Książka stanowi pierwsze monograficzne opracowanie problematyki przedawnienia
roszczeń z czynów niedozwolonych. W szczególności omówione zostały ważkie
praktycznie zagadnienia początku biegu przedawnienia (a tempore facti i a tempore
scientiae), możliwości przeciwstawienia zarzutowi przedawnienia zarzutu nadużycia prawa
podmiotowego oraz środków prawnych umożliwiających kompensację szkody ujawnionej po
prawomocnym zakończeniu postępowania sądowego.
Szczególna uwaga została zwrócona na konstytucyjne uwarunkowania przedawnienia
roszczeń z czynów niedozwolonych, m.in. wpływ wyroku TK z dnia 1 września 2006 r. na
inne niż art. 442 k.c. przepisy dotyczące przedawnienia roszczeń deliktowych, pojęcie
szkody na osobie oraz szczególne zasady przedawnienia roszczeń o naprawienie takiej
szkody.
Publikacja uwzględnia nowelizację kodeksu cywilnego z dnia 16 lutego 2007 r.,
wprowadzającą art. 4421 k.c. Analizie poddane zostały także przepisy intertemporalne
towarzyszące wspomnianej nowelizacji. Szeroko omówiony został dotychczasowy dorobek
nauki i orzecznictwa w zakresie przedawnienia roszczeń deliktowych.
Spis treści
Wykaz skrótów
Wprowadzenie (Prof. dr hab. Marek Safian)
Rozdział I Przedawnienie roszczeń deliktowych w systematyce prawa cywilnego i jego
ewolucja w perspektywie historycznej (P. Sobolewski)
1.1. Przedawnienie roszczeń deliktowych w systematyce prawa
cywilnego
1.2. Przedawnienie roszczeń deliktowych w perspektywie
historycznej
1.2.1. Dwudziestolecie międzywojenne
1.2.2. Lata 1945-1990
1.2.3. Okres po 1990 roku
1.2.4. Nowelizacja
1.3. Przedawnienie roszczeń deliktowych w obcych systemach
prawnych
Rozdział II Ratio legis przedawnienia roszczeń deliktowych (P. Sobolewski)
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Stabilizacja stosunków prawnych
2.3. Funkcja dyscyplinująca
2.4. Trudności dowodowe
2.5. Podsumowanie
Rozdział III Mechanizm przedawnienia roszczeń deliktowych (M. Warciński)
3.1. Uwagi ogólne
3.2. Pojęcie roszczenia
3.3. Przesłanki powstania roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej
deliktem
3.3.1. Uwagi ogólne
3.2.2. Pojęcie szkody
3.3.3. Pojęcie czynu niedozwolonego
3.3.4. Związek przyczynowo-skutkowy
3.4. Przedawnienie roszczenia - zasady ogólne
3.4.1. Początek biegu terminu
przedawnienia roszczenia
3.4.1.1. Pojęcie
wymagalności roszczenia
3.4.1.2. Wymagalność
a początek biegu terminu przedawnienia roszczenia
3.4.2. Skutek przedawnienia roszczenia
3.4.3. Zrzeczenie się zarzutu
przedawnienia roszczenia
3.4.4. Niedopuszczalność zmiany
ustawowego terminu przedawnienia roszczenia
3.5. Przedawnienie roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej
deliktem - koncepcje
3.5.1. Uwagi ogólne
3.5.2. Początkiem biegu terminu
przedawnienia chwila zajścia zdarzenia wyrządzającego szkodę
3.5.3. Początkiem biegu terminu
przedawnienia jest chwila powstania szkody
Rozdział IV Zasada podzielności roszczenia o naprawienie szkody i jej konsekwencje
(P. Sobolewski)
4.1. Szkody obecne i przyszłe
4.2. Powaga rzeczy osądzonej a dopuszczalność rozdrabniania
roszczeń
4.3. Przedawnienie roszczeń o naprawienie nowej szkody
Rozdział V Nadużycie zarzutu przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody
wyrządzonej deliktem (M. Warciński)
5.1. Uwagi ogólne
5.2. Pojęcie prawa podmiotowego
5.3. Zarzut przedawnienia roszczenia jako prawo podmiotowe
5.4. Nadużycie prawa podmiotowego - uwagi ogólne
5.4.1. Pojęcie nadużycia prawa
podmiotowego
5.4.2. Dopuszczalność podniesienia
zarzutu nadużycia prawa podmiotowego
5.5. Nadużycie zarzutu przedawnienia roszczenia
Rozdział VI Konstytucyjne uwarunkowania przedawnienia roszczeń z czynów
niedozwolonych (P. Sobolewski)
6.1. Uwagi wprowadzające
6.2. Konstytucyjność przedawnienia a zarzut nadużycia prawa
6.3. Szkoda na osobie a szkoda na mieniu
6.3.1. Pojęcie szkody na osobie
6.3.2. Zasadność odmiennego traktowania
obowiązku naprawienia szkody na osobie
6.4. Zasady przedawnienia roszczeń deliktowych w zależności od
statusu podmiotu odpowiedzialnego
6.5. Szkoda spowodowana przez produkt niebezpieczny
6.5.1. Reżim odpowiedzialności za
produkt niebezpieczny jako implementacja dyrektywy 374/85 EWG
6.5.2. Warianty interpretacyjne
Rozdział VII Zagadnienia intertemporalne (P. Sobolewski)
7.1. Uwagi wstępne
7.2. Zasada bezpośredniego skutku nowego prawa
7.3. Postępowania prawomocnie zakończone
7.4. Roszczenia nieprzedawnione
7.4.1. Chwila przedawnienia roszczenia
7.4.2. Renta
7.5. Roszczenia przedawnione według dawnych zasad
7.6. Okres po wejściu w życie art. 4421 k.c.
Rozdział VIII Postulaty de lege ferenda (P. Sobolewski i M. Warciński)
Załączniki
I. Uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej z dnia 17 lutego
2006 r. (fragmenty)
II. Wyrok TK z dnia l września 2006 r. (fragmenty)
III. Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks
cywilny (Dz. U. Nr 80, poz 538) - nowelizacja w zakresie przedawnienia
Bibliografia
Orzecznictwo
167 stron, A5, miękka oprawa