Zasadniczym celem pracy jest wykazanie, że decyzja administracyjna
odgrywa fundamentalną rolę w procesie nadzoru nad prawidłowym funkcjonowaniem rynku
finansowego, wykazanie, że jej prawna konstrukcja, zapewniająca elastyczność jej
wykorzystania i liczne gwarancje dla sfery praw i interesów jej adresata czyni z niej
wysoce skuteczny środek regulacji rynku finansowego, który znajduje zastosowanie we
wszystkich etapach funkcjonowania instytucji finansowej.
Celem rozprawy jest także wykazanie, iż w świetle stale narastających
procesów globalizacji, integracji, liberalizacji i deregulacji światowych systemów
finansowych aktualny polski model wykorzystania decyzji administracyjnej w procesie
nadzoru nad instytucjami finansowymi (przepisy polskiego prawa materialnego przewidują
liczne odstępstwa od modelu unijnego) wpływa niekorzystnie na funkcjonowanie i rozwój
tych instytucji finansowych, które podlegają nadzorowi sprawowanemu przez KNF. W pracy
zostały też zawarte rozważania poświęcone konieczności wyznaczenia zakresu
ingerencji władzy publicznej w przebieg procesów gospodarczych zachodzących w obrębie
rynku finansowego.
W pracy przedstawione zostały rozważania o charakterze prawno-dogmatycznym, z
równoczesnym, pomocniczym wykorzystaniem elementów analizy prawnoporównawczej.
Dodatkowo przeanalizowano poglądy - zawarte w piśmiennictwie polskim i obcojęzycznym -
doktryny prawa administracyjnego, prawa finansowego, a także przedstawicieli nauki
finansów co do prezentowanej w rozprawie problematyki. Te teoretyczne rozważania
zostały uzupełnione analizą orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości,
Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Sądów Administracyjnych. Aby móc w
pełni uchwycić aspekty praktyczne prezentowanego zagadnienia konieczne było zawarcie w
treści pracy rozważań o charakterze ekonomicznym, które stanowią uzupełnienie
rozważań teoretycznych i kwestii czysto jurydycznych oraz pozwalają na dokonanie
kompleksowej oceny roli, jaką odgrywa decyzja administracyjna w nadzorze nad polskim
systemem finansowym.
Spis treści
Wprowadzenie
Wykaz skrótów
Wykaz literatury
Rozdział I. System finansowy w Polsce i jego elementy składowe
1. Ogólna charakterystyka
2. Instrumenty finansowe - aspekty prawne
3. Rynki finansowe - cechy, funkcje, podziały
4. Instytucje finansowe - aspekty prawne
5. Zasady funkcjonowania systemu finansowego
6. Współczesne tendencje występujące w obrębie systemu finansowego jako czynniki
mające decydujący wpływ na kierunek zachodzących zmian
7. Instytucje występujące w obrębie polskiego systemu finansowego - zagadnienie prawne,
aktualne tendencje i stan rynku
Rozdział II. Nadzór jako podstawowa metoda oddziaływania władzy publicznej na
procesy zachodzące w obrębie systemu finansowego
1. Pojęcie nadzoru w nauce o organizacji i zarządzaniu oraz w materialnym
prawie administracyjnym
2. Pojęcie kontroli, kontrola jako zasadniczy element składowy nadzoru
3. Nadzór na gruncie normatywnym
4. Nadzór na gruncie prawa administracyjnego
5. Nadzór - pojęcie tylko z zakresu ustrojowego prawa administracyjnego?
6. Typologie nadzoru
7. Konieczność zapewnienia specjalizacji i fachowości nadzoru
8. Rola nadzoru sprawowanego przez organy administracji publicznej w zapewnieniu
prawidłowego funkcjonowania systemu gospodarczego
Rozdział III. Nadzór nad systemem finansowym
1. Rola instytucji nadzoru w sferze gospodarczej
2. Podstawowe zadania realizowane przez organy nadzoru w sferze systemu finansowego
3. Modele nadzoru nad systemem finansowym
4. Nadzór nad systemami finansowymi w Unii Europejskiej
5. Warunki efektywnego sprawowania nadzoru nad systemem finansowym
6. Nadzór nad systemem finansowym w Polsce
Rozdział IV. Decyzja administracyjna jako zasadnicza prawna forma działania w
nadzorze nad polskim rynkiem finansowym
1. Rola prawnych form działania w funkcjonowaniu organów administracji
publicznej
2. Wpływ prawnych form działania wykorzystywanych przez KNF w procesie nadzoru nad
systemem finansowym na bezpieczeństwo i konkurencyjność polskiego systemu finansowego
3. Prawne formy działania wykorzystywane przez KNF w procesie sprawowania nadzoru nad
prawidłowym funkcjonowaniem systemu finansowego
4. Decyzja administracyjna jako podstawowa forma działania wykorzystywana przez KNF w
procesie nadzoru nad polskim systemem finansowym
Rozdział V. Wykorzystanie decyzji administracyjnej w nadzorze nad polskim
systemem finansowym
1. Wykorzystanie decyzji administracyjnej we wszystkich etapach nadzoru
2. Decyzje swobodne jako podstawowy typ decyzji administracyjnych wykorzystywanych przez
KNF w procesie nadzoru systemu finansowego
3. Gwarancje ochrony praw i interesów instytucji finansowej na gruncie postępowania
administracyjnego
4. Kontrola sądowa decyzji administracyjnych wydawanych przez KNF
5. Wstępna ocena roli decyzji administracyjnej w nadzorze nad systemem finansowym
Rozdział VI. Decyzja administracyjna jako instrument sprawowania nadzoru nad
funkcjonowaniem systemu finansowego
1. Kryteria oceny
2. Zasada demokratycznego państwa prawnego jako granica dla ingerencji KNF w
funkcjonowanie instytucji finansowych
3. Konstytucyjna gwarancja wolności gospodarczej jako granica dla ingerencji KNF w
funkcjonowanie instytucji finansowych
4. Zasada proporcjonalności jako granica dla ingerencji KNF w funkcjonowanie instytucji
finansowych
5. Zasada subsydiarności jako granica dla ingerencji KNF w funkcjonowanie instytucji
finansowych
6. Rola konkurencji i konkurencyjności w prawidłowym funkcjonowaniu instytucji i systemu
finansowego
7. Zakres ingerencji KNF w funkcjonowanie instytucji finansowych
Rozdział VII. Rola decyzji administracyjnej w nadzorze wstępnym nad systemem
finansowym
1. Licencjonowanie instytucji finansowych
2. Kontrola przepływów kapitałowych w instytucjach finansowych
Rozdział VIII. Nadzór bieżący nad prawidłowym funkcjonowaniem instytucji
finansowych
1. Istota sprawowania nadzoru bieżącego
2. Wykonywanie nadzoru bieżącego jako zasadniczy instrument zapewniający prawidłowe
funkcjonowanie instytucji finansowych
3. Wykorzystanie dyscypliny rynkowej w nadzorze nad systemem finansowym
4. Rola kontroli wewnętrznej w sprawowaniu efektywnego nadzoru nad prawidłowym
funkcjonowaniem instytucji finansowych
5. Systemy wczesnego ostrzegania
Rozdział IX. Decyzja administracyjna jako środek nadzoru następczego
1. Istota sprawowania nadzoru następczego
2. Decyzja administracyjna jako zasadniczy prawny środek nadzoru następczego
3. Jawność zewnętrzna postępowania administracyjnego w sprawach zastosowania środków
nadzoru następczego jako czynnik dyscyplinujący funkcjonowanie instytucji finansowych
Zakończenie
277 stron, A5, miękka oprawa
