Rozprawa w wieloaspektowy i pogłębiony sposób ukazuje instytucję mediacji jako
uzupełniającą formę wymiaru sprawiedliwości. Pracę wyróżnia interdyscyplinarny
charakter oraz umiejętne połączenie aspektu naukowego, dydaktycznego i praktycznego.
Jej walorem są liczne odwołania do bogatej literatury zagranicznej (zwłaszcza
amerykańskiej) oraz uniwersalne ujęcia modelowe umożliwiające pełne zrozumienie
istoty mediacji i odpowiednie wykorzystywanie elastyczności postępowania mediacyjnego.
Szeroka warstwa opisowa wzbogacona jest o krytyczną analizę oraz propozycje
praktyczne, ułatwiające skuteczne prowadzenie postępowania mediacyjnego z
wykorzystaniem różnych paradygmatów, strategii i technik mediacyjnych. Autor
przedstawia również własne nowatorskie rozwiązania, m.in. tworząc optymalizacyjny
model dyskursu mediacyjnego czy koncepcje mediacyjnego paradygmatu różnorodnego (the
multiple paradigm of mediation), uniwersalnej metastrategii mediacyjnej (the universal
understanding metastrategy of mediation), fazowego mechanizmu opanowywania sporów oraz
kompleksowego programu szkoleń dla mediatorów.
Rozprawę wieńczy rozdział zawierający analizę polskich regulacji prawnych
dotyczących mediacji w sprawach cywilnych - wzbogacony o tabele charakterystyki mediacji
również w sprawach karnych, nieletnich, sądowo-administracyjnych oraz zbiorowych
sporach pracy.
Książka adresowana jest do: kandydatów na mediatorów, mediatorów, arbitrów,
przedstawicieli doktryny prawniczej, sędziów, radców prawnych, adwokatów, notariuszy,
prokuratorów, prawników niewykonujących klasycznych zawodów prawniczych oraz
aplikantów i studentów nauk społecznych, a zwłaszcza prawa, administracji, politologii
i socjologii. Już teraz można tę orientację praktyczną podkreślić, bowiem stanowi
ona dość rzadko realizowany, a jednocześnie niezmiernie interesujący wątek rozważań
teoretycznoprawnych. (...) Wydaję się, że Autor świetnie wykorzystał wnioski, jakie
nasuwały się w toku analiz szczegółowych. Jestem przekonany, że należy poważnie
się tymi propozycjami zająć, traktując je jako interesujący punkt wyjścia pewnych
rozwiązań praktycznych.
fragment recenzji prof. dr hab. Leszka Leszczyńskiego
(...) pracę oceniam bardzo wysoko z uwagi na wagę i aktualność podjętej
problematyki, dużą dojrzałość metodologiczną rozprawy, umiejętność prowadzenia
badań interdyscyplinarnych, oryginalność stawianych tez, bardzo rzetelną
argumentację, talent systematyzacyjny Autora, erudycję i wyjątkową, wyróżniającą
się staranność językową, stylistyczną i redakcyjną.
fragment recenzji prof. dr hab. Jolanty Jabłońskiej-Bonca
Dr Adam Zienkiewicz - radca prawny, mediator, politolog, adiunkt w
Katedrze Teorii i Filozofii Prawa i Państwa Wydziału Prawa i Administracji UWM w
Olsztynie, członek Międzynarodowego Stowarzyszenia Filozofii Prawa i Filozofii
Społecznej (IVR), wykładowca podyplomowego studium Mediacji Sądowej i Pozasądowej,
Wydziału Prawa i Administracji UMCS w Lublinie, autor i współautor publikacji z zakresu
stosowania i wykładni prawa oraz alternatywnego rozwiązywania i rozstrzygania sporów
(Alternative Dispute Resolution).
Spis treści
Wykaz skrótów
Wstęp
ROZDZIAŁ 1. PODSTAWOWA APARATURA POJĘCIOWA
1.1. Konflikt, interes, potrzeba, spór, opanowywanie sporu,
rozwiązywanie sporu, rozstrzyganie sporu, Alternative Dispute Resolution
1.2. Negocjacje
1.3. Mediacja (koncyliacja)
1.4.1. Osądzanie
1.4.2. Arbitraż
1.4.3. Sąd
1.5. Sprawa cywilna
ROZDZIAŁ 2. OPTYMALIZACYJNY MODEL DYSKURSU MEDIACYJNEGO
2.1. Wprowadzenie
2.2. Podstawowe pojęcia (dyskurs, dyskurs teoretyczny, dyskurs praktyczny, dyskurs
argumentacyjny, kryteria dyskursu, racjonalność dyskursu, dyskurs ogólny, dyskurs
szczegółowy, dyskurs mediacyjny)
2.3. Kardynalne cele dyskursu mediacyjnego (mediacji)
2.4. Etapy (fazy) dyskursu mediacyjnego
2.5. Reguły dyskursu mediacyjnego
2.6. Podsumowanie (podstawowe zalety, obszary "słabości" oraz główne cechy -
dyskursu mediacyjnego)
ROZDZIAŁ 3. MEDIATOR W SPRAWACH CYWILNYCH
3.1. Role, kompetencje oraz predyspozycje osobowościowe mediatora
3.2. Przegląd założeń najpopularniejszych strategii mediacyjnych
1) strategia mediacyjna facilitative
2) strategia mediacyjna evaluative
3) kontinuum orientacji, strategii i technik mediacyjnych w ujęciu L. Riskina -
evaluative narrow, evaluative broad, facilitative narrow, facilitative broad
4) transformatywna strategia mediacyjna
5) paradygmat narrative mediation oraz narracyjna strategia mediacyjna
6) inne wybrane strategie/kategoryzacje instytucji mediacji
3.3. Podstawowe kryteria doboru i zastosowania optymalnych strategii i technik
mediacyjnych w konkretnym dyskursie mediacyjnym
ROZDZIAŁ 4. MEDIACJA W SPRAWACH CYWILNYCH W KONTINUUM FORM WYMIARU
SPRAWIEDLIWOŚCI
4.1. Krytyka tradycyjnego modelu sądownictwa (wymiaru sprawiedliwości) -
postulat pluralizmu form wymiaru sprawiedliwość
4.2.1. Pojęcie wymiaru sprawiedliwości w ujęciu doktryny prawa
4.2.2. Pojęcie wymiaru sprawiedliwości w orzecznictwie Trybunału
Konstytucyjnego
4.2.3. Szersze (przedmiotowo-funkcjonalne) rozumienie wymiaru
sprawiedliwości
4.2.4. "Uzupełniające formy wymiaru sprawiedliwości"
4.3.1. Mediacyjna specyfika wymierzania sprawiedliwości (first class
justice)
4.3.2. Kryteria charakterystyki i porównania różnych form wymiaru
sprawiedliwości - poszukiwanie obszarów szczególnej preferencji (przydatności) ich
zastosowania
4.3.3.Model fazowego mechanizmu opanowywania sporów prawnych
ROZDZIAŁ 5. MEDIACJA W SPRAWACH CYWILNYCH W POLSCE
5.1. Wprowadzenie
5.2. Funkcje założone (cele) mediacji w sprawach cywilnych w Polsce
5.3. Kodeksowa regulacja instytucji mediacji oraz mediatora w sprawach cywilnych
5.4. Propozycja programu nauczania (szkoleń) dla kandydatów na mediatorów/mediatorów w
sprawach cywilnych
5.5. Mediacja w sprawach cywilnych na tle porównawczym
Załącznik do rozdziału 5. Zestawienie danych dotyczących aktualnej
regulacji instytucji mediacji w prawie polskim:
Tabela nr 1 - Mediacja w sprawach cywilnych
Tabela nr 2 - Mediacja w sprawach karnych
Tabela nr 3 - Mediacja sprawach nieletnich
Tabela nr 4 - Mediacja w sprawach sądowo-administracyjnych
Tabela nr 5 - Mediacja w sprawach sporów zbiorowych
Podsumowanie
Bibliografia
336 stron, B5, miękka oprawa