcy
Prawo osobiste w przypadku projektów wynalazczych
Prawa osobiste a inne niematerialne dobra koncepcyjne
Ogólny kontekst normatywny praw osobistych do pozostałych dóbr koncepcyjnych
Dwupłaszczyznowy kontekst praw osobistych do pozostałych dóbr koncepcyjnych
Majątkowy aspekt dóbr niematerialnych
Majątkowy aspekt dóbr osobistyc
Majątkowy kontekst dóbr koncepcyjnych
Majątkowy kontekst praw osobistych na dobrach koncepcyjnych
Prawa majątkowe na dobrach koncepcyjnych
Wielość praw majątkowych na dobrach koncepcyjnych
Trzy podstawowe zakresy praw majątkowych na dobrach koncepcyjnych
Prawo do wyłącznej eksploatacji dobra koncepcyjnego
Prawo do korzystania albo prawo do używania
Specyfika korzystania z dóbr koncepcyjnych (używania ich)
Prawo do rozporządzania dobrem koncepcyjnym
Prawo do rozporządzania dobrem a prawo do rozporządzania prawem (prawami majątkowymi)
Prawo do wynagrodzenia - jego pochodny charakter
Wynagrodzenie za korzystanie z dobra koncepcyjnego czy za rozporządzenie prawami do
niego?
Prawa majątkowe a zakresy korzystania z dobra
Pola (zakresy) eksploatacji dobra a ograniczenia wyłączności korzystania z niego
Zróżnicowany charakter katalogu pól (zakresów) eksploatacji
Rodzaje pól (zakresów) eksploatacji dóbr koncepcyjnych
Cel korzystania z dobra koncepcyjnego a zakres majątkowych praw autorskich do niego
Czasowe ograniczenia majątkowych praw na dobrach koncepcyjnych
Rejestracyjny kontekst praw własności przemysłowej
Prawa do uzyskania ochrony i prawa z rejestracji
Pierwszeństwo do uzyskania ochrony z rejestracji
Zgłoszenie i rejestracja dobra a zakres praw majątkowych
Rozdział IV
PODMIOTY PRAW NA DOBRACH NIEMATERIALNYCH (PODMIOTY UPRAWNIONE Z TYTUŁU TYCH DÓBR)
Osoby fizyczne czy jednostki organizacyjne
Ograniczony czasowo zakres wyłączności
Ograniczenie dóbr osobistych istnieniem ich podmiotu
"Odrywanie się" dóbr koncepcyjnych od ich podmiotów
"Przechodniość" dóbr koncepcyjnych
Sukcesja syngularna praw majątkowych - wzmianka
Sukcesja uniwersalna praw majątkowych
Spadkobiercy i zapisobiercy podmiotami praw majątkowych
Likwidacyjna repartycja praw majątkowych
Specyfika zrzekania się praw majątkowych
Trudności z identyfikacją podmiotu uprawnionego
Uzasadnienie przysługiwania dóbr niematerialnych
Podstawowy charakter czynnika kreacji
Inicjatywa w zakresie kreowania dobra koncepcyjnego
Zasada przysługiwania praw własności przemysłowej zatrudniającemu
Zasada przysługiwania praw autorskich i wykonawczych zatrudnionemu twórcy (artyście
wykonawcy)
Przysługiwanie twórcom (artystom) praw do dóbr koncepcyjnych tworzonych z ich własnej
inicjatywy
Przysługiwanie praw do innych dóbr koncepcyjnych podmiotom organizującym ich kreację
Wielość podmiotów wyłącznie pierwotnie uprawnionych
Inne kwalifikacje podmiotów wyłącznie uprawnionych
Rozdział V
OBRÓT UMOWNY W ZAKRESIE DÓBR NIEMATERIALNYCH
Przenoszenie praw wyłącznych czy kreacja praw względnych
Prymat rynkowy umów licencyjnych
Cechy wspólne umów licencyjnych
Odmienności licencji "intelektualnych" i "przemysłowych"
Zróżnicowanie rodzajowe umów licencyjnych
Specyfika sublicencji
Specyfika umów know-how
Postanowienia licencyjne w umowach franchisingu
Umowne przenoszenie praw wyłącznych
Leasing dóbr koncepcyjnych - przeniesienie praw czy licencja?
Umowne ograniczanie wyłącznych praw majątkowych
Zastaw na prawach majątkowych
Użytkowanie - praw majątkowych czy dóbr niematerialnych?
Umowne zamawianie kreacji dóbr koncepcyjnych
Specyfika zamawiania znaków towarowych
Przyjmujący zamówienie - twórca czy inny podmiot?
Specyfika umów o prace badawczo-rozwojowe
Wynagrodzenia z tytułu rozporządzania dobrem niematerialnym
Zakres ograniczeń w ustalaniu wysokości wynagrodzeń
Ograniczona obecność dóbr osobistych w obrocie umownym
Umowny kontekst korzystania z wizerunku - merchandising
Obrót umowny dotyczący nazw handlowych (firm)
Upoważnienie do wykonywania praw osobistych
Umowa o nadzór autorski
Rozdział VI
DOBRA NIEMATERIALNE A DZIAŁALNOśĆ GOSPODARCZA
Przydatność dóbr niematerialnych dla przedsiębiorców
Dobra niematerialne składnikami majątku przedsiębiorcy
Dobra niematerialne składnikami przedsiębiorstwa
Dobra niematerialne w świetle definicji przedsiębiorstwa
Klientela (wartość firmy) a obrót gospodarczy
Dobra niematerialne (prawa na nich) jako przedmiot aportu
Wnoszenie dóbr niematerialnych w masie majątkowej
Sposób wnoszenia niematerialnych wkładów
Wycena dóbr niematerialnych jako aportów
Know-how jako aport
Własność intelektualna a działalność gospodarcza
Prawa na dobrach niematerialnych a majątek trwały
Korzystanie z praw w celu produkcji egzemplarzy chronionych nimi dóbr niematerialnych
Obrót licencyjny jako obrót gospodarczy
Trzy płaszczyzny wykorzystania dóbr niematerialnych w działalności gospodarczej
Pozyskiwanie praw na dobrach niematerialnych przez przedsiębiorców
Poprzestawanie przez przedsiębiorcę na uzyskaniu licencji
Amortyzacyjny kontekst pozyskania przez przedsiębiorcę praw na dobrach niematerialnych
Swoboda w zakresie wyzbywania się praw na dobrach niematerialnych przez przedsiębiorców
Rozdział VII
INFORMATYCZNY KONTEKST DÓBR NIEMATERIALNYCH
Dobra niematerialne a informacje
Znaczenie zapisu cyfrowego dla udostępniania dóbr niematerialnych- digitalizacja
Dwupodział dóbr niematerialnych w kontekście informatycznym
Przynależność dóbr informatycznych do własności intelektualnej
Program komputerowy a oprogramowanie
System komputerowy jako szczególny przypadek utworu
Interfejsy jako łączniki systemów komputerowych
Specyfika twórczości multimedialnej
Interaktywna twórczość w ramach sztuki komputerowej
Twórczość z zakresu gier komputerowych
Stopień samoistności dzieł z zakresu sztuki komputerowej
Internetowe rozpowszechnianie dóbr niematerialnych
Dobra osobiste a Internet
Internet a utwory i przedmioty praw pokrewnych
Wprowadzanie do Internetu jako odrębne pole eksploatacji
Internet a dobra z zakresu własności przemysłowej
Usługi świadczone elektronicznie
Specyfika dostępu warunkowego
Rozdział VIII
OCHRONA DÓBR NIEMATERIALNYCH W PRAWIE CYWILNYM
Ochrona cywilnoprawna dóbr osobistych
Ogólne kodeksowe zasady ochrony dóbr osobistych
Odpowiedzialność za uszkodzenia ciała lub rozstrój zdrowia
Charakter prawny zadośćuczynienia
Krzywda uzasadniająca przyznanie zadośćuczynienia
Wysokość zadośćuczynienia za krzywdę
Podmiotowy aspekt zadośćuczynienia
Szczególna ochrona dóbr osobistych z innych ustaw
Ochrona tajemnicy korespondencji w prawie cywilnym
Szczególne zasady ochrony wizerunku
Ochrona nazwy a zwalczanie nieuczciwej konkurencji
Ograniczenia monopolu podmiotów dóbr koncepcyjnych
Dozwolony użytek dóbr własności intelektualnej
Dozwolony użytek dóbr własności przemysłowej
"Zwykle" korzystanie z (używanie) dobra koncepcyjnego
Wyczerpanie prawa w stosunku do egzemplarza dobra
Amnestia wobec naruszeń, dokonywanych w dobrej wierze
Odpowiedzialność cywilna za naruszenie praw autorskich
Odpowiedzialność cywilna za naruszenie dóbr z zakresu własności przemysłowej
Odpowiedzialność kontraktowa w zakresie praw autorskich
Odpowiedzialność kontraktowa w zakresie praw własności przemysłowej - wzmianka
Proceduralny aspekt ochrony cywilnoprawnej
Rozdział IX
KARNOPRAWNA OCHRONA DÓBR NIEMATERIALNYCH
Przestępstwa albo wykroczenia
Ochrona karnoprawna a ochrona cywilnoprawna
Rozproszenie regulacji karnoprawnych
Przestępstwa wymierzone w dobra osobiste
Kodeksowe przestępstwa dotyczące naruszeń dóbr koncepcyjnych
Ochrona karnoprawna praw autorskich
Plagiat
Piractwo
Przestępstwa wymierzone w prawa pokrewne
Dodatkowe środki o charakterze zabezpieczającym
Tendencja do zaostrzania odpowiedzialności karnej
Ochrona karnoprawna nietwórczych baz danych
Ochrona karnoprawna a prawo własności przemysłowej
Przepisy karne a zwalczanie nieuczciwej konkurencji
Tryb ścigania przestępstw, wymierzonych w dobra niematerialne
Właściwość sądów karnych
Rozdział X
DOBRA NIEMATERIALNE A PRAWO ADMINISTRACYJNE
Administracyjny kontekst dóbr osobistych
Dobra o publicznym charakterze a prawo administracyjne
Administracyjny kontekst praw własności intelektualnej
Administracyjne elementy systemu własności intelektualnej
Fundusz Promocji Twórczości
Zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi
Administracyjny kontekst praw własności przemysłowej
Administracyjne elementy systemu własności przemysłowej
Etapy procedury patentowej
Zakres zastosowania w postępowaniu przed Urzędem Patentowym przepisów k.p.a
Prawa na dobrach koncepcyjnych a egzekucja administracyjna
Prawa na dobrach niematerialnych a zamówienia publiczne
Rozdział XI
DOBRA NIEMATERIALNE (PRAWA NA NICH) JAKO WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE
Prawa własności intelektualnej a ustawa o rachunkowości
Prawa nabyte albo inwestycje
Kontrowersje wokół nabywania licencji
Prawa własności przemysłowej a ustawa o rachunkowości
Amortyzacja wynajętych wartości niematerialnych i prawnych
Prawa (dobra) jako aktywa trwałe finansującego czy korzystającego?
Zakres zastosowania ogólnych zasad podatkowych
Wartości niematerialne i prawne w podatkach dochodowych
Amortyzacja podatkowa licencji
Amortyzacja podatkowa kosztów prac rozwojowych
Amortyzacja podatkowa wartości firmy
Wartości niematerialne i prawne a podatek VAT
Rozdział XII
DOBRA NIEMATERIALNE A PODATKI DOCHODOWE
Przychody związane z ochroną dóbr osobistych
Opodatkowanie wynagrodzenia za korzystanie z wizerunku
Wynagrodzenie za wizerunek przychodem z praw majątkowych
Podatkowy kontekst upoważnienia do wykonywania praw osobistych
Nazwa handlowa a prawo podatkowe
Podatkowy kontekst nadzoru autorskiego
Opodatkowanie odszkodowań za naruszenie dóbr osobistych
Przychody osób fizycznych z tytułu praw majątkowych
Otwarty katalog praw majątkowych
Podstawa opodatkowania praw majątkowych
Zasady opodatkowania twórców i artystów wykonawców
Opodatkowanie przychodów pracowniczych twórców (artystów)
Obliczanie podatku z tytułu praw autorskich (wykonawczych)
Przychody osób fizycznych z praw własności przemysłowej
Opodatkowanie nieodpłatnych świadczeń w zakresie dóbr niematerialnych
Rozdział XII
PRAWA NA DOBRACH NIEMATERIALNYCH A PODATEK VAT
Dobra z zakresu własności intelektualnej a podatek VAT
Zakres opodatkowania podatkiem VAT twórców (artystów)
VAT jako podatek dla usług profesjonalnych
Autorskie umowy o dzieło to nie sprzedaż praw
Licencja a sprzedaż praw w kontekście podatku VAT
Szczególny status programów komputerowych - usługi informatyczne a podatek VAT
Różnice w statusie osób prawnych i osób fizycznych
Statystyczny zakres usług informatycznych
Miejsce świadczenia usług informatycznych
Usługi informatyczne osób fizycznych
Dobra z zakresu własności przemysłowej a podatek VAT
Podatek VAT a know-how
Inne dobra niematerialne a podatek VAT
Usługi dotyczące baz danych a podatek VAT
Usługi związane z obrotem prawami do baz danych
Usługi elektroniczne dotyczące baz danych
Usługi baz danych jako usługi informatyczne
Miejsce świadczenia usług dotyczących baz danych
BIBLIOGRAFIA
269 stron, miękka oprawa
